Βαθέα ρίζας

Προβολή Τραγουδιού

Βαθέα ρίζας και τρανά
σον Πόντον ’ξεριζώθαν
Χαλάσματα, καψίματα
ταφόπα βεβηλώθαν

Ξεριζωμέν’ αδά κι ακεί
μωρά βασανισμένα
Πάππον προς πάππον ’κράτεσαν
κειμήλια ματωμένα

Τα ψ̌όπα όντες ελάλ’νανε
σου Πόντου τα χωρία
Καμπάνας εντιδόνιζαν
έσ̌κιζαν τα ραχ̌ία

Τα ραχ̌ία μαυροφόρεσαν
άλλον ’κι καλατσ̌εύ’νε
Ατόσα χρόνι͜α εδέβανε
την ρίζαν αραεύ’νε

Οϊ! Μνήμη, μάνα των Μουσών
όλες του Πόντου πέτεν
Εδέβασανε το κοκκίν
και το σινίν ’κεντέθεν

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αδά	εδώ
ακεί	εκεί
αραεύ’νε	ψάχνουν, αναζητούν, γυρεύουν	aramak
βαθέα	βαθιά
εδέβανε	(για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν	διαβαίνω
εδέβασανε	διάβασαν, πέρασαν, διέσχισαν, πήγαν κπ/κτ κάπου	διαβαίνω
ελάλ’νανε	έβγαζαν λαλιά, καλούσαν, αποκαλούσαν, προσκαλούσαν, οδηγούσαν
εντιδόνιζαν	αντιδονούσαν
καλατσ̌εύ’νε	ομιλούν, συνομιλούν, συζητούν	keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας)
καμπάνας	(ον.πληθ., τα) καμπάνες
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κοκκίν	σιτάρι, κόκκος σιταριού
ξεριζωμέν’	ξεριζωμένοι
όντες	όταν
πάππον	παππούς
πέτεν	(προστ.) πείτε
ραχ̌ία	ράχες, βουνά
ρίζας	(γεν. ενικού) ρίζας, (ον./αιτ. πληθ.) ρίζες
σινίν	μεγάλος χάλκινος δίσκος	sini/sīnī
ταφόπα	(υποκορ.) τάφοι
τρανά	μεγάλα
χωρία	χωριά
ψ̌όπα	ψυχούλες