Ποντιακός Στίχος

Προβολή Τραγουδιού

Κατεβάστε τους στίχους σε PDF

Η πεθερά

Ποντιακά | Η όμορφη ΜακεδονίαΠοντιακά | Η όμορφη Μακεδονία

Στιχουργοί: Γιώργος Κεσίδης

Συνθέτες: Γιώργος Κεσίδης

Καλλιτέχνες: Γιώργος Κεσίδης, Παύλος Τορνικίδης


Αρχινώ και λέω σας
αβού την ιστορίαν
Σο Γαρς όντες εζήν’ναμ’
παλαλά πολλά εποίν’ναν
Αβούτειν’ ξαν αδακέσ’
σέβασην είχαν εκέσ’
Είνας νύφεν έναν ημέραν
τη γαϊδά̤ρ’ τη θαγατέραν
Ταβίζ’ με την πεθεράν ατ’ς,
σ’κούται χοβλαεύ’ απάν’ ατ’ς
Εξέγκεν το τακούν’ ατ’ς,
λέει την πεθεράν ατ’ς «Τσούνα!
το κιφάλι σ’ άμον τας̌
εθαρρείς ’κι θα ψοφάς»
Επιάσταν ’ς σα μαλλία,
εμαζεύτεν γειτονία
Έρθεν κι ένας γειτονάς,
λέει ατένεν «Ντό ευτάς;
Νέτσ̌η εσύ ’κ’ εντρέπεσαι;
Γιατί κρού’ς την πεθερά σ’»
Λέει ατον «εσύ ντό θέλτς;
το σ̌κυλίν θα γουρταρεύ’ς;»
Λέει η πεθερά τη νύφεν
«Μεσημέρ’ έντον ’κ’ ενίφτεν!
Εγώ ’φτάω τα δουλείας,
θα τερώ και τα παιδία σ’;
Ση κυρού σ’ ’κ’ είχ̌ες νερόν,
αδά θέλτς και παραγιόν!»
«’Κ’ είχα πεθεράν καλέσσα,
να ’χα κι εγώ η τυχερέσσα!
Τα βουτούρτα, τα τυρία
έχ̌’ ατα με τα κλειδία»
Και -ν- η νύφε η καημέντσα
πάντα ζαρογουλιαμέντσα
Πάντα ευτάει υπομονήν,
τρώει κρομμύδα̤ και ψωμίν
Πεθερά τ’ς χατεύ’ α̤τεν
«Έξ’ ας σ’ οσπίτ’» λέει ατεν
Και η νύφε εσ’κώθεν πάει
και παράπονον ’κ’ ευτάει
Άμον ντ’ έφτασεν σ’ οσπίτ’ν ατ’ς
είδεν και την αδελφήν ατ’ς
Αδελφή ατ’ς εγροίκ’σεν α’
τη μάναν ατ’ς είπεν α’
Κι η μάνα τ’ς εβγών’ οξ̌ουκά
κι ερωτά ’τεν πρώτα-πρώτα
«Νέτσ̌η, ντ’ έπαθες και κλαις
και τη μάνα σ’ ’δέν ’κι λες;»
«Νε, μάνα μ’ ερωτάς με,
ποίσον φαΐν να χορτά͜εις με»
«Γουρπάν’ εγώ ση γούλα σ’,
μέρ’ εφέκες την Τασούλα σ’;»
«Η Τασούλα έν’ σ’ οσπίτ’ν ατ’ς,
δικαιούται ατεν ο κύρ’ -τ- σ’ ατ’ς
Η πεθερά μ’ κακέσσα,
πάντα αφήν’ με νηστικέσσα
Τσακών’ κι ευτάει το φούστουρον
και τρώει α’ μοναχέσσα!»
Γλωσσάρι
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
α’(ατό) αυτό, το
αβού(ιδιωμ. Νικόπολης) αυτόν/ή/ό, έτσι
αβούτειν’αυτοί
αδάεδώ
αδακέσ’εδώ γύρω, κάπου εδώ
άμονσαν, όπως, καθώς ἅμα
απάν’πάνω
ας σ’(ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα
ατααυτά
ατεναυτήν
α̤τεναυτήν
ατένεναυτήνα
ατ’ςαυτής, της
αφήν’αφήνει
βουτούρταβούτυρα
γαϊδά̤ρ’γαϊδάρου
γούλαλαιμός gula
γουρπάν’θυσία kurban/ḳurbān
γουρταρεύ’ςγλυτώνεις κτ/κπ από, διασώζεις kurtarmak
’δέντίποτα
δουλείας(ονομ. πληθ.) δουλειές, (γεν. ενικ.) δουλειάς
εβγών’βγαίνει
εγροίκ’σενκατάλαβε
εζήν’ναμ’ζούσαμε
εθαρρείςθαρρείς, νομίζεις, υποθέτεις
είναςένας/μία
εκέσ’εκεί
εμαζεύτενμαζεύτηκε
έν’είναι
ενίφτεννίφτηκε, πλύθηκε
έντονέγινε
εντρέπεσαιντρέπεσαι
έξ’έξω ή ο αριθμός έξι
εξέγκενέβγαλε
επιάστανπιάστηκαν
εποίν’νανέκαναν, έφτιαχναν ποιέω-ῶ
έρθενήρθε
ερωτάρωτάει
ερωτάςρωτάς
εσ’κώθενσηκώθηκε
ευτάεικάνει, φτιάχνει εὐθειάζω
ευτάςκάνεις, φτιάχνεις εὐθειάζω
εφέκεςάφησες
έχ̌’έχει
ζαρογουλιαμέντσαστραβολαιμιασμένη
θαγατέρανθυγατέρα, κόρη
θέλτςθέλεις
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
καημέντσακαημένη
κακέσσακακιά
καλέσσακαλή
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κιφάλικεφάλι
κρομμύδα̤κρεμμύδια
κρού’ςχτυπάς κρούω
κύρ’πατέρα
κυρούπατέρα
μέρ’(μέρου, επιρρ.) πού, προς ορισμένο μέρος, όποιος
μοναχέσσαμόνη, μονάχη
νέτσ̌ηΕ! κόρη, ε! εσύ
νηστικέσσανηστική
νύφενύφη
νύφεννύφη
ξανπάλι, ξανά
όντεςόταν
οξ̌ουκάέξω
οσπίτ’σπίτι hospitium<hospes
οσπίτ’νσπίτι hospitium<hospes
παιδίαπαιδιά
παλαλάτρελά, τρέλες
ποίσον(προστ.) κάνε, φτιάξε ποιέω, ποιῶ
πολλά(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
’ς(ας) από
σέβασηνσεβασμό
σ’κούταισηκώνεται
ταβίζ’μαλώνω/ει, φιλονικώ/εί, επιπλήττω/ει dava/daʿvā
τακούν’τακούνι taccon(e)
τας̌πέτρα, λίθος taş
’τεναυτήν
τερώκοιτώ
τσακών’σπάω/ει
τσούνασκύλα κύων→κύαινα
τυχερέσσατυχερή
φούστουρονείδος ποντιακής ομελέτας
’φτάω(ευτάω) κάνω, φτιάχνω εὐθειάζω
χατεύ’διώχνω/ει atmak
χοβλαεύ’ορμάει, επιτίθεται hovlamak
χορτά͜ειςχορταίνεις

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Τραγούδια: 9665 | Albums/Singles: 1749 | Συντελεστές: 2000 | Λήμματα: 15822
Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr