Το παρχαροπούλ’

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Γιώργος Ατματσίδης, Κώστας Σιώπης, Στάθης Νικολαΐδης

Τερέστεν το παρχαροπούλ’,
από παιδίν τσ̌οπάνος
Ο φίλος ι-μ’ το τσ̌αναβάρ’,
η δείσα ο τουσ̌μάνον

Την ψ̌η σ’ καλεί το λαλόπο μ’,
τ’ όνεμα σ’ τ’ αντιλάλι μ’
Ρομάνα μ’, κάπ’ να έστεκες
και -ν- έλεπες το χάλι μ’

Η δείσα εκάτσεν σο ραχ̌ίν,
θολούνταν τα παρχάρι͜α
Ρομάνα μ’, άλλο ’κ’ είδα σε,
εχάσα και τ’ ιχνάρι͜α

Ατσ̌ά πού είσαι, αγράνεμε;
Πού είσαι ανεμοκαλή;
Τη δείσα εταχ̌ίτευες
και έλεπα την κάλη μ’

Τερέστεν το παρχαροπούλ’,
τερέστεν τον τσ̌οπάνον
Τα τσ̌αναβάρι͜α εποίκα φίλτς
και τη δείσαν τουσ̌μάνον

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αγράνεμε	άγριε άνεμε
ανεμοκαλή	ανεμοστρόβιλος, σίφουνας
αντιλάλι	αντίλαλος
ατσ̌ά	άραγε	acep/ʿaceb
δείσα	ομίχλη	δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά
δείσαν	ομίχλη	δεῖσα=υγρασία, λάσπη, βρωμιά
εκάτσεν	κάθισε
έλεπα	έβλεπα
έλεπες	έβλεπες
εποίκα	έκανα, έφτιαξα	ποιέω-ῶ
εταχ̌ίτευες	(πιθ. εταΐτευες) σκόρπιζες	dağıtmak
εχάσα	έχασα
θολούνταν	θολώνουν
ιχνάρι͜α	χνάρια, ίχνη
’κ’	δεν	οὐκί<οὐχί
κάλη	η αγαπητή σύζυγος, η σύζυγος
κάπ’	κάπου
λαλόπο	φωνούλα
όνεμα	όνομα
παρχάρι͜α	ορεινοί τόποι θερινής βοσκής
παρχαροπούλ’	πουλί του παρχαριού (ορεινός τόπος θερινής βοσκής)
ραχ̌ίν	βουνό, ράχη
ρομάνα	παρχαρομάνα, γυναίκα επιφορτισμένη με την επιμέλεια των ζώων και άλλες γαλακτοκομικές εργασίες στο παρχάρι (θερινό βοσκοτόπι)
τερέστεν	(προστ.) κοιτάξτε
τουσ̌μάνον	εχθρός, εχθρό	düşman/duşmān
τσ̌αναβάρ’	θηρίο, τέρας, μτφ. παλληκάρι	canavar/cānāver
τσ̌αναβάρι͜α	θηρία, τέρατα, μτφ. παλληκάρια	canavar/cānāver
φίλτς	φίλους
ψ̌η	ψυχή