Ποντιακός Στίχος

Προβολή Τραγουδιού

Κατεβάστε τους στίχους σε PDF

Μαυροξενιτέας

Μνήμη ΓενοκτονίαςΜνήμη Γενοκτονίας

Στιχουργοί: Φίλων Κτενίδης

Συνθέτες: Παραδοσιακό

Καλλιτέχνες: Αφήγηση/Απαγγελία/Ψαλμός, Δημήτρης Καρασαββίδης


Πώς ’κι τρομάζ’νε τα ραχ̌ία
όντες αναστενάζω;
Αναστενάζω θλιβερά
και κλαίω από καρδίας

Τα δάκρυ͜α μ’ γίν’ντανε ποτάμ’
και σ’κών’νε χαλαρδίας
Τα λόγια μ’ γίν’ντανε φαρμάκ’,
τον κόσμον φαρμακών’νε

Τα μοιρολόγια μ’ άψιμον,
την πλάσην κατακαίγ’νε
Τη κοσμί’ τα πετούμενα
κλαίγ’νε εγώ όνταν κλαίω

Κλαίγ’νε τα νερά σο ποταμάκρ’,
κλαίγ’νε σα πεγαδομμάτι͜α
Τα δέντρα συντρομά̤γουνταν,
τα φύλλα τουν δακρύζ’νε

Κλαίω, λιβών’ ο ουρανόν
και τ’ άστρα χαμελύν’νε
Απάν’ σα ραχ̌οκέφαλα
καρφούνταν κι αφουκρούνταν

Το τίνος έν’ το κλάψιμον,
τίνος μοιρολοΐα;
Κλαίγ’νε κι εκείνα μετ’ εμέν,
κλαινίζ’νε και το φέγγον

Πώς ’κι τρομάζ’νε τα ραχ̌ία
όντες αναστενάζω;
Ήντι͜αν εδώκε με ο Θεόν
εγένταν όλια ξένα

Τ’ αύλας ι-μ’ ’χορταρίασαν,
τ’ οσπίτι͜α μ’ εχαλάγαν,
τα στράτας ι-μ’ εκόπανε,
τα δρόμι͜α μ’ όλια εβζήγαν

Πάω να πάω, ’κ’ επορώ,
κι αν πάω, πού να πάω;
Φωλέαν ’κ’ έχω ώσπου ζω,
ταφίν αν αποθάνω

Αηλί εμέν τον άκλερον,
τον μαυροξενιτέαν!
Γλωσσάρι
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
αηλίαλίμονο ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
άκλερονάκληρο, φτωχό, δύστυχο, ταλαίπωρο
απάν’πάνω
αποθάνωπεθαίνω
αφουκρούνταναφουγκράζονται
άψιμονφωτιά
γίν’ντανεγίνονται
δακρύζ’νεδακρύζουν
δρόμι͜αδρόμοι, δρόμους
εβζήγανέσβησαν
εγέντανέγιναν
εδώκεέδωσε
εκόπανεκοπήκαν
έν’είναι
επορώμπορώ
εχαλάγαν(αμεταβ.) χάλασαν
ήντι͜ανοτιδήποτε, ό,τι
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
καρδίας(τη, γεν.) καρδιάς, (τα, ονομ. πληθ.) καρδιές
καρφούντανκαρφώνονται
κατακαίγ’νεκατακαίνε
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κλαίγ’νεκλαίνε
κλαινίζ’νεστενοχωρούν, κάνουν κάποιον να κλάψει
κοσμί’κόσμου
λιβών’συννεφιάζει λίβος<λείβω
μετ’μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
μοιρολοΐαμοιρολόι, μοιρολογιά
όλιαόλα
όντανόταν
όντεςόταν
οσπίτι͜ασπίτια hospitium<hospes
πεγαδομμάτι͜απηγές νερού
ποτάμ’ποτάμι
ραχ̌ίαράχες, βουνά
ραχ̌οκέφαλακορφές βουνών
σ’κών’νεσηκώνουν
στράτας(ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους
συντρομά̤γουνταντρέμουν ολόκληρα
ταφίντάφος
τίνοςποιού;
τουντους
τρομάζ’νετρέμουν
φαρμακών’νεφαρμακώνουν
φέγγονφεγγάρι
φωλέανφωλιά
χαλαρδίας(ον. πληθ., τα) πλημμύρες χειμάρρων (γεν. ενικ) πλημμύρας χειμάρρου
χαμελύν’νεχαμηλώνουν
’χορταρίασανγέμισαν χορτάρι
Σημειώσεις
Απαγγελία: Μαρία Ματσκαλίδου

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Τραγούδια: 9665 | Albums/Singles: 1749 | Συντελεστές: 2000 | Λήμματα: 15822
Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr