Προβολή Τραγουδιού
Ομάλια Τσιμεράς |
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Γιάννης Απαζίδης, Νίκος Μιχαηλίδης
Βάλλω τη σ̌άπκα μ’ σο γουίν, πατεύ’ και ’κι γομούται Μετ’ εμέν που θα πορπατεί καμίαν ’κι κομπούται Φτωχός είμαι και ’κ’ επορώ τα κάλλι͜α σ’ ν’ αγοράζω Κι ατό τ’ εσόν το καρδόπον μετ’ εμόν να μοιράζω ♫ Σ’ οσπιτόπο σ’ ολόερα εδέβα κι επιδέβα Έμαθα μ’ όλους καλατσ̌εύ’ς, εσέναν επιδέβα Αγάπα, κόρη, τον άντρα σ’, εμέν πα ολιγόπον Πασ̌κείμ’ ντο ’κι κανείται μας ατό τ’ εσόν το ψ̌όπον; ♫ Το σόι και η καπιλέ μ’ καλογέρ’ και ποπάδες Εγώ τίναν ομοίασα; αγαπώ τοι νυφάδες Αέτσ’ πως έν’, καλόν έν’, τ’ εγκαλόπο σ’ αλών’ έν’ Εφίλεσα το μαγ’λόπο σ’, ας σ’ εμόν τρυφερόν έν’ Τ’ εμόν τ’ αρνίν, τ’ εμόν τ’ αρνίν και τ’ εμόν η στερέα Θα παίρ’ ατο και θα φεύω σην Παλάφσ̌αν¹ μερέαν Να ’ίνουμαι γουρπάνι σ’, ευρίουμαι σο γιάνι σ’ Εσύ τισ̌έκ’ και μαξιλάρ’ κι εγώ γιοργάν’ απάν’ ι-σ’ ♫ Εσύ τισ̌έκ’ και μαξιλάρ’ εγώ γεργάν’ απάν’ ι-σ’ Τα κάλλια σ’ επερίσσεψαν, το αίμαν θα φουρκί͜ει σε Κόρη, τη μάνα σ’ πέ’ ατο ας τερεί κι ας αντρί͜ει σε Πατώ και προσ̌κυνώ σε και ντό πολλά αγαπώ σε! Έλα, πουλί μ’ / αρνί μ’, σ’ εμέτερα, αν αρρωσταίντς τερώ σε Ανάθεμα και τ’ άλογα και τα κατιρτσ̌ιλούκια Αδά σο χάλ’ ντ’ έγκανε με, πουλί μ’ / αρνί μ’, τα σεβνταλούκια Και ρίζα μ’, έι! πουλί μ’, ατό τ’ ομματοτέρεμα σ’ θα σύρ’ και παίρ’ τ’ αχούλι μ’
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αδά | εδώ | ||
αέτσ’ | έτσι | ||
αλών’ | αλώνι | ||
αντρί͜ει | αντρίζει, βρίσκει άντρα, παντρεύει την κόρη του | ||
απάν’ | πάνω | ||
αρρωσταίντς | αρρωσταίνεις | ||
ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
αχούλι | μυαλό | akıl/ʿaḳl | |
βάλλω | βάζω | ||
γεργάν’ | πάπλωμα | yorgan | |
γιάνι | πλάι, πλευρό | yan | |
γιοργάν’ | πάπλωμα | yorgan | |
γομούται | γεμίζει, βουρκώνει, κομπιάζει | ||
γουίν | λάκκος, όρυγμα | kuyu | |
γουρπάνι | θυσία | kurban/ḳurbān | |
εγκαλόπο | αγκαλιά, αγκαλίτσα | ||
έγκανε | έφεραν | ||
εδέβα | (για τόπο) πέρασα, διέσχισα (για χρόνο) πέρασα | διαβαίνω | |
εμέτερα | δικά μου/μας | ἡμέτερος | |
εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
έν’ | είναι | ||
επιδέβα | έφυγα, άφησα πίσω, προσπέρασα, ξεπέρασα | ||
επορώ | μπορώ | ||
εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
ευρίουμαι | βρίσκομαι | ||
εφίλεσα | φίλησα | ||
’ίνουμαι | γίνομαι | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
καλατσ̌εύ’ς | μιλάς, συνομιλείς, συζητάς | keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας) | |
κάλλι͜α | κάλλη | ||
κάλλια | κάλλη | ||
καλογέρ’ | καλόγεροι | ||
καμίαν | ποτέ | ||
κανείται | φτάνει, είναι αρκετό | ||
καπιλέ | οικογένεια, φυλή | kabile/ḳabīle | |
καρδόπον | καρδούλα | ||
κατιρτσ̌ιλούκια | το επάγγελμα του αγωγιάτη | katırcılık | |
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κομπούται | ξεγελιέται, εξαπατάται, μτφ. σαγηνεύεται | κομβόω | |
μαγ’λόπο | μαγουλάκι | magulum | |
μερέαν | μεριά | ||
μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
νυφάδες | νύφες | ||
ολιγόπον | λιγουλάκι | ||
ολόερα | ολόγυρα | ||
ομματοτέρεμα | βλέμμα, ματιά | ||
ομοίασα | έμοιασα | ||
οσπιτόπο | σπιτάκι | hospitium<hospes + -όπον | |
πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
παίρ’ | παίρνω/ει | ||
πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
πατεύ’ | βυθίζεται, βουλιάζει μτφ. δύει, μτφ. καταρρέει, μτφ. χρεωκοπεί | batmak | |
πέ’ | (προστ.) πες | ||
πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
ποπάδες | παπάδες | ||
πορπατεί | περπατάει | ||
σ̌άπκα | καπέλο, σκούφος | şapka/шапка | |
σεβνταλούκια | έρωτες | sevdalık | |
στερέα | στήριγμα | ||
σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
τερεί | κοιτάει | ||
τερώ | κοιτώ | ||
τίναν | ποιον/α | ||
τισ̌έκ’ | στρώμα, κρεβάτι | döşek | |
τοι | τους/τις | ||
φεύω | φεύγω | ||
φουρκί͜ει | πνίγει | ||
χάλ’ | χάλι, κατάντια | hal/ḥall | |
ψ̌όπον | ψυχούλα |
¹ (Γνωστό και ως Μπαλάφτσα ή Μπάλεβετς) Παλιά ονομασία του χωριού Κολχικό Θεσσαλονίκης