Άμον ήλιος εφώταξεν

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Βασίλης Τοπαλίδης, Θεόδωρος Τοπαλίδης

Άμον ήλιος εφώταξεν
κι εχάραξεν η μέρα
Έμορφος και παντέμορφος
τ’ εμόν η περιστέρα

Εσύ είσαι τ’ εμόν η ψ̌η
και τ’ εμόν το καρδόπον
Για τ’ εσέναν, κορτσόπο μου,
χαλάεται ο τόπον

Αρ’ έλα, ποδεδίζω σε,
και έμπα σ’ εγκαλιόπο μ’
Απέσ’ σα δύο χ̌ερόπα μ’
μικρόν τσ̌οβαχουρόπο μ’

Εκαρδοκάγα, αρνόπο μ’,
δος μα νερόν να πίνω
Να κατενίζ’ το καρδόπο μ’
και τ’ άψιμον να σβήνω

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
άμον	σαν, όπως, καθώς	ἅμα
απέσ’	μέσα
αρ’	εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha	ἄρα
αρνόπο	αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας
άψιμον	φωτιά
δος	δώσε
δος μα	δώσε μου
εγκαλιόπο	αγκαλίτσα
εκαρδοκάγα	κάηκε η καρδιά μου, δίψασα υπερβολικά
εμόν	δικός/ή/ό μου	ἐμοῦ
έμορφος	όμορφος/η
έμπα	(προστ.) μπες
εφώταξεν	φώτισε
καρδόπο	καρδούλα
καρδόπον	καρδούλα
κατενίζ’	καθαρίζω/ει, ξεπλένω/ει, ξεθολώνω/ει	κατανίζω
κορτσόπο	κοριτσάκι
παντέμορφος	πανέμορφη
ποδεδίζω	(ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ	από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ)
ποδεδίζω σε	να σε χαρώ	από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ)
τσ̌οβαχουρόπο	πολύτιμο πετραδάκι, διαμαντάκι	cevahir/cevāhir
χ̌ερόπα	χεράκια
χαλάεται	χαλάει, καταστρέφεται
ψ̌η	ψυχή