Αληθινόν και Μόχωρα

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Αχιλλέας Βασιλειάδης, Βασίλης Μουρτιάδης

Αληθινόν και Μόχωρα,
Σεράντων, Τσ̌αχματάντων¹
Σ’ εγκαλόπο σ’ πώς έπεσα
τρί’ ώρας κι έναν κάρτον!

Αχά, ξαν και -ν- αχά ξαν,
τα πετεινάρι͜α εκούξαν
Ατά τα σ̌κυλοκούταβα
απ’ οπίσ’ ι-μ’ ερρούξαν

Ση χαμαιλέτεν έλεθα,
εκράτ’να την ασίρκαν
Σ’ εγκαλόπο σ’ πώς έπεσα
τρί’ ώρας κι έναν τσίρταν!

Αέτσ’ πως έν’ καλόν έν’ [ψ̌η μ’]
τ’ εγκαλιόπο σ’ αλών’ έν’
Εφίλεσα το μαγ’λόπο σ’,
ας σ’ εμόν τρυφερόν έν’

Ντό θ’ ευτάμε τ’ εγκόλπιους,
ντό θ’ ευτάμε τα ώρας;
Αέτσ’ πα -ν- αγαπούνε μας
τα κορτσόπα τη χώρας

Νε ρίζα μ’, νε στερέα μ’,
για κλώστ’ σ’ εμέν μερέαν
Γιά δος μα έναν φίλεμαν
γιά έναν μαχ̌αιρέαν

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αέτσ’	έτσι
αλών’	αλώνι
ας σ’	(ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα
ασίρκαν	αυτοσχέδιο φορείο, απλό μέσο μεταφοράς χώματος/πετρών κατά τη διάρκεια οικοδομικών ή άλλων παρεμφερών εργασιών	носи́лки (προφ. νασίλκι)
ατά	αυτά
γιά	είτε, ή	ya/yā
δος	δώσε
δος μα	δώσε μου
εγκαλιόπο	αγκαλίτσα
εγκαλόπο	αγκαλιά, αγκαλίτσα
εγκόλπιους	εγκόλπια, φυλαχτά
εκούξαν	φώναξαν, λάλησαν, κάλεσαν κπ ονομαστικά
εκράτ’να	κρατούσα
έλεθα	άλεθα
εμόν	δικός/ή/ό μου	ἐμοῦ
έν’	είναι
ερρούξαν	έπεσαν
ευτάμε	κάνουμε, φτιάχνουμε	εὐθειάζω
εφίλεσα	φίλησα
κάρτον	τέταρτο της ώρας	quarto<quattuor
κλώστ’	(προστ.) γύρνα/γύρισε, επέστρεψε
κορτσόπα	κοριτσάκια
μαγ’λόπο	μαγουλάκι	magulum
μαχ̌αιρέαν	μαχαιριά
μερέαν	μεριά
ξαν	πάλι, ξανά
οπίσ’	πίσω
πα	πάλι, επίσης, ακόμα
πετεινάρι͜α	(υποκορ.) πετεινοί
στερέα	στήριγμα
τρί’	τρεις
τσίρταν	σταλιά
φίλεμαν	φιλί
χαμαιλέτεν	νερόμυλο
χώρας	ξένος/η/ο/οι γενικά, οι/το/τα μη οικείο/α, ξενιτειάς
ψ̌η	ψυχή
ώρας	ώρες

https://terra-pontus.blogspot.com/2015/02/blog-post_5.html

Σημειώσεις

¹ Ονόματα ενοριών της περιοχής Κρώμνης (Κορούμ)