Ο Μπαϊραχτάρ’ς

Προβολή Τραγουδιού

Κουρμπάνι σ’, παρχαρί’ μ’ τσ̌ιτσ̌έκ’
και Παναΐας δά̤κρεν!
Η μύρα σ’ ’κι χορτάεται,
ευωδία σ’ ’κι χάται

Το μαχ̌αιρόπο μ’ δίστομον
κι η τσ̌άντα μ’ ζινιχ̌ένεν
Παντέμορφον κι αν δίγ’νε με,
ο νους ι-μ’ ξαν σ’ εσέν έν’

Εμέν Μπαϊρακτάρ’ λέγ’νε με
κι ας σον Άεν-Ζαχαρέαν¹
Αρνί μ’, για τ’ έναν φίλεμαν
έφαγα μαχ̌αιρέαν

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
άεν	άγιο
δά̤κρεν	δάκρυ
δίγ’νε	δίνουν
έν’	είναι
ζινιχ̌ένεν	διακοσμημένο/η, που είναι γεμάτο στολίδια	ziynet/zīnet
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κουρμπάνι	θυσία	kurban/ḳurbān
λέγ’νε	λένε
μαχ̌αιρέαν	μαχαιριά
μαχ̌αιρόπο	μαχαιράκι
μύρα	οσμή, μυρωδιά
ξαν	πάλι, ξανά
παντέμορφον	πανέμορφο/η
παρχαρί’	θερινού βοσκότοπου (παρχαριού)
τσ̌ιτσ̌έκ’	λουλούδι	çiçek
φίλεμαν	φιλί
χάται	χάνεται
χορτάεται	χορταίνεται

Σημειώσεις

¹ Ο Αε-Ζαχαρέας (Άγιος Ζαχαρίας) δεν ήταν ενορία ή συνοικισμός της Κρώμνης, αλλά ένας σημαντικός κόμβος χανιών σε διάσελο του βουνού Κουλάτ, βορειοανατολικά της κοιλάδας όπου βρίσκονταν οι εννέα ενορίες. Αποτελούσε σταυροδρόμι για τα παρχάρια, το Αψίν το νερόν, την Παναγία Σουμελά, τη Σάντα, τη Ματσούκα και την Τραπεζούντα. 
Πέρα από τη στρατηγική του θέση, ήταν το κέντρο των εορταστικών εκδηλώσεων των Κρωμναίων, όπου συχνά στήνονταν μεγάλα γλέντια και χοροί, ακόμα και με τη συμμετοχή Τούρκων. Αν και η τοποθεσία δεν διέθετε φυσική πηγή νερού, ο Ελευθέριος Βαφειάδης (Χατζη-Μουράτ) με δικά του έξοδα έφερε άφθονο και παγωμένο νερό από τις ράχες του Γιαλονομύτ’ και τ’ Αε-Παυλί’, μετατρέποντας τον χώρο σε σημείο αναψυχής.
Στον Αε-Ζαχαρέα υπήρχαν πολλά χάνια και μαγαζιά, καθώς και το εξωκλήσι του Αγίου Ζαχαρία, το οποίο κτίστηκε με δωρεά του Βαφειάδη.