Προβολή Τραγουδιού
Ενότητα 1η |
Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Αφήγηση/Απαγγελία/Ψαλμός, Γιώργος Συμεωνίδης, Κώστας Σιαμίδης, Στάθης Χριστοφορίδης
Τραπεζούντα 1919…Ο χρόνος γυρίζει πίσω. Η αστείρευτη ορεινή Κουνάκαλη, γεννά ακόμη ένα θρύλο. Ο Στάθιον του Παλαπουΐκ! Τραγούδησε τα χώματα που άφησε. Για τον Πόντο. Με φωνή αγγελική, γλυκιά, σαν μικρού παιδιού. Ιωνία Θεσσαλονίκης 1996… Τελευταία Μαρτυρία! Μπάρμπα Στάθη, έχε γεια! Ο λόγος σου, τραγούδι. [Και] Ραχ̌ι͜ά και ραχ̌οκέφαλα [γιαβρόπο μου] [Και -ν-] ορμάνι͜α και κοιλάδι͜α [Και -ν-] Εσάς θα σ̌ολιατεύ’νε σας [γιαβρί μ’] [Και] κορίτσ̌ι͜α και νυφάδι͜α ’Τραγώδεσα [πουλί μ’] ’τραγώδεσα [Και -ν-] εκόπεν το λαλόπο μ’ [όι, όι] Έι, έι πουλί μου! [Όι] Αν αγαπάς με πέει μ’ ατο [Και] μη τρώγω το καρδόπο μ’ [όι] Έι, έι πουλί μου! [Και -ν-] Αν αγαπάς με πέει μ’ ατo [Και] μη τρώγω το καρδόπο μ’ [όι] Έφαες με, πουλί μ’, έφαες με ♫ Ν’ αηλί εμέν π’ εγέρασα σα δένδρα επεκούμπ’σα [Έι] Ατά πα -ν- ελυπέθανε τα φύλλα τουν ερρούξαν Αέτσ’ έν’, πουλί μ’, αέτσ’ έν’, αέτσ’ άμον ντο λέγω Την ώρα ντο ’κ’ ελέπω σε κάθουμαι κα’ και κλαίγω [Έι] Ο ουρανόν κι η θάλασσα η γης κι όλια τα πάντα Έλα, πουλί μ’, να χ̌αίρουμες Πασ̌κείμ’ θα ζούμε πάντα;
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αέτσ’ | έτσι | ||
αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
ατά | αυτά | ||
γιαβρί | μωρό, μικρό, παιδί | yavru | |
γιαβρόπο | μωράκι, μικρούλι, παιδάκι | yavru + -όπον | |
εγέρασα | γέρασα | ||
εκόπεν | κόπηκε | ||
ελέπω | βλέπω | ||
ελυπέθανε | λυπήθηκαν | ||
έν’ | είναι | ||
επεκούμπ’σα | ακούμπησα, στηρίχθηκα | ||
ερρούξαν | έπεσαν | ||
έφαες | έφαγες | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κα’ | κάτω | ||
καρδόπο | καρδούλα | ||
λαλόπο | φωνούλα | ||
ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
νυφάδι͜α | νύφες | ||
όλια | όλα | ||
ορμάνι͜α | δάση | orman | |
πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
πασ̌κείμ’ | μήπως, μήπως (και) | πᾶς καί ἔνι | |
πέει | (προστ.) πες | ||
ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
ραχ̌οκέφαλα | κορφές βουνών | ||
σ̌ολιατεύ’νε | δίνουν χαρά, ψυχαγωγούν, μτφ. ζωντανεύουν | şenlenmek | |
τουν | τους | ||
’τραγώδεσα | (ετραγώδεσα) τραγούδησα | ||
χ̌αίρουμες | χαιρόμαστε |