Η τσάμια σ’ κατακέφαλα

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Κωστάκης Πετρίδης, Σταύρος Πετρίδης, Χρήστος Χρυσανθόπουλος

Η τσάμι͜α σ’ κατακέφαλα
παίρ’ ση νηγήν και καί͜ει σε
Λελεύ’ ατόν τη σ̌κύλ’ τον υιόν,
λέω «νασάν που έ͜ει σε»

Πουλί μ’/Αρνί μ’, τα λιβαδίας ι-σ’
εγώ θα κερεντίζω
Χωρίς εσέν, τρυγόνα μου,
πώς θα καλοκαιρίζω;

Τα χτήνι͜α εξέβαν σον παρχάρ’
αλμέ͜ει η παρχαρέτ’σσα
Γουρπάν’ ατ’ς, ποδεδίζ’ ατεν!
Ατέ -ν- έτον Κρωμέτ’σσα

Για σ̌ύριξον τα πρόατα,
άλμεξον σην εβόραν
’Κχ̌ύσον το γάλαν σο ποτάμ’,
φαρμάκωσον τη χώρα

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αλμέ͜ει	αρμέγει
άλμεξον	(προστ.) άρμεξε
ατέ	αυτή
ατεν	αυτήν
ατ’ς	αυτής, της
γουρπάν’	θυσία	kurban/ḳurbān
έ͜ει	έχει
εβόραν	σκιά
εξέβαν	βγήκαν
έτον	ήταν
κατακέφαλα	προς τα κάτω
κερεντίζω	κόβω χόρτα με την κόσσα	գերանդի (gerandi)
’κχ̌ύσον	(προστ.) έκχυσε, χύσε, έκβαλε	εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω
λελεύ’	χαίρομαι/εται
νασάν	χαρά σε
νηγήν	γη
παίρ’	παίρνω/ει
παρχάρ’	ορεινός τόπος θερινής βοσκής
παρχαρέτ’σσα	η γυναίκα που είναι επιφορτισμένη με τις δουλειές του παρχαριού (ορεινού τόπου θερινής βοσκής)
ποδεδίζ’	(ενεργ. και μέση) χαίρομαι/εσαι, απολαμβάνω/ει, προσκυνώ/άει	από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ)
ποτάμ’	ποτάμι
πρόατα	πρόβατα
σ̌κύλ’	(γεν.) σκύλου
σ̌ύριξον	(προστ.) σφύριξε, κάλεσε σφυρίζοντας
τρυγόνα	το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
τσάμι͜α	πλεξούδα
φαρμάκωσον	(προστ.) φαρμάκωσε
χτήνι͜α	αγελάδες
χώρα	οι ξένοι γενικά, οι μη οικείοι, η ξενιτειά