.
.
Φίλε Αντώνη

Φίλε Αντώνη

Στιχουργοί
Συνθέτες
Φίλε Αντώνη
Στιχουργοί
Συνθέτες
fullscreen
Τέσσερα τη Τρυγομηνά
σο Μιναρέ¹ εγεννέθεν
τη Σίμονος το πρωτικάρ’
και τη Κουιρούκ’ τ’ εγγόνι,
τη Κερασάς το πρώτο αγόρ’,
ο φίλος ι-μ’ ο Αντώνης

Τέσσερα αδελφόπα είστουν,
Αντώνης κι η Παρθένα,
η Μαρία κι ο Γιωρίκας,
πάντα να είστουν ένα
Να ζείτε και να χ̌αίρουστουν,
πάντα αδελφωμένα
Ση ζωήν μη χωρίουστουν,
πάντα να είστουν ένα

Εχπάστες, φίλε μ’, κι έφυες
σα έρημα τα ξένα
Άντζ̌ακ εσύ εγόμωσες
και τα είκοσι ένα
Παρέα ευτάμε -ν- έμορφον
πάντα εμείς μετ’ εσένα
Εσύ είσαι ο αρχηγόν
αδά σα μαύρα ξένα

Το χατιρόπο σ’ έν’ τρανόν,
ο Πόντος σην καρδίαν
Όντες ακούς την κεμεντζ̌έν
φτουλακίζ’ η καρδία σ’
Σα χ̌έρι͜α σ’ παίρτς το τοξάρι σ’
και γελούν και τ’ ωτία σ’
Καρδίαν μάλαμαν, τρανόν,
πάντα να έ͜εις την υεία σ’

Μάτσ̌καλης και καλόν παιδίν,
και ’κι χαλάντς χατίριν
Χιλιόμετρα ξάι ’κι σαεύ’ς
όντες θα κρούει σ’ αχούλι σ’
Ραχ̌ι͜ά κι ορμάνι͜α απιδι͜αβαίντς
για ν’ ακούς το Μακούλη
γουρεύ’ς την παρέαν αμὰν
και πάμε ούλ’ εντάμαν

Σ’ έναν το χ̌έρι σ’ το φορκάλ’,
σ’ άλλο το σιλευτέρ’
Ευτάς ατ’ όλι͜α παστρικά
και όλι͜α παρλαεύ’νε
Ατά όλι͜α τα έμορφα
σο ταπιέτ’ σ’ ιεύ’νε
Τα φτειρόπα¹, τα έμορφα,
φίλε, σ’ εσέν ιεύ’νε

Φίλε Αντώνη, δίγω σε -ν-
τ’ ευχ̌ία ας σην καρδία μ’
Εσ̌ι͜άδας να δί’ σ’ ο Θεόν,
πάντα να έ͜εις την υείαν
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
αδάεδώ
αδελφόπααδελφάκια
αμὰναμέσως, ευθύς, μονομιάς hemen/hemān
άντζ̌ακμόλις που, μετά βίας, τότε μόνο ancak
απιδι͜αβαίντςφεύγεις, αφήνεις πίσω, προσπερνάς, ξεπερνάς από + διαβαίνω
ας σηναπ’ την ασό σην (από την)
ατάαυτά
αχούλιμυαλό akıl/ʿaḳl
γουρεύ’ςστήνεις, τακτοποιείς, οργανώνεις kurmak
δί’δίνει
δίγωδίνω
έ͜ειςέχεις
εγεννέθενγεννήθηκε
εγόμωσεςγέμισες
είστουνείστε
έμορφαόμορφα
έμορφονόμορφο
έν’είναι
εντάμανμαζί
εσ̌ι͜άδας(πληθ., τα) υπάρχοντα, περιουσία, αγαθά, πραμάτεια eşya/eşyāʾ
ευτάμεκάνουμε, φτιάχνουμε εὐθειάζω
ευτάςκάνεις, φτιάχνεις εὐθειάζω
ευχ̌ίαευχές
έφυεςέφυγες
εχπάστεςαναχώρησες, κίνησες για
ιεύ’νεταιριάζουν uymak
κεμεντζ̌ένλύρα kemençe/kemānçe
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κρούειχτυπάει κρούω
μάλαμανο χρυσός
μετ’μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
ξάικαθόλου
όντεςόταν
ορμάνι͜αδάση orman
ούλ’όλοι
παίρτςπαίρνεις
παρλαεύ’νελάμπουν, λαμποκοπούν parlamak
πρωτικάρ’πρωτότοκο παιδί
ραχ̌ι͜άράχες, βουνά
σαεύ’ςυπολογίζεις, εκτιμάς, λογαριάζεις saymak
ταπιέτ’συνήθεια, χαρακτηριστικό, ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου tabiat/ṭabīʿat
ΤρυγομηνάΟκτώβριο
υείαυγεία
υείανυγεία
φορκάλ’σκούπα φιλόκαλον
φτειρόπαψειρούλες
φτουλακίζ’σπαρταρά, πάλλεται γρήγορα
χ̌αίρουστουνχαίρεστε
χαλάντςχαλάς, καταστρέφεις
χατίρινχάρη, σεβασμός, υπόληψη hatır/ḫāṭir
χατιρόπο(υποκορ.) χάρη, σεβασμό, υπόληψη hatır/ḫāṭir
ωτίααυτιά
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλ.
αδάεδώ
αδελφόπααδελφάκια
αμὰναμέσως, ευθύς, μονομιάς hemen/hemān
άντζ̌ακμόλις που, μετά βίας, τότε μόνο ancak
απιδι͜αβαίντςφεύγεις, αφήνεις πίσω, προσπερνάς, ξεπερνάς από + διαβαίνω
ας σηναπ’ την ασό σην (από την)
ατάαυτά
αχούλιμυαλό akıl/ʿaḳl
γουρεύ’ςστήνεις, τακτοποιείς, οργανώνεις kurmak
δί’δίνει
δίγωδίνω
έ͜ειςέχεις
εγεννέθενγεννήθηκε
εγόμωσεςγέμισες
είστουνείστε
έμορφαόμορφα
έμορφονόμορφο
έν’είναι
εντάμανμαζί
εσ̌ι͜άδας(πληθ., τα) υπάρχοντα, περιουσία, αγαθά, πραμάτεια eşya/eşyāʾ
ευτάμεκάνουμε, φτιάχνουμε εὐθειάζω
ευτάςκάνεις, φτιάχνεις εὐθειάζω
ευχ̌ίαευχές
έφυεςέφυγες
εχπάστεςαναχώρησες, κίνησες για
ιεύ’νεταιριάζουν uymak
κεμεντζ̌ένλύρα kemençe/kemānçe
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κρούειχτυπάει κρούω
μάλαμανο χρυσός
μετ’μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος)
ξάικαθόλου
όντεςόταν
ορμάνι͜αδάση orman
ούλ’όλοι
παίρτςπαίρνεις
παρλαεύ’νελάμπουν, λαμποκοπούν parlamak
πρωτικάρ’πρωτότοκο παιδί
ραχ̌ι͜άράχες, βουνά
σαεύ’ςυπολογίζεις, εκτιμάς, λογαριάζεις saymak
ταπιέτ’συνήθεια, χαρακτηριστικό, ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου tabiat/ṭabīʿat
ΤρυγομηνάΟκτώβριο
υείαυγεία
υείανυγεία
φορκάλ’σκούπα φιλόκαλον
φτειρόπαψειρούλες
φτουλακίζ’σπαρταρά, πάλλεται γρήγορα
χ̌αίρουστουνχαίρεστε
χαλάντςχαλάς, καταστρέφεις
χατίρινχάρη, σεβασμός, υπόληψη hatır/ḫāṭir
χατιρόπο(υποκορ.) χάρη, σεβασμό, υπόληψη hatır/ḫāṭir
ωτίααυτιά
Φίλε Αντώνη
Σημειώσεις
¹ Παλιά ονομασία του χωριού Σιταγροί Δράμας
² Εδώ μεταφορικά (ιδιαίτερο αστείο της παρέας) ως «λεφτάκια»

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr