
| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Κουντούρ’ είκοσι έτονε, Δευτέρα έτον ημέρα/ καταραμένο ημέρα Τ’ εσόν, πουλί μ’, και το ψ̌όπον/ Γρηγόρη, τ’ εσόν το ψ̌όπον οι άγγελοι πώς επέραν; Τον ΠΑΟΚ πολλά εγάπανες, τ’ εσόν έτον ομάδαν Σην Τούμπαν έσ’νε αποβραδής και -ν- έλεπες την μπάλαν Μεσημερίς εγέντονε, έρθε σ’ εσόν το δώμαν Η μανίτσα σ’ εκούιξεν «πουλί μ’, ντό κοιμάσαι ακόμαν;» Ερράεν και η καρδία τ’ς, χτουπίζ’ και τα μαλλία τ’ς Έρθεν ο Χάρον κι επήρεν το μικρόν ας σα παιδία τ’ς Τα χρόνι͜α σ’ ’κ’ εταμάμεψαν, τριάντα εφτά χρονών -ι Τη μανίτσα σ’, πουλί μ’, εφέκες/ Τη Θεοδοσίαν εφέκες ση Βλατάγιαν¹ μαναχόν -ι «Αχ!» και «βαχ!» λέγ’νε τ’ αδελφόπα σ’, ετσουρώθαν τ’ ομμάτι͜α Ας σο πολλά ντο έκλαψαν εστέρεψαν τα δάκρυ͜α Χ̌ίλι͜α μαχ̌αίρι͜α εκάρφωσαν και ξάι ’κι τρέχ̌’ το γαίμαν ασ’ τ’ έκ’σαν τ’ άγρεν το χαπάρ’, πουλόπο μ’/καρτασ̌όπο μ’, για τ’ εσέναν Πάντα θά ’χω σε -ν- απέσ’ ση ψ̌η μ’, καμίαν ’κι ανασπάλλω Σο χ̌ερόπο μ’ με τη μελάν’ το όνομα σ’ θα βάλω
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άγρεν | άγριο | ||
| αδελφόπα | αδελφάκια | ||
| ανασπάλλω | ξεχνώ | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αποβραδής | απ’ το βράδυ, κατά το βράδυ, βραδιάτικα | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ασ’ | από | ||
| γαίμαν | αίμα | ||
| δώμαν | δωμάτιο | ||
| εγάπανες | αγαπούσες | ||
| εγέντονε | έγινε | ||
| εκούιξεν | φώναξε, λάλησε, κάλεσε κπ ονομαστικά | ||
| έκ’σαν | άκουσαν | ||
| έλεπες | έβλεπες | ||
| επέραν | πήραν | ||
| έρθε | ήρθε | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| ερράεν | ράγισε | ||
| έσ’νε | ήσουν | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| έτον | ήταν | ||
| έτονε | ήταν | ||
| ετσουρώθαν | στέρεψαν, αποστραγγίστηκαν | σειρώ=εκκενώνω, αδειάζω | |
| εφέκες | άφησες | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καμίαν | ποτέ | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Κουντούρ’ | Φλεβάρη | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| μαναχόν | (έναρθρο) μοναχός, μοναχό, (επίρρ) μόνο/μοναχά | ||
| ξάι | καθόλου | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| τρέχ̌’ | τρέχει | ||
| χ̌ερόπο | χεράκι | ||
| χαπάρ’ | χαμπάρι, είδηση, μαντάτο | haber/ḫaber | |
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌όπον | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| άγρεν | άγριο | ||
| αδελφόπα | αδελφάκια | ||
| ανασπάλλω | ξεχνώ | ||
| απέσ’ | μέσα | ||
| αποβραδής | απ’ το βράδυ, κατά το βράδυ, βραδιάτικα | ||
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ας σο | απ’ το | ασό σο (από το) | |
| ασ’ | από | ||
| γαίμαν | αίμα | ||
| δώμαν | δωμάτιο | ||
| εγάπανες | αγαπούσες | ||
| εγέντονε | έγινε | ||
| εκούιξεν | φώναξε, λάλησε, κάλεσε κπ ονομαστικά | ||
| έκ’σαν | άκουσαν | ||
| έλεπες | έβλεπες | ||
| επέραν | πήραν | ||
| έρθε | ήρθε | ||
| έρθεν | ήρθε | ||
| ερράεν | ράγισε | ||
| έσ’νε | ήσουν | ||
| εσόν | δικός/ή/ό σου | ||
| έτον | ήταν | ||
| έτονε | ήταν | ||
| ετσουρώθαν | στέρεψαν, αποστραγγίστηκαν | σειρώ=εκκενώνω, αδειάζω | |
| εφέκες | άφησες | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καμίαν | ποτέ | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Κουντούρ’ | Φλεβάρη | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| μαναχόν | (έναρθρο) μοναχός, μοναχό, (επίρρ) μόνο/μοναχά | ||
| ξάι | καθόλου | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| πουλόπο | πουλάκι | ||
| τρέχ̌’ | τρέχει | ||
| χ̌ερόπο | χεράκι | ||
| χαπάρ’ | χαμπάρι, είδηση, μαντάτο | haber/ḫaber | |
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌όπον | ψυχούλα |

Εις μνήμην ☦Καπλάνη Γρηγόριου (14/08/1974-20/02/2012) ¹ (ή Βλαδάγκα) Παλιά ονομασία του χωριού Ακρίτας Κιλκίς
