Κωστίκας Κωνσταντινίδης
Κωστίκας Κωνσταντινίδης
1921
12 Ιανουαρίου 2002Ο Κωστίκας Κωνσταντινίδης, με ρίζες από την Τραπεζούντα, γεννήθηκε το 1921 στη Ρωσία, πέμπτο παιδί του Νικολάου και της Ευδοξίας. Η μουσική έρεε στο αίμα του από μικρή ηλικία, καθώς ο θείος του, ο γνωστός λυράρης Ανδρέας —ο επονομαζόμενος Χατσανδρέας— υπήρξε ο πρώτος του δάσκαλος. Υπό την καθοδήγηση του θείου του, ο Κωστίκας μυήθηκε στον κόσμο της λύρας σε ηλικία μόλις οκτώ ετών, αποκαλύπτοντας από νωρίς το ξεχωριστό του ταλέντο.
Το 1939, η οικογένεια Κωνσταντινίδη εγκατέλειψε τη Ρωσία και εγκαταστάθηκε αρχικά στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, για να μεταβεί προσωρινά στην Αθήνα και να εγκατασταθεί τελικά, το 1941, στον Καταχά της Κατερίνης. Ο Κωστίκας, ήδη καταξιωμένος λυράρης, μετέφερε μαζί του την εμπειρία και το ήθος μιας γενιάς που διατηρούσε ζωντανή την ποντιακή μουσική παράδοση.
Το 1953 παντρεύτηκε την Ευφροσύνη Παπουλίδου και το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης, όπου και ξεκίνησε ουσιαστικά η πιο αναγνωρίσιμη φάση της καλλιτεχνικής του πορείας. Όπως αναφέρει ο γιος του, Νίκος, η σταδιοδρομία του πατέρα του ξεκίνησε από τον Σύλλογο Ποντίων Προσφύγων εκ Ρωσίας, που είχε την έδρα του στα Ελευθέρια (Χαρμάγκιοϊ). Εκεί, πρωταγωνιστούσε κάθε Πάσχα στο τριήμερο γλέντι του συλλόγου, το οποίο προσείλκυε κόσμο από κάθε γωνιά της γης.
Η αναγνώρισή του συνεχίστηκε με τη συμμετοχή του στον κρατικό ραδιοφωνικό σταθμό της ΕΡΤ, ενώ για οκτώ συνεχή χρόνια συμμετείχε στη ραδιοφωνική εκπομπή της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης. Εκεί γνώρισε και τον θρυλικό Γώγο, με τον οποίο συνεργάστηκαν σε εκπομπές και σε διάφορα νυχτερινά κέντρα της πόλης, όπως ο «Πρόσφυγας» και η «Μπουάτ». Για μεγάλο διάστημα υπήρξε ο βασικός λυράρης των χορευτικών τμημάτων, του θεάτρου και των ραδιοφωνικών παραγωγών της Ευξείνου Λέσχης, ενώ συνεργάστηκε και με το Σωματείο Παναγία Σουμελά.
Στη μακρά του πορεία συνεργάστηκε με κορυφαία ονόματα του ποντιακού τραγουδιού, όπως τον Χρύσανθο Θεοδωρίδη, τον Γιώργο Εμμανουηλίδη, τον Γιώργο Ακριτίδη, τον Γιώργο Κουσίδη, τον Γιώργο Νικολαΐδη και τον Στάθη Νικολαΐδη. Ο γιος του θυμάται έντονα ένα περιστατικό: μια Κυριακή που γύρισε ο πατέρας του στο σπίτι άρρωστος. Ξεκουράστηκε, αλλά την επόμενη μέρα κάποιοι φίλοι τον ξύπνησαν για να πάνε σε ένα γλέντι. Έφυγε μαζί τους και επέστρεψε τέσσερις ημέρες μετά, υγιής και ανανεωμένος — αυτό ήταν το γιατρικό του: η μουσική, η παρέα, η αγάπη του για το ποντιακό γλέντι.
Ο Κωστίκας Κωνσταντινίδης υπήρξε άνθρωπος της ουσίας, χαμηλών τόνων και με σεβασμό στην παράδοση. Δεν ασκούσε ποτέ κριτική σε συναδέλφους και δεν δίσταζε να παραδεχτεί την αξία ακόμα και νεότερων τραγουδιών, εφόσον διατηρούσαν τη ρίζα της παράδοσης. Η νεολαία τον αγαπούσε ιδιαίτερα, και εκείνος είχε τη σπάνια ικανότητα να γίνεται «νέος με τους νέους». Πέρα από την ενασχόλησή του με τη λύρα, υπήρξε και εξαιρετικός ζωγράφος — μια ακόμα πτυχή της πολυτάλαντης προσωπικότητάς του.
Ήταν, με λίγα λόγια, καλλιτέχνης σε όλο το φάσμα της ζωής του. Απεβίωσε την 12η Ιανουαρίου του 2002.
album
Albums/Singles (55)
Πονεμέντσα μάνα 1990
Κάποτε στον Πόντο 1982
Ο αετός του Πόντου 1977
Ποντιακοί παλμοί Νο2 1976
ΠΑΟΚ/Διπλόν Τικ 1976
Ποντιακοί παλμοί Νο1 1976
Τραγούδια του Πόντου 1975
Βέχω, βέχω/Ο παράς 1974
Απάν’ σο Μπέλες 1973
Τρυγόνα/Τα κοκκία 1973
Γη του Πόντου 1973
Ποντιακά του σήμερα 1972
lyrics
Τραγούδια (177)
- Αβούτ’ ο κόσμος ψεύτικος - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Αγαπώ κορτσόπον - Ποντιακά του σήμερα
- Αγαπώ σε, κορτσόπον - Το πατρικόν τ’ οσπίτ’ν εμουν
- Αέτσ’ έν’ η μόδα ατώρα - Τραγούδια του Πόντου
- Αναστενάζω και πονώ - Κότσαρι/Αναστενάζω και πονώ
- Απάν’ σ’ άγρι͜α μεσάνυχτα - Ο αετός του Πόντου
- Απάν’ σα ξημερώματα - Τικ/Απάν’ σα ξημερώματα
- Αρνί μ’, ερρούξα σο κρεβάτ’ - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια με το συγκρότημα του Μήτκα Ιακωβίδη
- Αρνί μ’, θα ξενιτεύω - Τραγούδια του Πόντου
- Αροθυμώ τον τόπο μ’ - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Ας έμ’νε είκοσ’ χρονών - Ο αετός του Πόντου
- Ας σην ζωήν σον θάνατον - Ο αετός του Πόντου
- Ας σην Τόνγιαν έρχουμαι - Κάποτε στον Πόντο
- Ατώρα ο κόσμον έλλαξεν - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Ατώρα ο κόσμον έλλαξεν - Ατώρα ο κόσμον έλλαξεν/Εγώ παρηγορώ σε
- Ατώρα πίνω και μεθώ - Τραγούδια του Πόντου
- Βέχω, βέχω - Βέχω, βέχω/Ο παράς
- Γελάς, τα ραχ̌όπα γελούν - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Για τ’ εμέν εγεννέθεν - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Γιώργο λέγ’νε με - Γιώργο λέγ’νε με/Η χαρά μουν έν’ διπλόν
- Γιώργο λένε με - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Δύο ψ̌ήα χαρεμένα - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Εγάπ’ σην ξενιτείαν - Ποντιακό πανηγύρι Νο2
- Εγάπη μ’, έλα - Πονεμέντσα μάνα
- Εγώ εχάσα τη χαράν - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Εγώ εχάσα τη χαράν - Έφυγες για παντοτινά/Εγώ εχάσα τη χαράν
- Εγώ θα κλώσκουμαι - Εγώ θα κλώσκουμαι/Ο καημόν τη ξενιτεμένου
- Εγώ θα κλώσκουμαι - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια με το συγκρότημα του Μήτκα Ιακωβίδη
- Εγώ ντο αγαπώ ’σέναν - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Εγώ παρηγορώ σε - Εγώ παρηγορώ σε
- Εγώ παρηγορώ σε - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Εγώ παρηγορώ σε - Ατώρα ο κόσμον έλλαξεν/Εγώ παρηγορώ σε
- Είμαι φτωχός - Ο αετός του Πόντου
- Είχα γεράν σο καρδόπο μ’ - Ποντιακά του σήμερα
- Έκαψες, γιάβρι μ’, έκαψες - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Έλα, δος με τη χαράν - Τραγούδια του Πόντου
- Έλα, έλα - Έλα, έλα/Ποίσον, μανίτσα μ’, την ευχ̌ή σ’
- Έλα, έλα - Τραγούδια του Πόντου
- Έλα μετ’ εμέν - Ποντιακό πανηγύρι Νο2
- Έλα μετ’ εμέν - Έλα μετ’ εμέν/Καρσλίδικα
- Έλα μετ’ εμέν, πουλόπο μ’ - Ποντιακά του σήμερα
- Έλα σ’ οσπιτόπο μ’ - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Έλα σα συλλογικά σ’ - Ο αετός του Πόντου
- Έμορφον κορτσόπον - Τας καρσλίδικον/Έμορφον κορτσόπον
- Έμορφος είσαι έμορφος - Η αγάπ’ σην ξενιτείαν/Έμορφος είσαι έμορφος
- Έμορφος είσαι, έμορφος - Ποντιακό πανηγύρι Νο2
- Έναν και μοναχόν - Ο αετός του Πόντου
- Έναν υείαν ας σον Θεόν - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Έπαρ’ με σουμά σ’, πουλί μ’ - Έπαρ’ με σουμά σ’, πουλί μ’
- Έρθα σ’ οσπιτόπο σ’ - Ποντιακά του σήμερα
- Έρθες σ’ ηλεβασίλεμα μ’ - Κάποτε στον Πόντο
- Ετέρ’νες πολλά υψηλά - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Έφυγαν τα νεότητα μ’ - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Έφυγες για παντοτινά - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Έφυγες για παντοτινά - Έφυγες για παντοτινά/Εγώ εχάσα τη χαράν
- Εχάθεν ο Ατέσογλης - Κάποτε στον Πόντο
- Η αγάπ’ σην ξενιτείαν - Η αγάπ’ σην ξενιτείαν/Έμορφος είσαι έμορφος
- Η άλωση του Πόντου - Κάποτε στον Πόντο
- Η ζωή - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Η ζωή μ’ - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Η θάλασσα όντας βοά - Ποντιακά του σήμερα
- Η κακέσσα η πεθερά - Ξεριζωμός των Ποντίων
- Η κακέσσα η πεθερά - Η κακέσσα η πεθερά/Τικ (Σόλο)
- Η μανίτσα η καημέντσα - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Η Μαρία κι η Κατίνα - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια | Η όμορφη Καβάλα
- Η Μαρία κι η Κατίνα - Τ’ εμόν το κορτσόπον/Η Μαρία κι η Κατίνα
- Η μοναχ̌ία - Ο αετός του Πόντου
- Η νύφε - Ο αετός του Πόντου
- Η νύφε και η πεθερά - Η νύφε και η πεθερά/Ο ξενιτέας
- Η νύφε κι η πεθερά - Ποντιακά | Η ωραία Δράμα
- Η ξενιτά̤ εχώρτσε μας - Τρομαχτόν/Η ξενιτά̤ εχώρτσε μας
- Η παρά - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Η παρά - Σα ξένα απέσ’ γυρίζω/Η παρά
- Η παρά - Σα ξένα απέσ’ γυρίζω/Η παρά
- Η χαρά μουν έν’ διπλόν - Γιώργο λέγ’νε με/Η χαρά μουν έν’ διπλόν
- Η χαρά μουν έν’ διπλόν - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Θάλασσα, έπαρ’ τα δάκρυ͜α μ’ - Τραγούδια του Πόντου
- Θειίτσα μ’, το κορτσόπο σου - Ποντιακά του σήμερα
- Θέλω το φιστάν’ κοντόν - Ποντιακά | Η όμορφη Μακεδονία
- Θέλω το φιστάν’ κοντόν - Θέλω το φιστάν’ κοντόν/Κοτσιχτόν Ομάλ’
- Θεσσαλονίκη έμορφος - Ο αετός του Πόντου
- Καλώς όρισες - Πονεμέντσα μάνα
- Καρσλίδικα - Έλα μετ’ εμέν/Καρσλίδικα
- Καρσλίδικα - Ποντιακό πανηγύρι Νο2
- Κλαίω, κλαίω και πονώ - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Κοινή αγορά - Εχ̌ιονίγα/Κοινή αγορά
- Κοινή αγορά - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Κομμενόχρονον - Κομμενόχρονον/Τικ χορός
- Κορτσόπον, ας σ’ είδα σε κιάν’ - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Λύρα μ’, κλάψον μετ’ εμέν - Ο αετός του Πόντου
- Μάνα, δος με την ευχ̌ή σ’ - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Μανίτσα μ’ - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια | Η όμορφη Θεσσαλονίκη
- Μία είν’ τα νεότητα - Τραγούδια του Πόντου
- Μίαν είν’ τα νεότητα - Οι νέοι στολίζ’νε την ζωήν/Μίαν είν’ τα νεότητα
- Μπάρμπα-Μήτο - Νέος είμαι κι αγαπώ/Μπάρμπα-Μήτο
- Μπάρμπα-Μήτο - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Νέος είμαι κι αγαπώ - Νέος είμαι κι αγαπώ/Μπάρμπα-Μήτο
- Νέος είμαι κι αγαπώ - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Νόστιμα εφιλέθαμε - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Ξανθόν κορίτσ’ - Κάποτε στον Πόντο
- Ξανθόν κορίτσ’ εγάπεσα - Τραγούδια του Πόντου
- Ξένος, μάνα, απέσ’ σα ξένα - Ξένος, μάνα, απέσ’ σα ξένα/Που αποθάν’ ’κι κλώσ̌κεται
- Ο γαμπρόν - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Ο διωγμός - Κάποτε στον Πόντο
- Ο Καρσλής χορεύ’ το Τας - Κάποτε στον Πόντο
- Ο ξενιτέας - Ποντιακά | Η όμορφη Μακεδονία
- Ο ξενιτέας - Η νύφε και η πεθερά/Ο ξενιτέας
- Ο παιδάς θέλ’ να παντρεύ’ - Ο παιδάς θέλ’ να παντρεύ’/Καζάσκα
- Ο παιδάς θέλ’ να παντρεύ’ - Ποντιακό πανηγύρι Νο2
- Ο παράς - Βέχω, βέχω/Ο παράς
- Ο σώγαμπρον - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια με το συγκρότημα του Μήτκα Ιακωβίδη
- Ο τραγωδι͜άνον - Κάποτε στον Πόντο
- Ο Χάρον - Το υστερνόν το φίλεμαν/Ο Χάρον
- Ο Χάρον - Ποντιακό πανηγύρι Νο2
- Οι γυναίκ’ - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Οι νέοι στολίζ’νε τη ζωήν - Τραγούδια του Πόντου
- Οι νέοι στολίζ’νε την ζωήν - Οι νέοι στολίζ’νε την ζωήν/Μίαν είν’ τα νεότητα
- Οι ξενιτεμέν’ - Παρώρας παραζάμανα/Οι ξενιτεμέν’
- Όλα τα παράπονα - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Όλον πίνω ως να μερών’ - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Όντας χαράζ’ η ανατολή - Όντας χαράζ’ η ανατολή/Σόλο Τικ
- Όντας χαράζ’ η ανατολή - Ποντιακό πανηγύρι Νο2
- ΠΑΟΚ - ΠΑΟΚ/Διπλόν Τικ
- Παρώρας παραζάμανα - Παρώρας παραζάμανα/Οι ξενιτεμέν’
- Πατέρα, πώς εχάσα σε; - Ο αετός του Πόντου
- Πάω σην ξενιτείαν - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- ’Πέρασα ας σην γειτονία σ’ - Ποντιακά του σήμερα
- Ποίσον, μανίτσα μ’, την ευχ̌ή σ’ - Έλα, έλα/Ποίσον, μανίτσα μ’, την ευχ̌ή σ’
- Ποίσον, μανίτσα μ’, την ευχ̌ή σ’ - Τραγούδια του Πόντου
- Πόνεσα ντ’ εχωρίγαμε - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Που αποθάν’ ’κι κλώσ̌κεται - Ξένος, μάνα, απέσ’ σα ξένα/Που αποθάν’ ’κι κλώσ̌κεται
- Πού είναι τα νεότητα - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Πού είναι τα νεότητα; - Τσακώνω και πληρώνω/Πού είναι τα νεότητα;
- Πού είναι τα χρόνα̤ τα παλιά; - Ποντιακά του σήμερα
- Πουλόπο μ’, περιστέρι μ’ - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Ραχ̌ι͜ά μη πρασινίζετεν - Ραχ̌ι͜ά μη πρασινίζετεν/Λαζικός χορός
- Σ’ εγκαλόπο μ’ χαμογέλα - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Σα καπνά, πουλί μ’, μη πας - Το πατρικόν τ’ οσπίτ’ν εμουν
- Σα ξένα απέσ’ γυρίζω - Ποντιακοί παλμοί Νο1
- Σα ξένα απέσ’ γυρίζω - Σα ξένα απέσ’ γυρίζω/Η παρά
- Σα ξένα απέσ’ γυρίζω - Σα ξένα απέσ’ γυρίζω/Η παρά
- Σα ξένα έρημον πουλίν - Σα ξένα έρημον πουλίν/Χασαποσέρβικο
- Σα ξένα έρημον πουλίν - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια με το συγκρότημα του Μήτκα Ιακωβίδη
- Σα παιδία σουν κλωστέστεν - Απάν’ σο Μπέλες
- Σα παιδία σουν κλωστέστεν - Σα παιδία σουν κλωστέστεν/Τ’ ορφανόν σα ξένα
- Σεβταλής παιδάς είμαι/Παράδες μη μαζεύ’ς/Κάθαν βράδον σην πόρτα σου - Ποντιακά παραδοσιακά
- Ση νερομάισσας το πεγάδ’ - Κάποτε στον Πόντο
- Ση σπέλιαν τη Μάγαρας - Κάποτε στον Πόντο
- Σην καρδι͜ά μ’ έχω βάσανα - Κάποτε στον Πόντο
- Σούρμενα - Κάποτε στον Πόντο
- Στέφανα χαρεμένα - Τραγούδια του Πόντου
- Τ’ εμόν η καρδι͜ά, καρδι͜ά έν’ - Ποντιακά του σήμερα
- Τ’ εμόν το κορτσόπον - Τ’ εμόν το κορτσόπον/Η Μαρία κι η Κατίνα
- Τ’ εμόν το κορτσόπον - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια | Η όμορφη Θεσσαλονίκη
- Τ’ εμόν το μικρόν τ’ αρνίν - Χασαποσέρβικο/Τ’ εμόν το μικρόν τ’ αρνίν
- Τ’ εσόν η σεβτά - Ποντιακά του σήμερα
- Τ’ ορφανόν σα ξένα - Απάν’ σο Μπέλες
- Τ’ ορφανόν σα ξένα - Σα παιδία σουν κλωστέστεν/Τ’ ορφανόν σα ξένα
- Τα δύο τα συννυφάδι͜α - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Τα σκαλοπάτια τη ζωής - Τραγούδια του Πόντου
- Τη χ̌ερίτσας το κορτσόπον - Το παιδί σ’ ’κι ζει, μανίτσα μ’/Τη χ̌ερίτσας το κορτσόπον
- Τη ψ̌ης ι-μ’ τα παράπονα - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια με το συγκρότημα του Μήτκα Ιακωβίδη
- Το μικρόν το πουλί μ’ - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Το παιδί σ’ ’κι ζει, μανίτσα μ’ - Το παιδί σ’ ’κι ζει, μανίτσα μ’/Τη χ̌ερίτσας το κορτσόπον
- Το τάβλι - Ο Γιωργάκης και ο Κωστίκας
- Το υστερνόν το φίλεμαν - Ποντιακό πανηγύρι Νο2
- Το υστερνόν το φίλεμαν - Το υστερνόν το φίλεμαν/Ο Χάρον
- Τσακώνω και πληρώνω - Τσακώνω και πληρώνω/Πού είναι τα νεότητα;
- Τσακώνω και πληρώνω - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Τσ̌ιτσ̌έκια σην αυλόπορτα σ’ - Ποντιακοί παλμοί Νο2
- Τυρα̤ννιμένον ψ̌ην - Πονεμέντσα μάνα
- Φέρ’τε με ας πίνω - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Φωτίαν εσέγκες - Ανδρέας Ιωαννίδης Νο4
- Χελιδονόπον γίνουμαι - Χελιδονόπον γίνουμαι/Κιουρτζίας
- Χρόνα̤ πολλά εδέβανε - Ποντιακά του σήμερα
- Ψ̌η μ’, εκέσ’ ’κι θ’ απομένω - Ψ̌η μ’, εκέσ’ ’κι θ’ απομένω/Σόλο Σέρας
- Ψ̌η μ’, εκέσ’ ’κι θ’ απομένω - Ποντιακοί χοροί και τραγούδια με το συγκρότημα του Μήτκα Ιακωβίδη
Με την ευγενική χορηγία φιλοξενίας της 