Νίκος Μιχαηλίδης

29 Νοεμβρίου 1976

fullscreen

Ο Νίκος Μιχαηλίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 29 Νοεμβρίου 1976. Η καταγωγή των προγόνων του ήταν από την Πάφρα και τη Σεβάστεια του Πόντου. Μεγάλωσε στη Σταυρούπολη, όπου και ολοκλήρωσε τις βασικές σπουδές του σε δημόσιο σχολείο. Από τα παιδικά του χρόνια υπήρξε δραστήριο μέλος του συλλόγου «Ακρίτες του Πόντου Σταυρούπολης», όπου έμαθε να χορεύει και να παίζει ποντιακή λύρα. Με την παρότρυνση του πατέρα του, Κυριάκου Μιχαηλίδη, που υπήρξε ενεργό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του συλλόγου, ασχολήθηκε επίσης με το ποντιακό θέατρο και με ραδιοφωνικές εκπομπές πολιτιστικού περιεχομένου. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Διεθνείς Σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από τα φοιτητικά του χρόνια στρατεύθηκε στο πλευρό του Μιχάλη Χαραλαμπίδη, εμπνεόμενος από τον αγώνα του για διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού και από τα οράματα του για μια αποκεντρωμένη, δημοκρατική και αξιοκρατική Ελλάδα. Στη συνέχεια, πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου στην Κωνσταντινούπολη, όπου έμαθε τουρκικά και ειδικεύτηκε στην ανάλυση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, και ολοκλήρωσε περαιτέρω μεταπτυχιακές σπουδές στον Καναδά. Έλαβε διδακτορικό δίπλωμα στην πολιτισμική ανθρωπολογία από το Πανεπιστήμιο Princeton στις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο των διδακτορικών του σπουδών, έζησε για δύο χρόνια στην Τουρκία, διεξάγοντας επιτόπια έρευνα στην Τραπεζούντα, την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα. Η έρευνά του εστίασε στις διαδικασίες αναγέννησης των εθνοτικών ταυτοτήτων στη σύγχρονη Τουρκία, με ιδιαίτερη έμφαση στην ποντιακή ταυτότητα. Παράλληλα, υπήρξε σύμβουλος σε τουρκικά ντοκιμαντέρ και ταινίες που αναφέρονται στην ιστορία και τον πολιτισμό του ποντιακού ελληνισμού. Η ακαδημαϊκή πορεία του περιλαμβάνει διδασκαλία σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ, όπως τα Princeton, St. Louis και Rutgers, καθώς και στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας. Επιστημονικά άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε συλλογικούς τόμους, ενώ ετοιμάζει την πρώτη του μονογραφία για ακαδημαϊκό εκδοτικό οίκο στις ΗΠΑ. Παράλληλα, συμμετέχει ενεργά στον δημόσιο διάλογο με άρθρα και συνεντεύξεις σε ελληνικά έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, ενώ έχει ιδρύσει την πλατφόρμα πολιτικού διαλόγου «Ο ελληνικός κόσμος στον 21ο αιώνα» με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του δημόσιου διαλόγου και την ενεργή συμμετοχή των πολιτών. Η ερευνητική του δραστηριότητα εκτείνεται και στην πολιτική και κοινωνική ανάλυση. Ειδικότερα, ασχολείται με ζητήματα της ευρύτερης Μεσογείου και Μέσης Ανατολής, όπως η διαμόρφωση της τουρκικής πολιτικής σκηνής, οι δομές και πρακτικές του τουρκικού κράτους, οι τουρκο–συριακές σχέσεις, η σύσφιξη συνεργασίας Ισραήλ–Κουρδικών δυνάμεων και η κατάσταση των θρησκευτικών μειονοτήτων, ιδίως των Αλεβιτών στην Τουρκία. Η προσέγγισή του συνδυάζει ανθρωπολογική μέθοδο με τη θεωρία διεθνών σχέσεων και χαρακτηρίζεται από κριτική ματιά απέναντι σε κρατικές και μη κρατικές δομές. Παράλληλα με την επιστημονική του δραστηριότητα, ο Νίκος Μιχαηλίδης είναι και καλλιτέχνης. Η αγάπη του για τη μουσική και ιδιαίτερα την ποντιακή παράδοση τον οδήγησε στην ενασχόληση με την ποντιακή λύρα και το τραγούδι. Ηχογράφησε και κυκλοφόρησε το πρώτο CD με ποντιακά τραγούδια στην Κωνσταντινούπολη, με τίτλο «Horon ke trağodia» (1999), που αποτέλεσε αφετηρία για την αναγέννηση της ελληνικής μουσικής και ταυτότητας στην περιοχή. Ακολούθησαν τα άλμπουμ «Ρωμαίϊκα τραγωδίας» (2005), «Μίαν κι άλλο / Al Asha Bi Daha» (2006) και το πρόσφατο «Πόντος, από το χθες στο αύριο...» (2023). Συνοδοιπόροι του σε αυτό το μουσικό ταξίδι υπήρξαν ο λυράρης και τραγουδοποιός Αντέμ Εκίζ από την Τραπεζούντα και ο λυράρης Φίλιππος Κεσαπίδης από τη Θεσσαλονίκη. Το 2021 συνέγραψε μαζί με τη σύζυγό του, την ελληνοαμερικανίδα βυζαντινολόγο Βίκυ Χιουρέα-Μιχαηλίδη, το παιδικό παραμύθι «Ένα βιβλίο ταξιδεύει» (Εκδόσεις Κυριακίδη) σε εικονογράφηση του Ευστάθιου Μαυρόπουλου. Η πορεία του Νίκου Μιχαηλίδη συνδυάζει τη γνώση, την τέχνη και την κοινωνική συνείδηση, δημιουργώντας γέφυρες ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, τόσο μέσα από την ακαδημαϊκή του δουλειά όσο και μέσα από την καλλιτεχνική του προσφορά.