Πρόσφυγες έρθαν σο Κιλκίς

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Γιώτης Γαβριηλίδης, Δημήτρης Δαμιανίδης

Πρόσφυγας είμαι ας σον Πόντον
κι έρθαμ’ σο Κιλκίς [μανίτσα μ’]
Κι εγουρεύταμ’ σα χωρία
τη ανταλλαγής [μανίτσα μ’]

Χρόνι͜α άσ̌κεμα εζήν’ναμ’
και πολλά πικρά [μανίτσα μ’]
Και σ’ οσπίτ’ απέσ’ είχαμ’
μόνον είναν ποχτσ̌άν [μανίτσα μ’]
Και σ’ οσπίτ’ απέσ’ είχαμ’
είναν ποχτσ̌άν μόνον [μανίτσα μ’]

Γυροκλώσκουμαι σα στράτας
απέσ’ σο Κιλκίς [μανίτσα μ’]
Και αναστορώ τα χρόνι͜α
και τη Κατοχής [μανίτσα μ’]

Θυμούμαι τα παλληκάρι͜α
που εχάθανε [μανίτσα μ’]
Σα ραχ̌ία, σα γιαζία
κι άλλ’ ’κρεμάγανε [μανίτσα μ’]

Πρόσφυγαν μην είσαι, πουλί μ’,¹
σ’ αούτ’ τη ζωήν [μανίτσα μ’]
Πάντα είσαι αδικημένος,
τρως ξερόν ψωμίν [μανίτσα μ’]

Αέτσ’ ’δέβανε τα χρόνι͜α
’κι ανασπάλκουνταν [μανίτσα μ’]
Κακουχίας και λιμούς
’μείς ντ’ επέρασαμ’ [μανίτσα μ’]

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αέτσ’	έτσι
ανασπάλκουνταν	ξεχνιούνται, (υποτακτ) ξεχαστούν
αναστορώ	θυμάμαι, αναπολώ
αούτ’	αυτός/ή/ό/ά
απέσ’	μέσα
ας σον	απ’ τον	ασό σον (από τον)
άσ̌κεμα	άσχημα
γιαζία	πεδιάδες, εξοχή, ύπαιθρος	yazı
γυροκλώσκουμαι	κλωθογυρίζω
’δέβανε	(για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν (για χρόνο) πέρασαν	διαβαίνω
εγουρεύταμ’	στηθήκαμε, μτφ. ορθοποδήσαμε	kurmak
εζήν’ναμ’	ζούσαμε
είναν	έναν, μία
επέρασαμ’	περάσαμε
έρθαμ’	ήρθαμε
εχάθανε	χάθηκαν
θυμούμαι	θυμάμαι
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
’κρεμάγανε	(εκρεμάγανε) κρεμάστηκαν
οσπίτ’	σπίτι	hospitium<hospes
πολλά	(επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ
ποχτσ̌άν	δεμάτι από μεγάλο ύφασμα που διπλώνεται στις τέσσερις γωνίες	bohça
ραχ̌ία	ράχες, βουνά
στράτας	(ονομ.) δρόμοι, (αιτ.) δρόμους
χωρία	χωριά

Σημειώσεις

¹ «Πρόσφυγας αν είσαι» ή «Πρόσφυγας να μ’ είσαι» ορθ. εκδοχές.