Ποντιακός Στίχος

Προβολή Τραγουδιού

Κατεβάστε τους στίχους σε PDF

Ο Πόρφυρας

Δημοτικά άσματα του ΠόντουΔημοτικά άσματα του Πόντου

Στιχουργοί: Παραδοσιακό

Συνθέτες: Μιχάλης Καλιοντζίδης

Καλλιτέχνες: Αλέξανδρος Παρχαρίδης, Κώστας Αλεξανδρίδης, Μιχάλης Καλιοντζίδης


Νασάν την μάνα που γεννά
τα τράντα χρόνι͜α μίαν
κι ευτάει υιόν Τραντέλλενα
και νύφεν γαλαφόρα
Κανείς υιόν ’κ’ εγέννεσεν,
κανείς υιόν ’κ’ εποίκεν
Καλόγρια γιον εγέννεσεν
απάνου σον Πορφύρην

-Ατόναν πώς θα λέγομε,
ατόν πώς θα καλούμε;
-Ατόν Πορφύρην πέτε͜ ατον,
ατόν Πορφύρ’ καλέστεν

Μονοήμερος έτονε
κι έφαεν παξιμάτιν
διήμερος εγέντονε
έφαεν έναν φουντάριν
πεντά͜ημερος εγέντονε
έφαεν τη φουρνέαν
τραντά͜ημερος εγέντονε
εξέβεν κι εκαυχέθεν
«Εγώ κόρην εγάπεσα
και έν’ του βασιλέα»

Μαθάνει͜ ατο ο βασιλιάς
ο πολυχρονεμένον
-Απόθεν έν’ ο Πόρφυρας
εμέν που ’κι φοάται;
Έχω απάν’ ατ’ πόλεμον,
έχ̌’ απάν’ ατ’ στρατείαν

Ερμάτωσεν τους στρατηγούς
και όλιον το φουσάτον
αχπάσ̌κεται ο στρατηγόν
και πάει σο σεφέρι
Ση μέσεν έν’ ο σερασκέρτς
σ’ άκρας έν’ τ’ ασκέρι
Σίτ’ επέγ’νεν, σίτ’ έκλαιεν,
σίτ’ χαμηλά ετραγώδ’νεν

«Θεέ μ’, να πάμε να ευρήκομε
τον Πόρφυραν σον ύπνον
να ’ν’ το σπαθίν ατ’ σο θεκάρ’
τ’ άλογον ατ’ σον κάμπον
να δένω και ξεδέν’ ατον
να διπλοσιδερι͜άζω
και δένω και τ’ ομμάτι͜α του
μ’ εννεά λογ̆ιών μετάξι
κι αρ’ επεκεί να αγνεφίζ’
ας σον γλυκύν τον ύπνον»

Αρ’ ’παίξεν ατον ο δι͜άβολον
και ευρίεται σον ύπνον
Δέν’ν’ ατον και ξεδέν’ν’ ατον
και διπλοσιδερι͜άζ’νε
και δέν’νε και τ’ ομμάτι͜α του
μ’ εννεά λογ̆ιών μετάξιν

Εγνέφιξεν ο Πόρφυρας
ας σο γλυκύν τον ύπνον
-Παρακαλώ σε, σερασκέρ’,
Θεού παρακαλίας
Όλια τα κάστρα φέρε με -ν
δεμένον και φλιμμένον
και ση Κωνσταντινούπολην
λυτόν και χαρεμένον
Εκεί κόρασ̌ον αγαπώ
ελέπ’ και περ’γελά με

Σ’ όλια τα κάστρα φέρν’ ατον,
τα δάκρυ͜α τ’ ’κ’ εκατήβαν
και ση Κωνσταντινούπολην
τα δάκρυ͜α τ’ εκατήβαν
Τα δάκρυ͜α ντ’ εκατήβαιναν
εσέπ’σαν το μετάξι
Βασιλοπούλα ’λάλεσεν
από ψηλόν παλάτι:

-Ουκ’ είπα σε, νε Πόρφυρα,
βαρέα μη καυχάσαι;
Ο βασιλέας γεράκια έχ̌ει,
στείλει και κυνηγά σε
Κι εσύ έπαιξες τον βασιλέαν
κι ατόν τον σερασκέρη
Για σείξον τα ποδάρι͜α σου
να σείουν τα λωρία
για σείξον τα ωμία σου
ας σείουν τα ραχ̌ία
για λάιξον τα χ̌έρι͜α σου
ας κόφκουν τ’ αλυσίδι͜α»

Έσειξεν τα ποδάρι͜α του,
εσείγαν τα λωρία
Έσειξεν τα ωμία του,
εσείγαν τα ραχ̌ία
Ελάιξεν τα χ̌έρι͜α του,
εκόφταν τ’ αλυσίδι͜α
Κι ας σ’ αλυσιδοκόμματα
έναν σο χ̌έρ’ επέρεν

Χ̌ίλιους έμπρα̤ τ’ εσκότωσεν
και μύριους από πίσω
Εννιά κοφίνια ’φόρτωσεν 
ωτία και μυτία
κι άλλα εννιά εφόρτωσεν
και χ̌έρι͜α και κιφάλι͜α
και στείλει͜ ατα τον βασιλιά
μεγάλον αρμαγάδιν

-Υείας και χ̌αιρετίσματα,
πέτε τον βασιλέαν
Ερμάτωσεν και έστειλεν
σ’ εμέν απάν’ φουσάτο
Δίχως σπαθίν, δίχως κοντάρ’
εγώ ατουνούς εντώκα
Ατώρα εζώστα το σπαθίν
σον πόλεμον εξέβα
Αν έ͜εις ασκέρ’ αρμάτωσον
σον πόλεμον και στείλον
Έσυρεν το σπαθίτσιν ατ’
σον πόλεμον εξέβεν
Επέρεν και το κόρασ̌ον…
Γλωσσάρι
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
αγνεφίζ’ξυπνάει
άκραςάκρης, άκρες (πληθ. τα)
αλυσιδοκόμματακομμάτια αλυσίδας
απάν’πάνω
απάνουπάνω
απόθεναπό που, από όπου
αρμαγάδινδώρο, φιλοδώρημα, τιμητικό έπαθλο armağan
αρμάτωσον(προστ.) εξόπλισε, όπλισε
ας σ’(ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα
ασκέρ’σώμα στρατού, συνεκδ. η στρατιωτική θητεία asker/ʿasker
ασκέρισώμα στρατού, συνεκδ. η στρατιωτική θητεία asker/ʿasker
ατααυτά
ατόναναυτόν
ατουνούςαυτούς
ατώρατώρα
αχπάσ̌κεταιαναχωρεί, φεύγει, κινεί για
βαρέαβαριά, συχνά, πολύ
γαλαφόρακυρ. αυτή που φέρει γάλα, η εύρωστη, υγιής γυναίκα (πρόσφορη για να βυζάξει/αναθρέψει παιδιά), (και Γαλαφόρα) όνομα που δινόταν σε αγελάδες
γλυκύνγλυκιά/ό
δέν’νεδένουν
διπλοσιδερι͜άζ’νεδένουν με αλυσίδες δις, αλυσοδένουν δις
διπλοσιδερι͜άζωδένω με αλυσίδες δις, αλυσοδένω δις
έ͜ειςέχεις
εγάπεσααγάπησα
εγέννεσενγέννησε
εγέντονεέγινε
εγνέφιξενξύπνησε
εζώσταζώστηκα
εκατήβαινανκατέβαιναν
εκατήβανκατέβηκαν
εκαυχέθενκαυχήθηκε
έκλαιενέκλαιγε
εκόφτανκόπηκαν
ελάιξενκούνησε, έσεισε
ελέπ’βλέπει/βλέπω
έμπρα̤μπροστά
έν’είναι
εντώκαχτύπησα
εξέβαβγήκα, ανέβηκα, μτφ. προέκυψα
εξέβενβγήκε, ανέβηκε
επέγ’νενπήγαινε, προχωρούσε, έφευγε
επεκείαπό εκεί, από τότε, ύστερα, κατόπιν
επέρενπήρε
εποίκενέκανε, έφτιαξε ποιέω-ῶ
ερμάτωσεναρμάτωσε, εξόπλισε
εσείγανέσειξαν
έσειξενέσεισε, ταρακούνησε
εσέπ’σανσάπισαν, έλιωσαν
έσυρενέσυρε, τράβηξε, έριξε
έτονεήταν
ετραγώδ’νεντραγουδούσε
ευρήκομεβρίσκουμε
ευρίεταιβρίσκεται
ευτάεικάνει, φτιάχνει εὐθειάζω
έφαενέφαγε
έχ̌’έχει
θεκάρ’θήκη ξίφους ή μαχαιριού θηκάριον
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
καυχάσαικαυχιέσαι
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κιφάλι͜ακεφάλια
κόρασ̌ονκορίτσι
κοφίνιαμεγάλα καλάθια κόφινος
κόφκουνκοπούν
λάιξον(προστ.) κούνησε
’λάλεσεν(ελάλεσεν) έβγαλε λαλιά, κάλεσε, αποκάλεσε, προσκάλεσε, οδήγησε
λυτόνλυμένος, χαλαρός
λωρίαλουριά
μαθάνειμαθαίνει
μέσενμέση
μίανμια φορά
μυτίαμύτες
νασάνχαρά σε
νύφεννύφη
όλιαόλα
όλιονόλο, ολόκληρο
ομμάτι͜αμάτια
ουκ’δεν οὐκί
’παίξενέπαιξε, μτφ. ξεγέλασε
παρακαλίαςπαρακάλια
περ’γελάπεριγελά, κοροϊδεύει
πέτε(προστ.) πείτε
ποδάρι͜απόδια
ραχ̌ίαράχες, βουνά
σείξον(προστ.) σείσε
σείουνσείονται
σερασκέρ’στρατάρχη serasker/sar-ˁaskar
σερασκέρηστρατάρχη serasker/sar-ˁaskar
σερασκέρτςστρατάρχης serasker/sar-ˁaskar
σεφέριεκστρατεία, πολεμική επιχείρηση σε ξένη χώρα sefer
σίτ’καθώς, ενώ σόταν<εις όταν
σπαθίτσινσπαθάκι
στείλον(προστ.) στείλε
τράντατριάντα
φλιμμένονθλιμμένο
φοάταιφοβάται
φουντάρινψωμί ολόκληρο φουσκωτό από αλεύρι άριστης ποιότητας
φουρνέανφουρνιά
φουσάτοασκέρι, μονάδα στρατού fossatum=«στρατόπεδο, τάφρος»
φουσάτονασκέρι, μονάδα στρατού fossatum=«στρατόπεδο, τάφρος»
χ̌έρ’χέρι
χαρεμένονχαρούμενο
ωμίαώμοι
ωτίααυτιά

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Τραγούδια: 9805 | Albums/Singles: 1813 | Συντελεστές: 2048 | Λήμματα: 16325
Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr