Ανάθεμα και τ’ άλογα

Προβολή Τραγουδιού

Έταιρον κι η λυγερή | Τραγούδια του Πόντου

Θα σύρω και σαρεύω σε
με τα σεράντα κάστρα
Εσύ ’κι πεγ̆ενεύκεσαι
τον ουρανόν με τ’ άστρα

Ανάθεμα και τ’ άλογα
και τα κατιρτσ̌ιλούκια
Αδά σο χάλ’ έγκανε με,
γιαβρί μ’, τα σεβνταλούκια

Ανάθεμα και τ’ άλογα!
Ανάθεμα και τ’ άλογα
’φέκανε μας σ’ οβάδες
Ελέπ’νε και γελούνε μας
τση χώρας οι νυφάδες

Όλ’ αποθάν’νε και πάγ’νε
και που πάγ’νε ’κι ’ξέρ’νε
Κανείς οπίσ’ ’κι κλώσ̌κεται
ντο πάθανε να λέγ’νε

Κόρ’, έπαρ’ ας σο σάβανο μ’
κορδέλα σα μαλλία σ’
Όντας αποδελι͜άεις ατα
να κλαις από καρδίας

Στάθη, παίξον την κεμεντζ̌έ σ’
νέος είσαι ακόμαν!
Ατά τα πέντε δάχτυλα σ’
θα τρώει͜ ατα το χώμαν

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αδά	εδώ
αποδελι͜άεις	ξεμπερδεύεις, λύνεις
αποθάν’νε	πεθαίνουν
ατά	αυτά
ατα	αυτά
γιαβρί	μωρό, μικρό, παιδί	yavru
έγκανε	έφεραν
ελέπ’νε	βλέπουνε
έπαρ’	(προστ.) πάρε
καρδίας	(τη, γεν.) καρδιάς, (τα, ονομ. πληθ.) καρδιές
κατιρτσ̌ιλούκια	το επάγγελμα του αγωγιάτη	katırcılık
κεμεντζ̌έ	λύρα	kemençe/kemānçe
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κλώσ̌κεται	γυρίζει, επιστρέφει
λέγ’νε	λένε
νυφάδες	νύφες
’ξέρ’νε	(εξέρ’νε) ξέρουν, γνωρίζουν
οβάδες	πεδιάδες	ova
όλ’	όλοι/α
όντας	όταν
οπίσ’	πίσω
πάγ’νε	πηγαίνουν, έφυγαν, πάνε
παίξον	(προστ.) παίξε
πεγ̆ενεύκεσαι	αρέσκεσαι, βρίσκεις της αρεσκείας σου	beğenmek
σαρεύω	τυλίγω, περικυκλώνω, εναγκαλίζομαι μτφ. αρέσκομαι σε	sarmak
σεβνταλούκια	έρωτες	sevdalık
σεράντα	σαράντα
σύρω	σέρνω, τραβώ, ρίχνω
τση	της
’φέκανε	(εφέκανε) άφησαν
χάλ’	χάλι, κατάντια	hal/ḥall
χώρας	ξένος/η/ο/οι γενικά, οι/το/τα μη οικείο/α, ξενιτειάς