Προβολή Τραγουδιού
Παρχαρομάνες σον παρχάρ’ |
Εγώ όντες τραγωδώ, πονώΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Ευστάθιος Σελεμίδης, Σταύρος Σελεμίδης
Παρχαρομάνες σον παρχάρ’ καλά δουλείας ποίστεν Όντες τρώτε το ’θόγαλαν το μερτικό μ’ αφήστεν Τρυγόνα μ’, είσαι έμορφος, τιδέν ’κ’ έχω να λέω Κι εγώ πα παλληκάρ’ είμαι, το καρδόπο σ’ θα καίω Τραπεζουνταίικα κορτσόπα και με τα φουλουρία έρχουνταν παρχαρεύκουνταν σα ψηλά τα ραχ̌ία Τρυγόνα μ’, είσαι έμορφος, τιδέν ’κ’ έχω να λέω Κι εγώ πα παλληκάρ’ είμαι, το καρδόπο σ’ θα καίω Η κάλη μ’ παρχαρεύκεται σα ψηλά τα ραχ̌ία και με το κρενίν κατηβάζ’ το γάλα σα χωρία Τρυγόνα μ’, είσαι έμορφος, τιδέν ’κ’ έχω να λέω Κι εγώ πα παλληκάρ’ είμαι, το καρδόπο σ’ θα καίω Εσύ εχπάστες σο παρχάρ’ εμέν γιατί ’κ’ ελάλ’νες; Άλλο καλλίον ντο ’κ’ έρθα, τ’ εμόν την ψ̌ην θ’ εβγάλλ’νες Τρυγόνα μ’, είσαι έμορφος, τιδέν ’κ’ έχω να λέω Κι εγώ πα παλληκάρ’ είμαι, το καρδόπο σ’ θα καίω Έλα κι ας λάμπ’νε τα ραχ̌ι͜ά, τ’ ομάλια να γελούνε Χωρίς εσέν τα πουλόπα, ρίζα μ’, ’κι κελαηδούνε Τρυγόνα μ’, είσαι έμορφος, τιδέν ’κ’ έχω να λέω Κι εγώ πα παλληκάρ’ είμαι, το καρδόπο σ’ θα καίω
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| δουλείας | (ονομ. πληθ.) δουλειές, (γεν. ενικ.) δουλειάς | ||
| εβγάλλ’νες | έβγαζες | ||
| ελάλ’νες | έβγαζες λαλιά, καλούσες, αποκαλούσες, προσκαλούσες, οδηγούσες | ||
| εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
| έμορφος | όμορφος/η | ||
| έρθα | ήρθα | ||
| έρχουνταν | έρχονται | ||
| εχπάστες | αναχώρησες, κίνησες για | ||
| ’θόγαλαν | ανθόγαλο, λιπαρή ουσία σαν αφρός που εμφανίζεται στην επιφάνεια του γάλακτος, όταν αυτό βράσει | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κάλη | η αγαπητή σύζυγος, η σύζυγος | ||
| καλλίον | (επίθ.) καλύτερο, (επίρ.) καλύτερα | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κατηβάζ’ | κατεβάζει | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| κρενίν | ξύλινος οχετός ύδατος, βρύση, κρήνη | ||
| λάμπ’νε | λάμπουν | ||
| ομάλια | ομαλοί δρόμοι, ευθείες, πεδιάδες, ομαλά (επίρρ) | ||
| όντες | όταν | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαρεύκεται | παραθερίζει σε θερινό βοσκότοπο (παρχάρι) | ||
| παρχαρεύκουνταν | παραθερίζουν σε θερινό βοσκότοπο (παρχάρι) | ||
| παρχαρομάνες | γυναίκες που ήταν επιφορτισμένες με τις δουλειές του παρχαριού, ορεινού τόπου θερινής βοσκής | ||
| ποίστεν | (προστ.) κάντε, φτιάξτε | ποιέω-ῶ | |
| πουλόπα | πουλάκια | ||
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
| τιδέν | τίποτα | ||
| τρυγόνα | το πουλί τρυγόνι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| φουλουρία | φλουριά | ||
| χωρία | χωριά | ||
| ψ̌ην | ψυχή |
