Προβολή Τραγουδιού
Ερώτεσαν την κεμεντζ̌έν |
Στιχουργοί: Κώστας Διαμαντίδης
Συνθέτες: Παναγιώτης Κογκαλίδης
Καλλιτέχνες: Αλέξανδρος Παρχαρίδης, Παναγιώτης Κογκαλίδης
Ερώτεσαν την κεμεντσ̌έν, «τα γονι͜ακά σ’ απόθεν;» Κ’ εκείνε πυκνοκούρτεσεν κι η γούλα τ’ς εγομώθεν Λύρα μ’, σο κασελόπο σου πόσα μουράτι͜α κείνταν; Και πόσα εβγαίν’νε απ’ εκειαπέσ’ και τραγωδίας [ψ̌ήκα μ’, πουλί μ’] γίν’νταν; Ατά ντο είδα ση ζωή μ’, ανθρώπ’ καμίαν ’κ’ είδαν! Εγώ πασκείμ’ ντο έμ’νε αέτσ’; είχα κι εγώ [ψ̌ήκα μ’, πουλί μ’] πατρίδαν! Σ’ εμόν τον τόπον κείντανε χ̌ερέας χουλιά χ̌ι͜όνια που θ’ απομέν’νε άλυτα όσα κι αν έρχουν χρόνια Ταλκάν’ τση Μαυροθάλασσας σύμπιρνα εγνεφίζ’ με Κι η δείσα απάν’ ση Ζύγαναν, όντες τσ̌οκεύ’ κλαινίζ’ με Τ’ εμόν ο τόπον έν’ εκέσ’ κι ας λέγ’νε ήντι͜αν θέλ’νε, Ατείν’, ρίζα μ’, που λέγ’ν’ ατο, δάκρυ͜α ντο είν’ ’κ’ εξέρ’νε!
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αέτσ’ | έτσι | ||
άλυτα | μη λιωμένα, άλιωτα | ||
ανθρώπ’ | άνθρωποι | ||
απάν’ | πάνω | ||
απόθεν | από που, από όπου | ||
απομέν’νε | απομένουν | ||
ατά | αυτά | ||
ατείν’ | αυτοί | ||
γίν’νταν | γίνονται | ||
γονι͜ακά | γονείς | ||
γούλα | λαιμός | gula | |
δείσα | ομίχλη | δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά | |
εβγαίν’νε | βγαίνουν | ||
εγνεφίζ’ | ξυπνάει | ||
εγομώθεν | γέμισε | ||
είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
εκειαπέσ’ | εκεί μέσα | ||
εκείνε | εκείνη | ||
εκέσ’ | εκεί | ||
έμ’νε | ήμουν | ||
εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
έν’ | είναι | ||
εξέρ’νε | ξέρουν, ήξερε | ||
έρχουν | έρχονται | ||
ερώτεσαν | ρώτησαν | ||
ήντι͜αν | οτιδήποτε, ό,τι | ||
θέλ’νε | θέλουν | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
καμίαν | ποτέ | ||
κείνταν | κείτονται, ξαπλώνουν | ||
κείντανε | κείτονται, ξαπλώνουν | ||
κεμεντσ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
κλαινίζ’ | στενοχωρώ/εί, κάνω/ει κπ να κλάψει | ||
λέγ’ν’ | λένε | ||
λέγ’νε | λένε | ||
μουράτι͜α | επιθυμίες, πόθοι | murat/murād | |
όντες | όταν | ||
όσα | όσες φορές | ||
πυκνοκούρτεσεν | κατάπιε με μεγάλη συχνότητα | ||
σύμπιρνα | πολύ πρωί | ||
ταλκάν’ | κύμα | dalga | |
τραγωδίας | τραγούδια | ||
τση | της | ||
τσ̌οκεύ’ | καταπίπτει, επικάθεται, κλίνει υπό το βάρος | çökmek | |
χ̌ερέας | χεριές, αρμαθιές, χεροβολιές | ||
χουλιά | ζεστά, θερμά | ||
ψ̌ήκα | ψυχούλα |