Προβολή Τραγουδιού
Τη Τρίχας το γεφύριν |
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Αφήγηση/Απαγγελία/Ψαλμός, Γιώργος Αμαραντίδης, Κώστας Αλεξανδρίδης, Χορωδία
Ακεί πέραν σο Δρακολίμν’, ση Τρίχας το γεφύρι Χ̌ίλι͜οι μαστόρ’ εδούλευαν και μύριοι μαθητάδες Όλεν τη μέραν έχτιζαν, τη νύχταν εχαλάουτον Οι μαστόροι εχ̌αίρουσαν, θε να πλεθύν’ η ρόγα Οι μαθητάδες έκλαιγαν, τσί κουβαλεί λιθάρι͜α; Κι ατός ο πρωτομάστορας, νουνίζ’ νύχταν κι ημέραν ♫ Ση γέφυραν, ση γέφυραν, [Έλα, Δάφνε μ’ ποταμέ!] ση Τρίχας το γεφύριν [Ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε] Χ̌ίλι͜οι μαστόροι έχτιζαν [Έλα, Δάφνε μ’ ποταμέ!] και μύριοι μαθητάδες [Ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε] Όλιον τη μέραν έχτιζαν, [Έλα, Δάφνε μ’ ποταμέ!] το βράδον εχαλάουτον [Ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε] -Ντό δί’ς με, πρωτομάστορα, [Έλα, Δάφνε μ’ ποταμέ!] να στένω το γεφύρι σ’; [Ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε] -Αν δίγω σε τον κύρη μου, [Έλα, Δάφνε μ’ ποταμέ!] άλλο κύρη πα ’κ’ έχω [Ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε] Αν δίγω σε τη μάνα μου, [Έλα, Δάφνε μ’ ποταμέ!] άλλο μανίτσαν ’κ’ έχω [Ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε] Αν δίγω σε την κάλη μου, [Έλα, Δάφνε μ’ ποταμέ!] καλύτερον ευρήκω! [Ε! Δάφνε μ’ και μυριγμένε] ♫ Μενεί και λέει την κάλην ατ’, αγλήγορα να έρ’ται -Κόμαν το Γιάννεν ’κ’ έλουσεν και σο κουνίν ’κ’ εθέκεν Κόμαν τα χτήνι͜α ’κ’ έλμεξεν, τα μουσκάρι͜α ’κ’ εδέκεν Διπλομενεί την έρημον, μετ’ αΐκον πουλόπον Σάββαν να πάει σο λουτρόν, την Κερεκήν σο γάμον και την Δευτέραν το πουρνόν, αδά να ευρισκάται Σάββαν επήεν σο λουτρόν, τη Κερεκήν σον γάμον και την Δευτέραν το πουρνόν, σο Δρακολίμν’ ευρέθεν -Κάλη μ’, ακεί σο Δρακολίμν’, ερρούξεν το σ̌κεπάρι μ’ Αν βουτάς κι εσύ παίρτς ατο, είσαι τ’ εμόν η κάλη Πέντε οργέας κατηβαίν’ και με την τραγωδίαν Κι άλλα πέντε ξαν κατηβαίν’, με τη μοιρολοΐαν -Κι αρ’ ’κι πονώ τα κάλλια μου κι αρ’ ’κι πονώ τα νιάτα μ’ Πονώ και κλαίω το πουλί μ’ ντ’ εφέκα κοιμισμένον ’Πως τρομάζ’νε τα γόνατα μ’, να τρομάζ’ το γεφύρι σ’ Κι άμον ντο σείουν τα μαλλία μ’, να σείουν οι δι͜αβάται Κι άμον ντο τρέχ’νε τα δάκρυ͜α μ’, να τρέχ̌’ και το ποτάμι -Ευχέθ’, κάλη μ’, ευχέθ’, κάλη μ’, ευχέθ’, μη καταράσαι! Αδέρφι͜α έεις σην ξενιτει͜άν, έρχουνταν και δι͜αβαίν’νε -Κι άμον ντο στέκ’ν τα γόνατα μ’, να στέκ’ και το γεφύρι Κι άμον ντο στέκ’ν τα μαλλία μ’, να στέκ’νε οι δι͜αβάται Κι άμον ντο στέκ’νε τα δάκρυ͜α μ’, να στέκει το ποτάμι Τρία αδέρφι͜α έμ’νες εμείς κι οι τρεις καταραμένοι Είνας έχτ’σεν την Άδεσσαν, κι άλλεν το Δεβασίριν κι εγώ η τρισκατάρατος, τη Τρίχας το γεφύρι
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αγλήγορα | γρήγορα | ||
αδά | εδώ | ||
αΐκον | τέτοιο/α | ||
ακεί | εκεί | ||
άλλεν | άλλη | ||
άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
ατός | αυτός | ||
βράδον | βράδυ | ||
δι͜αβαίν’νε | (για τόπο) περνούν, διασχίζουν, (για χρόνο) περνούν (γενικότερα) περνούν, παύουν, τελειώνουν | διαβαίνω | |
δίγω | δίνω | ||
δί’ς | δίνεις | ||
εδέκεν | έδωσε | ||
εθέκεν | έθεσε, τοποθέτησε, έβαλε | ||
είνας | ένας/μία | ||
έλμεξεν | άρμεξε | ||
έμ’νες | ήμασταν | ||
εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
επήεν | πήγε | ||
ερρούξεν | έπεσε | ||
έρ’ται | έρχεται | ||
έρχουνταν | έρχονται | ||
ευρέθεν | βρέθηκε | ||
ευρήκω | βρίσκω | ||
ευρισκάται | βρίσκεται | ||
εφέκα | άφησα | ||
εχ̌αίρουσαν | χαίρονταν | ||
εχαλάουτον | γκρεμιζόταν, χαλιόταν | ||
έχτ’σεν | έχτισε | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κάλη | η αγαπητή σύζυγος, η σύζυγος | ||
κάλην | την αγαπητή σύζυγο, σύζυγο | ||
κάλλια | κάλλη | ||
καταράσαι | καταριέσαι | ||
κατηβαίν’ | κατεβαίνει | ||
Κερεκήν | Κυριακή | ||
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κόμαν | ακόμη | ||
κουνίν | κούνια | ||
λιθάρι͜α | λιθάρια, πέτρες | ||
μαστόρ’ | (ον. πληθ.) μάστορες, (γεν.αιτ. ενικ.) μάστορα | magister | |
μενεί | ειδοποιεί, στέλνει μήνυμα, πληροφορεί, παραγγέλνει | μηνύω | |
μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
μουσκάρι͜α | μοσχάρια | ||
μυριγμένε | ευωδιαστέ | ||
νουνίζ’ | σκέφτεται | ||
ξαν | πάλι, ξανά | ||
όλεν | όλη/ο, ολόκληρη/ο | ||
όλιον | όλο, ολόκληρο | ||
οργέας | οργιές, μονάδα μήκους που ισούται με έξι πόδια, όσο περίπου είναι το άνοιγμα των τεντωμένων χεριών ενός άνδρα | ὄργυια | |
πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
παίρτς | παίρνεις | ||
πλεθύν’ | πληθαίνει, αυξάνεται | ||
πουλόπον | πουλάκι | ||
πουρνόν | πρωί, πρωινό, επαύριον | ||
ρόγα | απολαβή, μισθός | ||
Σάββαν | Σάββατο | Shabbat | |
σείουν | σείονται | ||
στέκ’νε | στέκουν | ||
στένω | στήνω | ||
τραγωδίαν | τραγούδι | ||
τρέχ̌’ | τρέχει | ||
τρέχ’νε | τρέχουν | ||
τρομάζ’ | τρέμει | ||
τρομάζ’νε | τρέμουν | ||
τσί | (τις) ποιός; | ||
χτήνι͜α | αγελάδες |