Προβολή Τραγουδιού
Τραγούδι της Κοκκινιάς (Κούσ̌οβα) |
Πόντος - Καρς - ΕλλάςΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Απαγγελία/Αφήγηση/Ψαλμός, Γιώτης Γαβριηλίδης, Δημήτρης Δαμιανίδης
Δευτέρα βράδυ ήτανε στις δεκαοχτώ Νοέμβρη Η Κοκκινιά που δέχτηκε του φασισμού μαχαίρι ♫ Εννέα η ώρα το βράδον εσέβαν σο χωρίον [όι, όι, όι] Εμπαίν’νε απέσ’ σ’ οσπίτα̤ μουν και παίρ’νε όλον το βίον [όι, όι, όι] ♫ Στα πρώτα σπίτια φτάνουνε τον Γιάννη συναντούνε Στον τόπο τον αφήνουνε χωρίς να τον ρωτούνε «Κόραξ!» φώναζαν κι έτρεχαν, τον κόσμο συναντούσαν Διάκριση δεν κάνανε, κανέναν δεν ρωτούσαν ♫ Κάθαν σφαίραν που ερρούζ’νεν και έναν ψ̌ην επαίρ’νεν [όι, όι, όι] Το αίμαν εκολύμπανε, σ’ αυλία απέσ’ εσέβεν [όι, όι, όι] ♫ Γαμπρός, πατέρας και παιδί κι οι τρεις αγκαλιασμένοι Στην πόρτα εβρεθήκανε σχεδόν μισοκαμένοι Μάνες και γυναικόπαιδα στις στάχτες συναντούνε Να μην τους δούνε τα σκυλιά γιατί για αίμα διψούνε ♫ Όλα τα ’σπίτια έκαψαν και την περιουσίαν [όι, όι, όι] Ση Κούσ̌οβαν¹ βάινασην, τρανόν απελπισίαν [όι, όι, όι]
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απέσ’ | μέσα | ||
| αυλία | αυλές | ||
| βάινασην | βουητό, θόρυβος, κραυγή | ||
| βίον | το βιος, το σύνολο των ζωντανών που έχει στην ιδιοκτησία του κάποιος, η περιουσία κάποιου | ||
| βράδον | βράδυ | ||
| εκολύμπανε | κολυμπούσε | ||
| εμπαίν’νε | μπαίνουν | ||
| επαίρ’νεν | έπαιρνε | ||
| ερρούζ’νεν | έπεφτε | ||
| εσέβαν | μπήκαν | ||
| εσέβεν | μπήκε | ||
| κάθαν | κάθε | ||
| μουν | μας | ||
| οσπίτα̤ | σπίτια | hospitium<hospes | |
| παίρ’νε | παίρνουν | ||
| ψ̌ην | ψυχή |
¹ (ή Κούσοβο) Παλιά ονομασία του χωριού Κοκκινιά Κιλκίς Η σφαγή αμάχων το 1946 Στις 19 Νοεμβρίου 1946, παραστρατιωτικοί του Λαζίκ και του Μπαντουβάκη (παλιοί «Παοτζήδες» της περιοχής) σκότωσαν 13 κατοίκους και έκαψαν πολλά σπίτια του χωριού. Την επομένη συνέχισαν με ακόμα περισσότερα θύματα στη γειτονική Ξηρόβρυση. Σύμφωνα με τον ιστορικό Γιώργο Μαυρογορδάτο ήταν από τις πιο χαρακτηριστικές ενέργειες της περιόδου 1945 έως το δημοψήφισμα του 1946 σε έναν «μονομερή εμφύλιο της μοναρχικής δεξιάς εναντίον των ανυπεράσπιστων αντιπάλων της - ουσιαστικά κάθε πολιτικής απόχρωσης». Πηγή: Wikipedia
