Κατήβα σον Διπόταμον

Προβολή Τραγουδιού

Στο δρόμο της παράδοσης | Τραγούδια του Ανατολικού Πόντου

Καλλιτέχνες: Μιχάλης Καλιοντζίδης, Νικόλαος Παπαδόπουλος

Κατήβα σον Διπόταμον,
τέρεν πως πάει το ρέμα
Για πέει με «καλωσόρισες»
με το γλυκύν το στόμαν

Η καρδι͜ά μ’ ετσ̌ουρούεψεν,
εγέντον δύο αυλάκια
Ας σ’ έναν τρέχ’νε τ’ αίματα,
κι ας σ’ άλλο τα φαρμάκια

Παρακαλώ σας, παιδία/παιδόπα,
για τ’ αρνί μ’ ’δέν μη λέτε
Τα δάκρυ͜α ντ’ έκχ̌’σα για τ’ ατό/ατέν
κλώθ’νε έναν χαμαιλέτε

♫

Εγώ ποπάς ’κι ’ίνουμαι
σο ιερόν ’κ’ εμπαίνω
Πάω να ψάλλω, τραγωδώ,
σ̌ασ̌εύω κι απομένω

Θάλασσα να ’τσουρούτονε,
παπόρ’ πα να μη έτον
Ατώρα τ’ αδελφόπο μου
πορπατευτά πα θ’ έρ’τον

Εντώκα τον ανήφορον,
εξέβα απάν’ σ’ ομάλιν
Η μασχαρεία γίνεται
απάν’ σο μαξιλάριν

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αδελφόπο	αδελφάκι
απάν’	πάνω
ας σ’	(ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα
ατέν	αυτήν
ατώρα	τώρα
γλυκύν	γλυκιά/ό
’δέν	τίποτα
εγέντον	έγινε
έκχ̌’σα	εξέχυσα, έχυσα, εξέβαλα	εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω
εμπαίνω	μπαίνω
εντώκα	χτύπησα
εξέβα	βγήκα, ανέβηκα, μτφ. προέκυψα
έρ’τον	ερχόταν
έτον	ήταν
ετσ̌ουρούεψεν	σάπισε, αποσυντέθηκε, φθάρθηκε	çürümek
’ίνουμαι	γίνομαι
’κ’	δεν	οὐκί<οὐχί
κατήβα	(προστ.) κατέβα
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κλώθ’νε	γυρίζουν, στρέφουν
ομάλιν	ομαλός, ίσιος δρόμος
πα	πάλι, επίσης, ακόμα
παιδία	παιδιά
παιδόπα	παιδάκια
παπόρ’	βαπόρι, καράβι	vapore
πέει	(προστ.) πες
ποπάς	παπάς
πορπατευτά	περπατητά, πεζή
σ̌ασ̌εύω	σαστίζω, τα έχω χαμένα	şaşmak
τέρεν	(προστ.) κοίταξε
τραγωδώ	τραγουδάω
τρέχ’νε	τρέχουν
’τσουρούτονε	(ετσουρούτονε) αποστραγγιζόταν	στέρευε, σειρώ=εκκενώνω, αδειάζω
χαμαιλέτε	νερόμυλος