
| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Αέτσ’ ας εθαρρούνε, ζενγκίν εμέν να λένε Άλλο η λογαρία μ’ κι ατείν’ τιδέν ’κ’ εξέρ’νε Σην τσ̌έπη μ’ λεφτοκάρυ͜α, θαρρούν έχω παράδες Η ζήση μ’ με τα δράμι͜α και με τα μουταράδες Τ’ έμορφα καντουρεύω και φεύω ας σα πελιάδες Τρώνε και νοστιμεύκουν κορτσόπα και νυφάδες Σην τσ̌έπη μ’ λεφτοκάρυ͜α, θαρρούν έχω παράδες Τον χρόνον γυροκλώσκουμ’ με ποία μουταράδες; Γλυκύν φίλεμαν παίρω ντο δίγω τα καντζία Γουρπάν’ και σα κορτσόπα ντο είναι μερακλία Σην τσ̌έπη μ’ λεφτοκάρυ͜α, θαρρούν έχω παράδες Η ζήση μ’ με τα δράμι͜α και με τα μουταράδες Αρ’ αέτσ’ τα κορτσόπα με τα μουράτι͜α ζούνε και όθεν καικά στέκω τα τσ̌έπι͜ας ι-μ’ τερούνε Σην τσ̌έπη μ’ λεφτοκάρυ͜α, θαρρούν έχω παράδες Η ζήση μ’ με τα δράμι͜α και με τα μουταράδες Τον χρόνον γυροκλώσκουμ’ με ποία μουταράδες;
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ατείν’ | αυτοί | ||
| γλυκύν | γλυκιά/ό | ||
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| γυροκλώσκουμ’ | κλωθογύριζα | ||
| δίγω | δίνω | ||
| δράμι͜α | μονάδα βάρους, 1 δράμι=1/400 της οκάς | μεσ. ελλ. δράμιον < τουρκ. dirhem < περσ. dirham < αρχ. ελλ. δραχμή (αντιδάνειο) | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| εξέρ’νε | ξέρουν, γνωρίζουν ή ήξερε, γνώριζε | ||
| ζενγκίν | (γεν) πλούσιου, (αιτ.) πλούσιο | zengin | |
| ζήση | η ζωή, ο τρόπος ζωής, ο βίος του ανθρώπου | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καικά | προς τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά | ||
| καντζία | ψίχες από πυρηνόκαρπους ή άλλους σπόρους | ||
| καντουρεύω | ξεγελάω, εξαπατάω, κοροϊδεύω | kandırmak | |
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λεφτοκάρυ͜α | λεπτοκάρυα, φουντουκιές, φουντούκια | λεπτο- + κάρυον | |
| λογαρία | (η) λογαριασμός, (προστ.) λογάριασε | ||
| μερακλία | με μεράκι, με ιδιαίτερο ζήλο | meraklı/merāḳ | |
| μουράτι͜α | επιθυμίες, πόθοι | murat/murād | |
| μουταράδες | πενιχρά μέσα, ψευτοδουλειές | müdârâ | |
| νοστιμεύκουν | αισθάνονται νοστιμιά, ευχαριστιούνται | ||
| νυφάδες | νύφες | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| παράδες | λεφτά, χρήματα | para/pāre | |
| πελιάδες | βάσανα, σκοτούρες | bela | |
| τερούνε | κοιτούν | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| τσ̌έπι͜ας | τσέπες | cep/ceyb | |
| φεύω | φεύγω | ||
| φίλεμαν | φιλί |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αέτσ’ | έτσι | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ας σα | απ’ τα | ασό σα (από τα) | |
| ατείν’ | αυτοί | ||
| γλυκύν | γλυκιά/ό | ||
| γουρπάν’ | θυσία | kurban/ḳurbān | |
| γυροκλώσκουμ’ | κλωθογύριζα | ||
| δίγω | δίνω | ||
| δράμι͜α | μονάδα βάρους, 1 δράμι=1/400 της οκάς | μεσ. ελλ. δράμιον < τουρκ. dirhem < περσ. dirham < αρχ. ελλ. δραχμή (αντιδάνειο) | |
| έμορφα | όμορφα | ||
| εξέρ’νε | ξέρουν, γνωρίζουν ή ήξερε, γνώριζε | ||
| ζενγκίν | (γεν) πλούσιου, (αιτ.) πλούσιο | zengin | |
| ζήση | η ζωή, ο τρόπος ζωής, ο βίος του ανθρώπου | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καικά | προς τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά | ||
| καντζία | ψίχες από πυρηνόκαρπους ή άλλους σπόρους | ||
| καντουρεύω | ξεγελάω, εξαπατάω, κοροϊδεύω | kandırmak | |
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λεφτοκάρυ͜α | λεπτοκάρυα, φουντουκιές, φουντούκια | λεπτο- + κάρυον | |
| λογαρία | (η) λογαριασμός, (προστ.) λογάριασε | ||
| μερακλία | με μεράκι, με ιδιαίτερο ζήλο | meraklı/merāḳ | |
| μουράτι͜α | επιθυμίες, πόθοι | murat/murād | |
| μουταράδες | πενιχρά μέσα, ψευτοδουλειές | müdârâ | |
| νοστιμεύκουν | αισθάνονται νοστιμιά, ευχαριστιούνται | ||
| νυφάδες | νύφες | ||
| όθεν | όπου, οπουδήποτε, σε όποιον | ||
| παίρω | παίρνω | ||
| παράδες | λεφτά, χρήματα | para/pāre | |
| πελιάδες | βάσανα, σκοτούρες | bela | |
| τερούνε | κοιτούν | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| τσ̌έπι͜ας | τσέπες | cep/ceyb | |
| φεύω | φεύγω | ||
| φίλεμαν | φιλί |

