Προβολή Τραγουδιού
Κανείς ’κ’ εξέρ’ το τερτόπο μ’ |
Στιχουργοί: Σάββας Λαζαρίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Σάββας Λαζαρίδης
Κανείς ’κ’ εξέρ’ το τερτόπο μ’, κανείς ’κ’ εξέρ’ το χάλι μ’ Κανείς, μάνα μ’, να μη παθάν’ ντ’ εδέβαν ’ς σο κιφάλι μ’ Άμον ήλιος ντο βασιλεύ’ σ’ έρημα τα ραχ̌ία Αέτσ’ βραδύν’ και σκοτεινεύ’ σ’ άχαρον την καρδία μ’ Η ζουπούνα τ’ς έν’ λογάδι͜α και φέρ’ νερόν και πλύν’ α̤το ας σ’ ούλι͜α τα πεγάδι͜α Η ζουπούνα τ’ς έν’ πλουμία και φέρ’ νερόν και πλύν’ α̤το ας ση Κιλκιζί’ τα κουΐα/’ς ση Ραγιάν¹ τα κουΐα Τα δά̤κρυ͜α μ’ τρέχ’νε άμον ποτάμ’, τρέχ’νε -ν- ας σ’ ομματόπα μ’ Μανάχα ο άχαρον εγώ εξέρω ας σα τερτόπα μ’ [Είπα, μα την Παναΐαν!] Πολλά ’κι πάει, μικρόν αρνί μ’, θ’ έρ’ται τ’ εμόν το τέλος Θα χάται ας σον πρόσωπο σ’ ατό ντο λένε γέλος [Είπα, μα την Παναΐαν!]
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αέτσ’ | έτσι | ||
άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
ας σ’ | (ας σου) από του, από τότε που/αφότου, (ας σο) από το/τα | ||
βραδύν’ | βραδιάζει | ||
γέλος | γέλιο, περίγελος | ||
εδέβαν | (για τόπο) πέρασαν, διέσχισαν, (για χρόνο) πέρασαν | διαβαίνω | |
εμόν | δικός/ή/ό μου | ἐμοῦ | |
έν’ | είναι | ||
εξέρ’ | ξέρω/ει, γνωρίζω/ει | ||
έρ’ται | έρχεται | ||
ζουπούνα | μακρύ μανικωτό φόρεμα χωρίς ραφή στους ώμους | ζιπούνι(ν)<zipon (βενετ.) | |
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κιφάλι | κεφάλι | ||
κουΐα | λάκκοι, ορύγματα | kuyu | |
λογάδι͜α | ποικίλματα, διακοσμητικά σχέδια σε πλεκτό, υφαντό ή ρούχο, σύνολο τιμαλφών κοσμημάτων | ||
μανάχα | (επιρρ.) μονάχα | ||
ομματόπα | ματάκια | ||
ούλι͜α | όλα | ||
παθάν’ | παθαίνει | ||
πεγάδι͜α | βρύσες | ||
πλουμία | κεντητά ή ζωγραφιστά διακοσμητικά σχέδια, μτφ. στολίδιa | pluma | |
πλύν’ | πλένω/ει | ||
πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
ποτάμ’ | ποτάμι | ||
ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
’ς | (ας) από | ||
τερτόπα | (υποκορ.) καημοί, βάσανα, στενοχώριες | dert | |
τερτόπο | καημό, βάσανο, στενοχώρια | dert + -όπον (υποκορ.) | |
τρέχ’νε | τρέχουν | ||
φέρ’ | φέρνω/ει | ||
χάται | χάνεται | atmak |
¹ Παλιά ονομασία του χωριού Βάθη Κιλκίς