Η σεβντά

Προβολή Τραγουδιού

Εμπροστία σο χωνόν
ατέ σύρ’ όλιον το ζορ’
Σ’ εμέτερον τη σεβντάν
οι τουσ̌μάν’ εύραν πελιάν
Οι τουσ̌μάν’ εύραν πελιάν
για τ’ εμάς τρανόν χαράν

Και -ν- η πίτα αφκά σο σατς,
πουλί μ’, ξεροκοκκινίζ’
Αέτσ’ έν’ ο πρόσωπο σ’
τα χ̌είλια μ’ όντες φιλείς
Τα χ̌είλια μ’ όντες φιλείς,
τσίαν άψιμον εμείς!

Πουλί μ’, και σο παρακάθ’
ίγκλικαν¹ πα λέγομεν
Εύρα, έρθεν η σειρά μ’,
σ’ οσπιτόπο σ’ κοιμούμαι
Σ’ οσπιτόπο σ’ κοιμούμαι,
’κεί θέλω να ευρίουμαι

Πουλί μ’, τα φιλέματα σ’
γλυκέα άμον σ̌εκέρ’
Έρθεν, ψ̌η μ,’ εμέρωσεν
και -ν- ύπνος εμάς ’κι παίρ’
Και -ν- ύπνος εμάς ’κι παίρ’,
ψ̌η μ’, εγέντον μεσημέρ’

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αέτσ’	έτσι
άμον	σαν, όπως, καθώς	ἅμα
ατέ	αυτή
αφκά	κάτω
άψιμον	φωτιά
γλυκέα	(επιρρ.) γλυκά
εγέντον	έγινε
εμέρωσεν	ξημέρωσε
εμέτερον	δικός/ή/ό μου	ἡμέτερος
εμπροστία	πυροστιά
έν’	είναι
έρθεν	ήρθε
εύρα	βρήκα, (ιδιωμ. προστ.) βρες
εύραν	βρήκαν
ευρίουμαι	βρίσκομαι
ίγκλικαν	ονομασία παιδικού παιχνιδιού της εποχής
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κοιμούμαι	κοιμάμαι
όλιον	όλο, ολόκληρο
όντες	όταν
οσπιτόπο	σπιτάκι	hospitium<hospes + -όπον
πα	πάλι, επίσης, ακόμα
παίρ’	παίρνω/ει
παρακάθ’	συνάθροιση, ολονυχτία
πελιάν	βάσανο, σκοτούρα	bela
σατς	κυρτός λαμαρινένιος δίσκος που έμπαινε πάνω στη φωτιά	sac
σεβντάν	αγάπη, έρωτα	sevda/sevdā
σ̌εκέρ’	ζάχαρη, γλυκό/ά	şeker < şakar (περσ.) < śakkharā (οψ. σανσκ.) < śárkarā (σανσκριτ.)
σύρ’	σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει
τουσ̌μάν’	εχθροί	düşman/duşmān
τσίαν	σπίθα
φιλείς	φιλάς
φιλέματα	φιλιά
χωνόν	εστία, χωνευτήρι	χῶνος < χόανος
ψ̌η	ψυχή

Σημειώσεις

¹ Ίγκλικαν ή ίγκλικας, παιδικό παιχνίδι της εποχής κατά το οποίο κάποιο παιδί σκεφτόταν με το νου του ένα σπίτι του χωριού και τα υπόλοιπα προσπαθούσαν να μαντέψουν με ερωτήσεις ποιό σπίτι ήταν αυτό. Η δε στιχομυθία, παραδειγματικά, λάμβανε χώρα ως εξής:
- Ίγκλικας!
- Πού κοιμάσαι;
- Σ’ Αγουρσίτ’κα
- Πόσα είναι εκεί;
- Τρία κοκόια και δύο τσ̌ιτσ̌ία
και προσπαθούσαν να βρούνε ποιό σπίτι είχε τρία κοκόια (κοκοράκια=αγόρια) και δύο τσ̌ιτσ̌ία (κοτοπουλάκια=κορίτσια)