Προβολή Τραγουδιού
Έναν ημέρα εχπάστα |
Τραγούδια του Πόντου | Ηχογραφήσεις του 1930 (Αρχείο Μέλπως Μερλιέ)Στιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Γιάννης Χαραλαμπίδης
[Όι! Και -ν-] Έναν ημέρα εχπάστα [Ν’ αηλί εμέν!] κι εσέβα σ’ έναν χωρίον [Αχ!] Εγώ σ’ έναν χωρίον [Άι! Και] Να επέγ’να άλλ’ αγλήγορα, [λελεύω σ(ε)!] έτον πολλά καλλίον [Αχ!] έτον πολλά καλλίον Σίτι͜αν επέγ’να ετσ̌άτεψα [λελεύω σ(ε)!] [Και] δύο νυφόπα νέικα [Αχ!] δύο νυφόπα νέικα Τα δύο πα -ν- εγνώρτσα τα [λελεύω σ(ε)!] [Και] ντο έσανε ρωμαίικα [Αχ!] ντο έσανε ρωμαίικα [Και] Σο τσ̌ιμενλίκ [και] εκάθουσαν [λελεύω σ(ε)!] [Και -ν-] άνοιξη έν’, ηλιάσκουν [Και] Σ’ αντρούδες¹ ατουν και -ν- απάν’ [Και -ν-] ατείν’ λογοπιάσκουν
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αγλήγορα | γρήγορα | ||
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| αντρούδες | άντρες | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| ατείν’ | αυτοί | ||
| ατουν | τους | ||
| εγνώρτσα | γνώρισα | ||
| εκάθουσαν | κάθονταν | ||
| έν’ | είναι | ||
| επέγ’να | πήγαινα | ||
| έσανε | ήταν | ||
| εσέβα | μπήκα | ||
| έτον | ήταν | ||
| ετσ̌άτεψα | συνάντησα (τυχαία), πέτυχα | çatmak | |
| εχπάστα | αναχώρησα, κίνησα για | ||
| ηλιάσκουν | λιάζονται | ||
| καλλίον | (επίθ.) καλύτερο, (επίρ.) καλύτερα | ||
| λελεύω | χαίρομαι | ||
| λογοπιάσκουν | λογοπιάνονται | ||
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| νέικα | νεαρά, νεανικά | ||
| νυφόπα | νυφούλες | ||
| πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
| πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
| ρωμαίικα | (τουρκ. Rumca) η γλώσσα των Ρωμιών, η ποντιακή γλώσσα, αυτά που είναι των Ρωμιών γενικά | ||
| σίτι͜αν | καθώς, ενώ | σόταν<εις όταν | |
| τσ̌ιμενλίκ | γρασίδι, χορτάρι | çimenlik |
¹ Ακούγεται να τραγουδάει πιθ. εκ παραδρομής «αντρούδας»
