Ο ζουρνατζ̌ής

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Δημήτρης Καρασαββίδης, Μάνος Αχαλινοτόπουλος

Ζουρνατζ̌ή, ε ζουρνατζ̌ή,
η ζουρνά σ’ έν’ καλατσ̌ή!
Κάτ’ αν θέλτς να λες ατο
κάθεσαι και παί͜εις ατο

Ζουρνατζ̌ή, με τη ζουρνά σ’
πάντα λάσ̌κεσαι αβαράς
Η γη κι αν κρεμίεται
τη ζουρνά σ’ θέλτς να φυσάς

Νύχτα-ημέρα λάσ̌κεσαι
μαχαλάδες άνου - κα’
Σα βραδύν’ αχπάσ̌κεσαι,
σαν μερών’ πας κείσαι κα’

Ντό θα ’ίνεται αύριο
’κι νουνί͜εις και ’κ’ ερωτάς
Τερείς μόνον τη ζουρνά σ’
μερακλία να φυσάς

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αβαράς	άεργος	avare/āvāre
άνου	πάνω
αχπάσ̌κεσαι	φεύγεις, αναχωρείς, κινείς για
βραδύν’	βραδιάζει
έν’	είναι
ερωτάς	ρωτάς
θέλτς	θέλεις
’ίνεται	γίνεται
’κ’	δεν	οὐκί<οὐχί
κα’	κάτω
καλατσ̌ή	ομιλία, συνομιλία, συζήτηση	keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας)
κείσαι	κείτεσαι, ξαπλώνεις
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κρεμίεται	γκρεμίζεται
λάσ̌κεσαι	περιφέρεσαι, τριγυρνάς, περιπλανιέσαι	ἀλάομαι/ηλάσκω
μαχαλάδες	γειτονιές	mahalle/maḥalle
μερακλία	με μεράκι, με ιδιαίτερο ζήλο	meraklı/merāḳ
μερών’	μερώνει, ξημερώνει
νουνί͜εις	σκέφτεσαι
παί͜εις	παίζεις
τερείς	κοιτάς

Σημειώσεις

Η μίμηση του ηχοχρώματος των υπόλοιπων ποντιακών μουσικών οργάνων εθεωρείτο πάντοτε κριτήριο της δεξιοτεχνίας του Πόντιου λυράρη. Με αυτό το κομμάτι, που βασίζεται στην ερμηνευτική παράδοση του ζουρνά, θέλησα να υπενθυμίσω τη συμβολή αυτού του σχεδόν ξεχασμένου πλέον οργάνου στη διαμόρφωση της ποντιακής μουσικής παράδοσης. Σε αυτή την προσπάθεια πολύτιμη ήταν η συνεισφορά του Μάνου Αχαλινοτόπουλου, ενός από τους πιο γνωστούς Έλληνες κλαρινίστες, που κολύμπησε στα βαθιά νερά της ποντιακής παράδοσης και βγήκε νικητής.