Ακρίτας

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Ελπίδα Παναγιωτίδου, Κώστας Παναγιωτίδης

Ακρίτας όντες έλαμνεν
σην παραποταμέαν
Επέγ’νεν κι έρ’τον κι έλαμνεν
την ώραν πέντε αυλάκια
Επέγ’νεν κι έρτον κι έσπερνεν
εννέα κότι͜α σπόρον

Έρθεν πουλίν κι εκόνεψεν
ση ζυγονί’ την άκραν
Σ’κούται και καλοκάθεται
ση ζυγονί’ τη μέσεν

Και το πουλίν ’κελάηδησεν
μ’ ανθρώπινον λαλίαν
-Οπίσ’, πουλίν! Οπίσ’, πουλίν,
μη τρως τη βουκεντρέαν¹!
-Ακρίτα μου, ντό κάθεσαι;
Ντό στέκεις και περ’μένεις;
Το ένοικο σ’ εχάλασαν
και την κάλη σ’ επέραν

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
άκραν	άκρη, αρχή
βουκεντρέαν	χτύπημα με ξύλινη βέργα (βουκέντρα) που χρησιμοποιούταν από τους αγρότες κατά τη διάρκεια οργώματος με βόδια και η οποία στη μία άκρη είχε μεταλλική βάση για να καθαρίζουν το αλέτρι και στην άλλη της άκρη ήταν αιχμηρή, ούτως ώστε να κεντρίζει τα βόδια
εκόνεψεν	εγκαταστάθηκε, φώλιασε, προσγειώθηκε	konmak
έλαμνεν	όργωνε	λάμνω
ένοικο	σπίτι, οικία
επέγ’νεν	πήγαινε, προχωρούσε, έφευγε
επέραν	πήραν
έρθεν	ήρθε
έρ’τον	ερχόταν
ζυγονί’	ζυγού
κάλη	η αγαπητή σύζυγος, η σύζυγος
κότι͜α	μονάδα μέτρησης για δημητριακά
λαλίαν	λαλιά, φωνή
μέσεν	μέση
όντες	όταν
οπίσ’	πίσω
παραποταμέαν	παραποτάμιος τόπος
περ’μένεις	περιμένεις
σ’κούται	σηκώνεται

Σημειώσεις

¹ Ακούγεται πιθ. εκ παραδρομής να τραγουδάει «βουρκεντρέαν»