Τ’ εμέτερα τα σόγια

Προβολή Τραγουδιού

Στιχουργοί: Adem Ekiz

Καλλιτέχνες: Adem Ekiz, Φίλιππος Κεσαπίδης

Τέσσεροι νομάτ’ είναι
τ’ εμέτερα τα σόγια
Ας λέγω απ’ ένα-ένα
εγώ ας σα παλαιά

Ο εις έτουν Παϊραμής,
ο -ι- άλλος έτον Φέγγος
Τ’ άλλ’ τοι δύους έλεαν
Ισ̌κεντέρης και Μαύρος

Πολλά κουρφεύκουντανε
οι Παϊραμάντ, λέγουνε -ι
Το τυρί και το ψωμί
πολλά πα εγαπούνε
Το μιντζί και το φαΐ
πολλά πα εγαπούνε

Μαειρεύουν πόλια-πόλια
τσ̌ωνώνουν και τρώγουνε
Φορούνε φορεσίας
το φόρεμα αγαπούνε

Οι Μαυρικάντ’ σπιγγό είν’
την παρά εγαπούνε
Για τ’ ένα χουλιάρ’ νερό
ένα ημέρα δουλεύουνε

Μαυρικάντες το σόιν ατ’
κρατεί ας σην καρδία
Ελίγο φάνεμο τρώει,
ευτάει πολλά δουλεία

Οι Φεγγουλάντ’ νυστάζουν
με το βράδυ κείντανε
Ακόμα ’κι ξημερών’
λαγγεύ’νε και σ’κούντανε

Οι Φεγγουλάντ’ τη νυφέ
ας σ’ έναν τ’ άλλο ευτάνε
Κολάι βαροκαρδίζουν
’τείν’ αν χολιάσκουντανε

Τ’ εμέτερο οι Ισκανταράντ’
κρούουνε δάρκουντανε
Απ’ όθεν κέσ’ στέκουνε
πεχλιβανλούκ’ ευτάνε

Κανείς χολή να μη φέρ’
ας σα τραωδίας ι-μ’
Ν’ έλεγα τα κατενά
ν’ έσαν τα παππούδι͜ας ι-μ’

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
ας σ’	(ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα
βαροκαρδίζουν	βαραίνει η καρδιά τους, στενοχωριούνται
δάρκουντανε	δερνοκοπιούνται, χτυπιούνται
δουλεία	δουλειά, εργασία
δύους	(αιτ.) δύο
είν’	(για πληθ.) είναι
έλεαν	έλεγαν
ελίγο	λίγο
εμέτερα	δικά μου/μας	ἡμέτερος
έσαν	ήταν
έτον	ήταν
έτουν	ήταν
ευτάει	κάνει, φτιάχνει	εὐθειάζω
ευτάνε	κάνουν, φτιάχνουν	εὐθειάζω
κατενά	καθαρά, ξεπλυμένα, ξεθολωμένα	κατανίζω
κείντανε	κείτονται, ξαπλώνουν
κέσ’	εκεί μέσα, προς τα εκεί	κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κολάι	ευκολία, άνεση, ευχέρεια	kolay
κουρφεύκουντανε	παινεύονται, περηφανεύονται
κρατεί	κρατάει, βαστάει, στέκει, αντέχει
κρούουνε	χτυπούν	κρούω
λαγγεύ’νε	πηδούν
μαειρεύουν	μαγειρεύουν
μιντζί	μυζήθρα
νομάτ’	άνθρωποι, άτομα	ὀνόματοι
όθεν	όπου, οπουδήποτε, σε όποιον
πα	πάλι, επίσης, ακόμα
παρά	λεφτά, το χρήμα	para/pāre
πεχλιβανλούκ’	παλληκαριά, ανδρειοσύνη	pehlivanlık<pehlevān
πόλια	μπόλικα, σε αφθονία, πολύ	bol
πολλά	(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
σ’κούντανε	σηκώνονται
σπιγγό	σφιχτοί, τσιγκούνηδες
τ’ εμέτερο	οι δικοί μας
’τείν’	(ατείν’) αυτοί
τοι	τους/τις
τραωδίας	τραγούδια
τσ̌ωνώνουν	τελειώνουν
φάνεμο	(ιδιωμ.) φαγητό
φέγγος	φεγγάρι
φέρ’	φέρνω/ει
φορεσίας	(γεν. εν.) φορεσιάς, (ονομ. πληθ.) φορεσιές
χολή	θυμός
χολιάσκουντανε	θυμώνουν, αγανακτούν
χουλιάρ’	κουτάλι	κοχλιάριον