
Στιχουργοί: Βασίλειος Ταρνανίδης
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Ὦ παῖδες Ἑλλήνων, ἴτε, ἐλευθεροῦτε πατρίδ’ ἐλευθεροῦτε δέ παῖδας, γυναἰκας, θεῶν τε πατρώων ἔδη, θῆκας τε προγόνων · νῦν ὑπὲρ πάντων ἀγών Τραντέλλενων τα ψ̌ήα σύννεφον ’κι σ̌κεπάζει Σ’ ουρανού τα θρονία άγγελος συνορθι͜άζει Τραντέλλενα μ’ κι Ακρίτα, ποίσον νοήν και ισ̌μάρ’ ’Χπάραξον τ’ Αγαρενούς¹ άι! εσύ το παλληκάρ’ Έβγαλ’ στέντερον φωνήν και δρακόντα λαλίαν Ψύχωσην δος τ’ Έλλενους ους τη Μακεδονίαν Μέντσον τουσ̌μάνους και φίλτς· η Ελλάδα ’κ’ έν’ αμπέλ’ Έχ̌’ παλληκάρι͜α με ψ̌ην ούλ’ ας παίρ’νε͜ ατο χαπέρ’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| Αγαρενούς | Αγαρηνούς | ||
| δος | δώσε | ||
| έβγαλ’ | (προστ.) βγάλε | ||
| Έλλενους | Έλληνες | ||
| έν’ | είναι | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ισ̌μάρ’ | νεύμα, νόημα | işmar/նշմար | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λαλίαν | λαλιά, φωνή | ||
| μέντσον | (προστ.) ειδοποίησε, στείλε μήνυμα, πληροφόρησε, παρήγγειλε | μηνύω | |
| νοήν | νόημα, νεύμα | ||
| ούλ’ | όλοι | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παίρ’νε | παίρνουν | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| στέντερον | στεντόρεια | ||
| συνορθι͜άζει | τακτοποιεί, διορθώνει | ||
| τουσ̌μάνους | εχθρούς | düşman/duşmān | |
| φίλτς | φίλους | ||
| χαπέρ’ | είδηση, νέο | haber/ḫaber | |
| ’χπάραξον | (αχπάραξον) (προστ.) τρόμαξε κπ, ξάφνιασε | εκσπαράσσω | |
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ψύχωσην | εμψύχωση |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| Αγαρενούς | Αγαρηνούς | ||
| δος | δώσε | ||
| έβγαλ’ | (προστ.) βγάλε | ||
| Έλλενους | Έλληνες | ||
| έν’ | είναι | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| ισ̌μάρ’ | νεύμα, νόημα | işmar/նշմար | |
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λαλίαν | λαλιά, φωνή | ||
| μέντσον | (προστ.) ειδοποίησε, στείλε μήνυμα, πληροφόρησε, παρήγγειλε | μηνύω | |
| νοήν | νόημα, νεύμα | ||
| ούλ’ | όλοι | ||
| ους | ως, μέχρι | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| παίρ’νε | παίρνουν | ||
| ποίσον | (προστ.) κάνε, φτιάξε | ποιέω, ποιῶ | |
| στέντερον | στεντόρεια | ||
| συνορθι͜άζει | τακτοποιεί, διορθώνει | ||
| τουσ̌μάνους | εχθρούς | düşman/duşmān | |
| φίλτς | φίλους | ||
| χαπέρ’ | είδηση, νέο | haber/ḫaber | |
| ’χπάραξον | (αχπάραξον) (προστ.) τρόμαξε κπ, ξάφνιασε | εκσπαράσσω | |
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα | ||
| ψ̌ην | ψυχή | ||
| ψύχωσην | εμψύχωση |

¹ Αγαρηνοί αποκαλούνταν ιδίως από τον 10ο αιώνα οι Άραβες από τους Βυζαντινούς. Το όνομα «Αγαρηνοί» χρησιμοποιούνταν από τους Βυζαντινούς με την έννοια του «μουσουλμάνου», ανεξαρτήτως του έθνους στο οποίο ανήκαν
