Προβολή Τραγουδιού
Τη κεμεντζ̌ές τ’ ωτία/Μωμόερος |

Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Γιώργος Σοφιανίδης, Κώστας Σιαμίδης
Τα κόρδας είναι έμορφα και δεμένα σ’ ωτία Η λύρα σ’ καπατεμένον έξ’-απέσ’ με πλουμία Ερρούξα και -ν- ετσάκωσα τη κεμεντζ̌ές τ’ ωτία Θα έρχουμαι και ’κ’ επορώ έν’ νύχταν και σκοτίαν Κεμεντζ̌ετζ̌ή για ίσα̤ξον τη κεμεντζ̌ές τ’ ωτία Κόρ’, έλα -ν- ας ευρίουμες την νύχταν σην σκοτίαν ♫ Μωμόερος θα ’ίνουμαι και με τα γολγονόπα Θα λάσκουμαι μεσανυχτί’ και γνεφίζω κορτσόπα Οι μωμοέρ’ εξέβανε τα Φώτα, τ’ Αε-Γιαννί’ Ν’ αηλί τη μαυρομάναν ατ’ εμάς που ’κι θα ανοί͜ει Άλλο ’κι πάω σο Καρά Παρασκευή και Σάββαν Να ποδεδίζω τον ποπάν π’ εντούνεν την Μωυσάβαν
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
Αε-Γιαννί’ | Αη-Γιαννιού | ||
αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
ανοί͜ει | ανοίγει | ||
απέσ’ | μέσα | ||
γνεφίζω | ξυπνώ | ||
γολγονόπα | κουδουνάκια | ||
έμορφα | όμορφα | ||
έν’ | είναι | ||
εντούνεν | χτυπούσε | ||
έξ’ | έξω ή ο αριθμός έξι | ||
έξ’-απέσ’ | μέσα-έξω | ||
εξέβανε | βγήκαν | ||
επορώ | μπορώ | ||
ερρούξα | έπεσα | ||
έρχουμαι | έρχομαι | ||
ετσάκωσα | έσπασα | ||
ευρίουμες | βρισκόμαστε | ||
’ίνουμαι | γίνομαι | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
καπατεμένον | σκεπασμένο/η, καλυμμένο/η, κλεισμένο/η σε κτ | kapatmak | |
κεμεντζ̌ές | λύρας | kemençe/kemānçe | |
κεμεντζ̌ετζ̌ή | λυράρη | kemençeci | |
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κόρδας | χορδές | ||
κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
λάσκουμαι | περιφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
μεσανυχτί’ | την ώρα του μεσονυχτίου | ||
μωμοέρ’ | (γνωστό και ως μωμόγεροι ή μωμόεροι) λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
μωμόερος | (ή μωμόγερος) αυτός που συμμετέχει στα μωμοέρια, λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα | μῶμος + γέρων ή εκ του μαμουγέρα (μάσκα, προσωπίδα)<λατ. Mamuralia<Mamurius | |
ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
να ποδεδίζω | να χαρώ κπ | ||
πλουμία | κεντητά ή ζωγραφιστά διακοσμητικά σχέδια, μτφ. στολίδια | pluma | |
ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
ποπάν | παπά | ||
Σάββαν | Σάββατο | Shabbat | |
σκοτίαν | σκοτάδι | ||
ωτία | αυτιά |