Ας είχα τη σαΐτα μ’

Προβολή Τραγουδιού

Τραγούδια και σκοποί του Πόντου | Ζωντανή ηχογράφηση ΘΕΑΤΡΟ ΠΑΛΛΑΣ

Καλλιτέχνες: Μιχάλης Καλιοντζίδης, Σοφία Παπάζογλου, Χρήστος Τσιαμούλης

Ας είχα την σαΐτα μ’
κι αργυρόν τοξάρ’!
Σον ουρανόν εβγαίνα,
τ’ άστρα ετόξευα
Τους ήλτς και τους φεγγάρους,
όλτς θ’ ετάραζα

Ασ’ όλιων κακοτόπι͜α
αρ’ του ήλονος
Σεράντα πόρτας είχ̌εν,
όλια σίδερα
κι έναν μικρόν πορτόπον
διπλοχάλκενον
Σαράντα πέντ’ μαστόροι
πολεμούν ατο
Ούτ’ επορούν κι ανοίγ’νε,
ούτε αφήν’ α̤το

-Ντό δί’τε με, μαστόροι,
και ν’ ανοίγ’ ατα;

-Τη μέραν τρία κάστρα
κι άσπρον άλογον
κι έναν κὰτ’ φορεσίας,
αν ανοί͜εις ατα

Ανοίγω τ’ έναν τέγκιν
Ωχ! Ν’ αηλί εμέν!
Απέσ’ γομάτον αίμαν,
ασπαλώ ατο

Ανοίγω τ’ άλλον τέγκιν
Ωχ! Ν’ αηλί εμέν!
Απέσ’ γομάτο στούδι͜α,
ασπαλώ ατο

Ανοίγω τ’ άλλον τέγκιν
Ωχ! Νασάν εμέν!
Έμορφος κόρ’ κοιμάται,
να λελεύ’ ατεν!
Έμορφος κόρ’ κοιμάται,
να λελεύ’ ατεν!

Κουίζ’ ατεν και ’κι αγνεφί͜ει
Ωχ! Ν’ αηλί εμέν!
Τσιμπίζ’ ατεν, ’κι σ’κούται
Ντό να ’ίνουμαι;
Κλίσκουμαι να φιλώ ατεν,
Ωχ! Νασάν εμέν!
Ατέ λαγγεύ’ και σ’κούται,
να λελεύ’ ατεν!
Ατέ λαγγεύ’ και σ’κούται
να λε-να λελεύ’ ατεν!

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αγνεφί͜ει	ξυπνάει
αηλί	αλίμονο	ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
ανοί͜εις	ανοίγεις
ανοίγ’νε	ανοίγουν
απέσ’	μέσα
αρ’	εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha	ἄρα
ασ’	από
ασπαλώ	σφαλίζω κτ, κλείνω κτ εντελώς/πολύ καλά
ατα	αυτά
ατέ	αυτή
ατεν	αυτήν
αφήν’	αφήνει
γομάτο	γεμάτο
γομάτον	γεμάτο/η
δί’τε	δίνετε
έμορφος	όμορφος/η
επορούν	μπορούν
ετάραζα	ανεμείγνυα, ανακάτευα, έμπλεκα
ετόξευα	έριχνα βέλος (και πετύχαινα κπ, τον χτυπούσα)
ήλονος	ήλιου
ήλτς	ήλιους
’ίνουμαι	γίνομαι
κὰτ’	επίπεδο, στρώση, σωρός	kat
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κλίσκουμαι	σκύβω, κλίνω
κουίζ’	φωνάζω/ει, λαλώ/εί, καλώ/εί κπ ονομαστικά
λαγγεύ’	πηδάω/ει	लङ्घ (laṅgh)
λελεύ’	χαίρομαι/εται
ν’ αηλί	αλίμονο	μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός
νασάν	χαρά σε
όλια	όλα
όλτς	όλους
πόρτας	(ονομ.πληθ.) πόρτες	porta
σεράντα	σαράντα
σ’κούται	σηκώνεται
στούδι͜α	οστά, κόκκαλα	ὀστοῦν~οστούδιον
τέγκιν	μεγάλο δέμα, μπόγος	denk/tang
τοξάρ’	δοξάρι
τσιμπίζ’	τσιμπάω/ει
φεγγάρους	φεγγάρια
φορεσίας	(γεν. εν.) φορεσιάς, (ονομ. πληθ.) φορεσιές