Επιτραπέζιο

Προβολή Τραγουδιού

Παραδοσιακοί σκοποί της Ματσούκας του Πόντου

Καλλιτέχνες: Γιώργος Αμαραντίδης, Χριστόφορος Χριστοφορίδης

Ε, μαύρε Κόντζολα! Του Κόντζολα την καϊτέν ποίσον! Λιβερά.

Παναΐα του Σουμελά,
Α’έρτς ο Σκαλιτέτ’κον
Εγώ να εξέβα σον παρχάρ’
τ’ αρνόπο μ’ εκεί ’κ’ έτον

Εσύ το γουρζουλόσπαχτον,
το γουρζουλοθαμμένον
Ας ση χαρά μ’ επέθανα
’ντες είπες με «Έλα, μένον!»

Μετ’ ατουνούς ρακίν έπινα, με τον Κόντζολαν, με τον Σαχπαζάρ’ και τα καϊτέδες ατουν θα λέγ’ ατα, ν’ απομέν’νε. Εγώ, ο Στοφόρον!

Άσπρα τσ̌ιτσ̌άκια ’κχ̌ύουνταν
ας σην πορπατησία σ’
Να έμ’ του σπαρελί’ σ’ τ’ αστάρ’
κι εκείμ’ απέσ’ σα ψ̌ήα σ’

Αούτειν’ οι Καπικεέτ’
ντο κουσκανιάντ’ πα είναι;
«Ρίζα μ’» ας λέει ο Κόντζολας
και ν’ αρχινούν να κρούγ̆’νε

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
Α’έρτς	Αη-Γιώργης
αούτειν’	αυτοί
απέσ’	μέσα
απομέν’νε	απομένουν
αρνόπο	αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
αστάρ’	φόδρα, υπόστρωμα	astar/āster
ατα	αυτά
ατουν	τους
ατουνούς	αυτούς
εκείμ’	κειτόμουν, ξάπλωνα
έμ’	ήμουν
εξέβα	βγήκα, ανέβηκα, μτφ. προέκυψα
έτον	ήταν
’κ’	δεν	οὐκί<οὐχί
καϊτέδες	μελωδίες, μουσικές συνθέσεις, μουσικοί σκοποί	kayde
καϊτέν	μελωδία, μουσική σύνθεση, μουσικός σκοπός	kayde
κουσκανιάντ’	ζηλόφθονοι, ζηλιάρηδες	kıskanmak
’κχ̌ύουνταν	εκχύνονται, χύνονται, εκρέουν	εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω
μένον	(προστ.) μείνε
μετ’	μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
’ντες	(όντες) όταν
πα	πάλι, επίσης, ακόμα
Παναΐα	Παναγιά
παρχάρ’	ορεινός τόπος θερινής βοσκής
ποίσον	(προστ.) κάνε, φτιάξε	ποιέω, ποιῶ
πορπατησία	περπατησιά, περπάτημα
ρακίν	αλκοολούχο ποτό που παράγεται από τη ζύμωση φρούτων ή στεμφύλων φρούτων	rakı/ˁaraḳī
σπαρελί’	σπαρελιού (βλ.σπαρέλιν)	spalliera
τσ̌ιτσ̌άκια	λουλούδια	çiçek
ψ̌ήα	ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα