Προβολή Τραγουδιού
Το τουλουμόπο μ’ τ’ άκλερον
Ποντιακό αντάμωμαΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Γιάννης Καλπατσινίδης, Κώστας Θεοδοσιάδης
Το τουλουμόπο μ’ τ’ άκλερον ντ’ έμορφα τσιμπονίζει και τον σταυρόν ντ’ εδώκα σε ση γούλα σ’ τσ̌αρτιλίζει Πετούν σον ουρανόν, πετούν, πετούν τα περιστέρι͜α Λελεύω τ’ ομματόπα σου ντο τερούν στέρεα - στέρεα Τουλούμ’ καϊτέν θα παίζω σε την καρδι͜ά σ’ θα μαυρύνω Σο ψ̌όπο μ’ ντ’ έχω τ’ άψιμον ολίγον να ’λαφρύνω Λελεύω σε, λελεύω σε πουγκάρι μ’, τσ̌ιτσ̌ι͜ακόπον Άιτε, πάμε σ’ εμέτερα στρωμένον τουσ̌εκόπον Και με το τουλουμόπο μου αφκά ’ς σο παραθύρι σ’ θα έρχουμαι να τραγωδώ, αρνί μ’, για το χατίρι σ’ Λαλώ, λαλώ και ’κι λαλεί το ψ̌όπο μ’ τυρα̤ννίζει Να έξερ’νεν πως για τ’ ατέν η καρδι͜ά μ’ καφουρίζει
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άκλερον | άκληρο, φτωχό, δύστυχο, ταλαίπωρο | ||
| ατέν | αυτήν | ||
| αφκά | κάτω | ||
| άψιμον | φωτιά | ||
| γούλα | λαιμός | gula | |
| εδώκα | έδωσα | ||
| εμέτερα | δικά μου/μας | ||
| έμορφα | όμορφα | ||
| έρχουμαι | έρχομαι | ||
| καϊτέν | μελωδία, μουσική σύνθεση, μουσικός σκοπός | kayde | |
| καφουρίζει | αχνίζει, μτφ. βράζει (από έρωτα) | ||
| ’κι | δεν | ουκί<οὐχί | |
| λαλεί | διαλαλεί, φωνάζει, οδηγάει | ||
| λαλώ | καλώ, οδηγώ | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| μαυρύνω | μαυρίζω | ||
| ομματόπα | ματάκια | ||
| ’ς | (ας) από | ||
| τερούν | κοιτούν | ||
| τουλούμ’ | άσκαυλος, αγγείο | tulum | |
| τουσ̌εκόπον | στρωματάκι, κρεβατάκι | döşek | |
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τσ̌αρτιλίζει | λάμπει, λαμποκοπάει | ||
| τσιμπονίζει | αναβλύζει με ορμή | ||
| τσ̌ιτσ̌ι͜ακόπον | λουλουδάκι | çiçek | |
| χατίρι | χάρη, σεβασμός, υπόληψη | hatır/ḫāṭir | |
| ψ̌όπο | ψυχούλα |