Προβολή Τραγουδιού
Μαεμένον είσαι/Κορτσόπον/Ξι ξι τα κοσσάρας |
Ν’ αηλί που ’κ’ ευρέθενΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Κώστας Καραπαναγιωτίδης, Νίκος Ιωαννίδης
Γιά μάισσα μάνα εποίκε σε, γιά μαϊσσωμένον είσαι Αφήντς εμέν το παλληκάρ’ και μαναχόν πας κείσαι Τοπλάεψον τ’ αχουλόπο σ’ και σο κιφάλι σ’ βάλεν Θα ’φτάς με και χολιάσκουμαι και πάω με την άλλεν ♫ Κόρη, σα στεφανώματα σ’ [Κορτσόπον, λάλ’ με!] θα κρούω τα καμπάνας [Λάλ’ με κι ας λαλώ σε] Θα κρούγ’ ατα λυπητερά [Κορτσόπον, λάλ’ με!] να κλαίει ο κύρ’ -τ- σ’ κι η μάνα σ’ [Λάλ’ με κι ας λαλώ σε] ’Μώ σε, θεία, ’μώ σε! Σαμψούντας γαμπρός έν’ Μ’ έναν βούραν λεφτοκάρυ͜α λέει με «έλα ας φιλώ σε» Όντες φορείς και αναλλά͜εις [Κορτσόπον, λάλ’ με!] και πας σην εκκλησίαν [Λάλ’ με κι ας λαλώ σε] Να ποδεδίζω ντο ευτάς [Κορτσόπον, λάλ’ με!] την γονατοκλισίαν [Λάλ’ με κι ας λαλώ σε] ’Μώ σε, θεία, ’μώ σε! Σαμψούντας γαμπρός έν’ Μ’ έναν βούραν λεφτοκάρυ͜α λέει με «έλα ας φιλώ σε» ♫ Μίαν φορείς τα κόκκινα, μίαν τα γερανέα Έκαψες το καρδόπο μου, τσούνας γεννημασέα Ξι, ξι, ξι, ξι τα κοσσάρι͜α Χάι, χάι, τα πετεινάρι͜α Λέγ’νε με «σούκ’ και δέβα πλάν και σα πετεινολάλι͜α» Παιδία, πουθέν είδετεν οφίδι͜α να τρών’ φύλλα; Την έμορφον φιλούν ατεν σ’ ομμάτι͜α και σ’ οφρύδι͜α Ξι, ξι, ξι, ξι τα κοσσάρι͜α Χάι, χάι, τα πετεινάρι͜α Λέγ’νε με «σούκ’ και δέβα πλάν και σα πετεινολάλι͜α»
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| άλλεν | άλλη | ||
| αναλλά͜εις | φοράς τα καλά/γιορτινά σου ρούχα | ||
| ατα | αυτά | ||
| ατεν | αυτήν | ||
| αφήντς | αφήνεις | ||
| αχουλόπο | μυαλουδάκι | akıl/ʿaḳl | |
| βάλεν | (προστ.) βάλε | ||
| βούραν | χούφτα | vola=η παλάμη του χεριού ή το πέλμα του ποδιού | |
| γεννημασέα | γέννημα, γόνος | ||
| γερανέα | γαλάζια | ||
| γιά | είτε, ή | ya/yā | |
| γονατοκλισίαν | γονυκλισία | ||
| δέβα | (προστ.) πήγαινε | ||
| είδετεν | είδατε | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εποίκε | έκανε, έφτιαξε | ποιέω-ῶ | |
| ευτάς | κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| καμπάνας | (ον.πληθ., τα) καμπάνες | ||
| καρδόπο | καρδούλα | ||
| κείσαι | κείτεσαι, ξαπλώνεις | ||
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| κοσσάρι͜α | κότες | ||
| κρούγ’ | χτυπώ | κρούω | |
| κρούω | χτυπώ | ||
| κύρ’ | πατέρα | ||
| λάλ’ | (προστ.) βγάλε λαλιά, κάλεσε, αποκάλεσε, προσκάλεσε, οδήγησε | ||
| λαλώ | βγάζω λαλιά, καλώ, αποκαλώ, προσκαλώ, οδηγώ | ||
| λέγ’νε | λένε | ||
| λεφτοκάρυ͜α | λεπτοκάρυα, φουντουκιές, φουντούκια | λεπτο- + κάρυον | |
| μάισσα | μάγισσα | ||
| μαϊσσωμένον | μαγεμένο | ||
| μαναχόν | (έναρθρο) μοναχός, μοναχό, (επίρρ) μόνο/μοναχά | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| ’μώ | (επιφ.) εκδήλωση έκπληξης, θαυμασμού ή δυσφορίας, βρε! σε καλό σου! | γαμώ | |
| να ποδεδίζω | να χαρώ κπ | ||
| ομμάτι͜α | μάτια | ||
| όντες | όταν | ||
| οφίδι͜α | φίδια | ||
| οφρύδι͜α | φρύδια | ||
| παιδία | παιδιά | ||
| πετεινάρι͜α | (υποκορ.) πετεινοί | ||
| πετεινολάλι͜α | χαράματα, η ώρα που λαλούν οι πετεινοί | ||
| πλάν | πλάι, πλαϊνό/ παρακείμενο μέρος, παραπέρα | ||
| ποδεδίζω | (ενεργ. και μέση) χαίρομαι, απολαμβάνω, προσκυνώ | από+δέδιν (<δείδω=φοβάμαι, ανησυχώ) | |
| πουθέν | πουθενά | ||
| σούκ’ | (προστ.) σήκω | ||
| τοπλάεψον | μάζεψε, συγκέντρωσε | toplamak | |
| τσούνας | σκύλας | ||
| ’φτάς | (ευτάς) κάνεις, φτιάχνεις | εὐθειάζω | |
| χολιάσκουμαι | θυμώνω, αγανακτώ |
