Βιογραφικό
Στάθης Βενιαμίδης
|
Ο Ευστάθιος Βενιαμίδης, γνωστός ως Βενιάμ’ς, καταγόταν από το χωριό Σκόπια της Ματσούκας και γεννήθηκε το 1920 στα Ανάβρυτα (Βράστινο) Γρεβενών. Από νεαρή ηλικία ασχολήθηκε με τη λύρα, επηρεασμένος από τον Γεώργιο Παντσερίδη (Παντσέρ’), έναν από τους παλαιότερους και πιο αναγνωρισμένους λυράρηδες του νομού Γρεβενών.
Κατά την εφηβική του ηλικία, μετακόμισε με τον πατέρα του στη Θεσσαλονίκη, όπου εκπαιδεύτηκε στην τέχνη του παπλωματά. Εκεί γνώρισε τον σπουδαίο λυράρη Γώγο Πετρίδη, με τον οποίο ανέπτυξε φιλική σχέση. Αυτή η γνωριμία αποδείχθηκε καθοριστική στη διαμόρφωση της μουσικής του ταυτότητας.
Λίγα χρόνια αργότερα, επέστρεψε στα Ανάβρυτα για να φροντίσει τη μητέρα και τα τρία μικρότερα αδέλφια του. Στις αρχές του 1943, εγκαταστάθηκε στο Ροδοχώρι Νάουσας, όπου ζούσε ένας θείος του. Το χωριό τον αγκάλιασε αμέσως, αναγνωρίζοντας τόσο την εργατικότητα όσο και το μουσικό του ταλέντο. Το 1944 παντρεύτηκε τη Λεμόνα Βασιλειάδου, με την οποία απέκτησε πέντε κόρες.
Η κύρια βιοποριστική του ασχολία ήταν η γεωργία και η κατασκευή παπλωμάτων. Ωστόσο, η μουσική του δράση υπήρξε πλούσια. Έπαιξε λύρα σε αμέτρητα γλέντια, γάμους και εκδηλώσεις χορευτικών συλλόγων, ενώ για αρκετά χρόνια συνεργάστηκε με τον Φάρο Ποντίων, συμμετέχοντας στις εκπομπές του Στάθη Ευσταθιάδη. Αν και δεν ηχογράφησε ποτέ επίσημα κάποιον δίσκο, διασώθηκαν πολλές ηχογραφήσεις του, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με προσωπική του επιμέλεια ή με τη βοήθεια συγγενικών του προσώπων.
Ο γαμπρός του, Γιάννης Φουντουκίδης, τον περιγράφει ως έναν από τους κορυφαίους εκτελεστές του χορού Σέρα, ξεχωρίζοντας για τη δεξιοτεχνία του. Παράλληλα, διακρίθηκε στη σύνθεση τραγουδιών, συνδυάζοντας στίχο, μελωδία και νόημα με απαράμιλλη προσοχή στη λεπτομέρεια. Επεξεργαζόταν επίμονα κάθε νέο τραγούδι, επιδιώκοντας την τελειότητα, και πολλά από τα έργα του παραμένουν γνωστά μέχρι σήμερα, αν και συχνά αγνοείται η προέλευσή τους.
Ένα από τα χαρακτηριστικότερα τραγούδια του είναι αυτό που αφιέρωσε στον Καπετάν Ευκλείδη, περιγράφοντας με ζωντανό τρόπο τη ζωή, τις περιπέτειες και το τραγικό τέλος του θρυλικού καπετάνιου. Ο ίδιος ο Φουντουκίδης θυμάται δύο αγαπημένα στιχάκια του Βενιάμ’:
«Αρνόπο μ’, φόρ’ κι ανάλλαξον, ας είσαι αναλλαγμένον,
εμείς θα σ̌ονλικεύομε τ’ οσπίτ’ το χαλαγμένον»
«Τα κάλλι͜α σ’, τα νεότητα σ’ κόκκινα άμον το μήλον,
κάποτε θα μαραίν’ντανε θα ρούζ’νε άμον το φύλλον.»
Άλλοι λυράρηδες που έζησαν και γλέντησαν στο Ροδοχώρι ήταν οι Απόστολος Ξυλαπετσίδης, Αναστάσιος Σαπανίδης και Γιάννης Κουλιανίδης, ενώ εν ζωή συνεχίζουν την παράδοση οι Χαράλαμπος Σιαμίδης, Στέφανος Σκεντερίδης, Γιώργος Βασιλειάδης και Γιάννης Παπαδόπουλος.
Ο πρόωρος θάνατος του Βενιάμ’ προκάλεσε βαθιά θλίψη στην κοινότητα των Ποντίων μουσικών. Οι συνάδελφοί του, τιμώντας τη μνήμη του, τραγουδούσαν συχνά τον στίχο που κι εκείνος αγαπούσε:
«Στάθη παίξον την κεμεντζ̌έν, νέος είσαι ακόμαν
ατά τα πέντε δάχτυλα σ’ θα τρώει͜ ατa το χώμαν».
Πηγή: Διπλωματική Διατριβή «Λυράρηδες του Πόντου γεννημένοι πριν το 1920» (Ι. Τσανασίδης, 2019)
Albums/Singles (1)
Τραγούδια (5)
