Αλέξανδρος Παρχαρίδης

15 Μαρτίου 1971

fullscreen

Ο Αλέξης Παρχαρίδης είναι ένας από τους χαρακτηριστικότερους Έλληνες τραγουδιστές της ποντιακής μουσικής σκηνής. Γεννήθηκε στις 15 Μαρτίου του 1971 στην Κοζάνη. Η καταγωγή του από την πλευρά του πατέρα και της μητέρας προέρχεται από συγκεκριμένα χωριά, το Πρωτοχώρι και τα Αλωνάκια Κοζάνης, τα οποία είναι γνωστά ως ιδιαίτερα πιστοί υπερασπιστές της ποντιακής παράδοσης, καθώς και από το Καπίκιοϊ της Ματσούκας του Πόντου. Οι γονείς του, Αναστάσιος και Σοφία (το γένος Αντωνιάδη), αμφότεροι ποντιακής καταγωγής, ήταν εκείνοι που πρώτοι τον μύησαν στην ποντιακή μουσική και πολιτισμική παράδοση. Μεγαλώνοντας στην Κοζάνη, είχε την τύχη από παιδί να αφουγκράζεται τις διηγήσεις και τα τραγούδια ανθρώπων πρώτης γενιάς στα καφενεία των χωριών του, αποκομίζοντας έτσι τις πρώτες του πληροφορίες για τη μουσική, τη γλώσσα, την αισθητική και την αίσθηση του Πόντου. Στο σπίτι τους μιλούσαν μόνο ποντιακά, κάτι που συνέβαλε στην εξαιρετική του γνώση της διαλέκτου. Η πρώτη του επαφή με τα μουσικά όργανα περιλάμβανε μια προσπάθεια εκμάθησης αρμονίου, προτού στραφεί στη λύρα, επηρεασμένος και από τον αδελφό του που μάθαινε το όργανο, καθώς και από τον ξάδελφό του Γιώργο Σοφιανίδη, με τον οποίο άρχισαν να πηγαίνουν σε μουχαπέτια. Παράλληλα, σε νεαρή ηλικία είχε έντονη ενασχόληση και με τον ποντιακό χορό, όντας μάλιστα το πρώτο μέλος του Χορευτικού της Ευξείνου Λέσχης Κοζάνης και εξασκώντας μόνος του τον χορό πιτσάκ’. Θεωρείται μέχρι σήμερα εξαιρετικός χορευτής. Το 1989 εισήχθη στη Σχολή Αυτοματισμών των ΤΕΙ Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, την ίδια περίοδο, και ύστερα από ισχυρή παρότρυνση του αείμνηστου Χρύσανθου Θεοδωρίδη, ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία στο παραδοσιακό ποντιακό τραγούδι. Η περίοδος των σπουδών του στη Θεσσαλονίκη αποτέλεσε κομβικό σημείο για την επαγγελματική του στροφή. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του διετέλεσε Πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Φοιτητών & Σπουδαστών Θεσσαλονίκης. Το 1991 κυκλοφόρησε την πρώτη του δισκογραφική δουλειά με τίτλο Καπίκιοϊ με λυράρη τον θείο του, Κώστα Σιαμίδη σε μία συμπαραγωγή του Κέντρου Έρευνας Παραδοσιακής Μουσικής ΣΟΛ και του Σ.Π.Φ.Σ. Θεσσαλονίκης. Ακολούθησε πολυετής παρουσία σε σημαντικά ποντιακά κέντρα διασκέδασης όπως η Τρυγόνα και το Κορτσόπον στην Αθήνα, καθώς και το Μίθριο, η Αυλαία και το Παρακάθ’ στη Θεσσαλονίκη. Μέχρι σήμερα έχει ηχογραφήσει οκτώ προσωπικούς δίσκους με παραδοσιακά τραγούδια του Πόντου. Είναι συνθέτης και στιχουργός ο ίδιος, ενώ έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες δισκογραφικές παραγωγές, με τραγούδια του να ερμηνεύονται από καταξιωμένους Πόντιους τραγουδιστές. Η ερμηνεία του χαρακτηρίζεται από την έντονη εκφραστικότητα του επί σκηνής, ιδιαίτερα όταν ερμηνεύει ποντιακά τραγούδια, ενώ θεωρείται κορυφαίος ερμηνευτής στην επιτέλεση των μακρόσυρτων ποντιακών σκοπών (μακρύν καϊτέ). Το 1998, παράλληλα με την κύρια ενασχόλησή του με την ποντιακή μουσική, έκανε τα πρώτα του βήματα στον χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού. Συμμετείχε στον δίσκο «Υάκινθος» του Μάνου Αχαλινοτόπουλου, μια συνεργασία που προέκυψε μέσω του μουσικολόγου Ηλία Παπαδόπουλου, και εμφανίστηκε μαζί του σε συναυλίες και μουσικές σκηνές της Αθήνας, στο πλευρό καταξιωμένων ερμηνευτών. Αν και αρχικά δίστασε, τελικά αποδέχθηκε την πρόταση, καθώς εκείνη την περίοδο επιθυμούσε να διερευνήσει και αυτό το μουσικό πεδίο και να γίνει γνωστός και στο ευρύτερο ελληνικό τραγούδι. Ακολούθησαν συμμετοχές σε σημαντικές ελληνικές και διεθνείς διοργανώσεις σε Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία. Το 2004 ερμήνευσε σε επανεκτέλεση το τραγούδι «Με τα μάτια κλειστά» στον δίσκο του Παναγιώτη Καλαντζόπουλου, ενώ το 2012 έκανε φωνητικά στο τραγούδι της Άλκηστης Πρωτοψάλτη «Πέντε χρόνια σε ερωτεύομαι», σε μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα. Το 2013 συμμετείχε στη δισκογραφική παραγωγή του Χρήστου Παπαδόπουλου «Αυτή η γη έχει φωνή», όπου ερμήνευσε –μεταξύ άλλων– το ομώνυμο τραγούδι μαζί με τον Κρητικό λυράρη Βασίλη Σκουλά, σε μουσική του Χρήστου Παπαδόπουλου και στίχους του Κώστα Μπαλαχούτη. Η δουλειά αυτή παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης με τη συμμετοχή και της Μελίνας Ασλανίδου. Το 2016 και το 2017 έλαβε μέρος στην διεθνή παραγωγή «Sacred Imaginations» σε παραγωγή των Susheela Raman και Sam Mills, μαζί με τους Μάνο Αχαλινοτόπουλο, Haig Yazdjian και Χρήστο Χαλκιά – ένα μουσικό project που συνδύασε στοιχεία της Ανατολικής Χριστιανικής μουσικής με δυτικές επιρροές, με εμφανίσεις σε Αγγλία, Γαλλία και Γερμανία. Συμμετείχε ως τραγουδιστής στη συγκλονιστική παράσταση λόγου, ήχων και εικόνων «Δέηση Πόντου». Η παράσταση, βασισμένη σε κείμενα του δημοσιογράφου Γιώργου Γεωργιάδη και αφιερωμένη στη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και τον εθνομάρτυρα Νίκο Καπετανίδη, παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία, τόσο στη Σκηνή «Σωκράτης Καραντινός» της Μονής Λαζαριστών (Φεβρουάριος 2020) καθώς και στο Φεστιβάλ της Μονής Λαζαριστών στη Θεσσαλονίκη (Σεπτέμβριος 2021). Στα πλαίσια των παραστάσεων αυτών μοιράστηκε τη σκηνή με καταξιωμένους καλλιτέχνες από διάφορους χώρους, όπως οι Γιάννης Κότσιρας και Ελένη Τσαλιγοπούλου – με τους οποίους συνερμήνευσε το τραγούδι «Λαϊκή τραγωδία: Νίκος Καπετανίδης» σε στίχους Γιώργου Γεωργιάδη – ο Χρήστος Χαλκιάς, καθώς και οι ηθοποιοί/αφηγητές Τάσος Νούσιας και Βερόνικα Αργέντζη, σε μια μουσική «τοιχογραφία» για τα πάθη του Πόντου. Πέρα από τη μουσική, ο Αλέξης Παρχαρίδης έχει δραστηριοποιηθεί και στο θέατρο και την τηλεόραση, κυρίως μέσα από συνεργασίες με τον παιδικό του φίλο, λυράρη και θεατρικό συγγραφέα Δημήτρη Πιπερίδη. Έγινε ευρύτερα γνωστός για τον χαρακτηριστικό ρόλο της «γραίας» σε επίκαιρα τηλεοπτικά σκετς – έναν ρόλο εμπνευσμένο από τη λαϊκή φιγούρα των Μωμόγερων στο Πρωτοχώρι. Από εκεί και πέρα, συμμετείχε σε πλήθος θεατρικών παραστάσεων στην ποντιακή διάλεκτο, όλες σε κείμενα του Πιπερίδη, όπως Ο Αχιλλέας και το Μνημόνιον, Ο τελευταίος να κλείσει την κάσα, Ζωή και κότα με χαβίτς και με κορκότα, Γόβα Παρθένα, Νόστος – Ρίζα μ’ και κλαδί μ’, Ένεκα Zeneca. Ήταν, επίσης, ο πρώτος που επιχείρησε stand-up κωμωδία στην ποντιακή διάλεκτο με την παράσταση Εύξεινος Γέλως, σε κείμενα επίσης γραμμένα από τον Πιπερίδη. Παράλληλα, συμμετέχει ενεργά και σε κοινωνικές δράσεις συλλογικοτήτων. Σε όλη του την πορεία, ο Αλέξης Παρχαρίδης αυτοπροσδιορίζεται ως «εκ πεποιθήσεως Πόντιος τραγουδιστής», έχοντας καταλήξει ότι αυτή είναι η κύρια καλλιτεχνική του ταυτότητα. Θεωρεί την ποντιακή ταυτότητα ως «γονιδιακές πληροφορίες» που μεταφέρονται και εκπορεύονται μέσω αυτού. Μάλιστα, έχει επισκεφθεί το Καπίκιοϊ του Πόντου, όπου και ένιωσε ιδιαίτερη συγκίνηση στο σχολείο που φοίτησε ο προπάππους του, Γρηγόρης Αντωνιάδης, ο οποίος ήταν σπουδαγμένος καθώς τελείωσε την πρώτη τάξη του Φροντιστηρίου της Τραπεζούντας. Από το 1990 και έπειτα, ο Αλέξης Παρχαρίδης αποτελεί μία από τις κορυφαίες και επιδραστικές φωνές της ποντιακής μουσικής σκηνής. Με τη χαρακτηριστική του χροιά, την προσήλωση στην παράδοση αλλά και τη διάθεση για δημιουργικό πειραματισμό, συνέβαλε καθοριστικά στην εξωστρέφεια της ποντιακής μουσικής και ενέπνευσε νεότερες γενιές καλλιτεχνών που στράφηκαν προς το τραγούδι αλλά και την ποντιακή στιχουργική. Πατέρας δύο παιδιών, βλέπει στα ίδια του τα παιδιά, και ιδιαίτερα στον γιο του που δείχνει φυσική κλίση στην ποντιακή μουσική και χορό, την επιβεβαίωση αυτής της «γονιδιακής μνήμης».

Αλέξανδρος Παρχαρίδης

Αλέξανδρος Παρχαρίδης

Albums/Singles (60)

Τραγούδια (235)