Προβολή Τραγουδιού
Τη Μάτσ̌κας παρχαρόπουλα |
Έτον έναν νυχτοπούλ’Στιχουργοί: Νάκος Ευσταθιάδης
Συνθέτες: Δημήτρης Καρασαββίδης
Καλλιτέχνες: Δημήτρης Καρασαββίδης
Τη Μάτσ̌κας παρχαρόπουλα άλλο ’κι κελαηδείτε Τ’ ορμάνια ντο επέμ’νανε παντέρημα τερείτε Αδά σον τόπον κάποτε έπαιζαν τα γαβάλια και ετραγώδ’ναν οι τσ̌οπάν’ σο τσ̌αΐρ’ και σ’ ομάλια Άλλο ’κι βόσκουν πρόγατα νι͜ά οι τσ̌οπάν’ σ̌υρίζ’νε Ρομάνες άλλο σο παρχάρ’ γάλα ’κι δουρβανίζ’νε Ερρούξεν δείσα και γραγού σ’ ομμάτι͜α μ’ ’δέν ’κι φαίν’νταν Εκείν’ τα παρχαρόπουλα άτσ̌απα ντο εγένταν;
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αδά | εδώ | ||
| άτσ̌απα | άραγε, αναρωτιέμαι | acaba/ʿacebā | |
| βόσκουν | βοσκάνε | ||
| γαβάλια | φλογέρες | kaval/ḳawwāl | |
| γραγού | πάχνη | ||
| δείσα | ομίχλη | δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά | |
| ’δέν | τίποτα | ||
| δουρβανίζ’νε | χτυπούν γάλα στο δουρβάνι (ή δρουβάνι) για να γίνει βούτυρο | ||
| εγένταν | έγιναν | ||
| εκείν’ | εκείνοι/α | ||
| επέμ’νανε | απόμειναν | ||
| ερρούξεν | έπεσε | ||
| ετραγώδ’ναν | τραγουδούσαν | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| Μάτσ̌κας | (γεν.) Ματσούκας, περιοχή νότια της Τραπεζούντας | ||
| νι͜ά | ούτε | ne | |
| ομάλια | ομαλοί δρόμοι, ευθείες, πεδιάδες, ομαλά (επίρρ) | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| ορμάνια | δάση | orman | |
| παρχάρ’ | ορεινός τόπος θερινής βοσκής | ||
| παρχαρόπουλα | πουλιά του παρχαριού (βλ. παρχάρι) | ||
| πρόγατα | πρόβατα | ||
| ρομάνες | παρχαρομάνες, γυναίκες επιφορτισμένες με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι) | ||
| σ̌υρίζ’νε | σφυρίζουν | σῦριγξ | |
| τερείτε | κοιτάτε | ||
| τσ̌αΐρ’ | λιβάδι | çayır | |
| τσ̌οπάν’ | τσομπάνηδες, βοσκοί, (γεν.) τσομπάνων | çoban/çūbān, şūbān | |
| φαίν’νταν | φαίνονται |
