Προβολή Τραγουδιού
Ο χρόνον δώδεκα μήνας |
Παραδοσιακά τραγούδια του Πόντου Νο6Στιχουργοί: Γιώργος Αμαραντίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Γιάννης Αραματανίδης, Γιώργος Αμαραντίδης
Ο χρόνον δώδεκα μήνας, τα τρία είν’ νεστείας Σον πρόσωπο σ’ ζεμίαν ’κ’ έ͜εις, τ’ αντζία σ’ εμπροστίας Του σπαρελί’ σ’ τα δέματα, πουλί μ’ / αρνί μ’, όντες ελύαν Τα καταρράκτες τ’ ουρανού εθάρρεσα ενοίαν Αποκουμπία το σπαρέλ’ ας φαίνεται η ψ̌ήκα σ’ Θα κλίσ̌κεται κα’ και φιλεί ο καρίπ’ς ο Γιωρίκας / Γιαννίκας Αηλί εσένα, νε Γιάννε, με τα πολλά τα τέρτι͜α Καρδόπον, ξάι ’κ’ επέμ’νε σε και για τα μουχαπέτι͜α
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| αντζία | πόδια, μηροί | ||
| αποκουμπία | (προστ.) ξεκούμπωσε | ||
| έ͜εις | έχεις | ||
| εθάρρεσα | θεώρησα, πίστεψα | ||
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| ελύαν | λύθηκαν, έλιωσαν | ||
| εμπροστίας | (αιτ.) πυροστιάς, (οι) πυροστιές | ||
| ενοίαν | (αμετάβ.) άνοιξαν | ||
| επέμ’νε | απόμεινε | ||
| ζεμίαν | ζημιά | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κα’ | κάτω | ||
| καρδόπον | καρδούλα | ||
| καρίπ’ς | ξένος, μοναχικός, φτωχός, ανήμπορος / (αιτ. πληθ.) ξένους, μοναχικούς, φτωχούς, ανήμπορους | garip/ġarīb | |
| κλίσ̌κεται | σκύβει, κλίνει | ||
| μήνας | (τα) μήνες | ||
| μουχαπέτι͜α | κουβέντες, φιλικές συνομιλίες, συνεκδ. φιλικές συνεστιάσεις (συνήθως μετά μουσικής) | muhabbet/maḥabbet | |
| ξάι | καθόλου | ||
| όντες | όταν | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| σπαρέλ’ | μέρος γυναικείας ενδυμασίας αυτοτελές που χρησιμεύει ως κάλυμμα του στήθους | spalliera | |
| σπαρελί’ | σπαρελιού (μέρος γυναικείας ενδυμασίας αυτοτελές που χρησιμεύει ως κάλυμμα του στήθους) | spalliera | |
| τέρτι͜α | καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
| ψ̌ήκα | ψυχούλα |
