| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Νασάν εσάς, ψηλά ραχ̌ι͜ά, πάντα χλωροφοράτεν Δι͜αβαίν’νε χρόνια και καιρούς καμίαν ’κι γεράτεν Τα ραχ̌ι͜ά όλια εφύλλωσαν, νασάν τ’ ορμανοπούλια Τ’ ορμάνια κι όλια εφύλλωσαν, νασάν τ’ ορμανοπούλια Νασάν που έχ̌’ τ’ αρνόπον ατ’ αφκά και σα καφούλια Σα ραχ̌ι͜ά ραχ̌ι͜ά λάσκουμαι και σα Καμένα¹ μένω Απάν’ ση στράταν κάθουμαι, τ’ αρνόπο μ’ αναμένω Σ’ έναν ψηλόν ραχ̌ίν απάν’ επέραν την κουκούλα μ’ Επέρανε τ’ εγκόλπιον, την ώραν ας ση γούλα μ’
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| αρνόπον | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| αφκά | κάτω | ||
| γεράτεν | γερνάτε | ||
| γούλα | λαιμός | gula | |
| δι͜αβαίν’νε | (για τόπο) περνούν, διασχίζουν, (για χρόνο) περνούν (γενικότερα) περνούν, παύουν, τελειώνουν | διαβαίνω | |
| επέραν | πήραν | ||
| επέρανε | πήραν | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| Καμένα | περιοχή κοντά στην Παναγία Σουμελά | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| καφούλια | θάμνοι | κατάφυλλον<καταφύλλιον<κατ’φούλλιν | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λάσκουμαι | περιφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| νασάν | χαρά σε | ||
| όλια | όλα | ||
| ορμάνια | δάση | orman | |
| ορμανοπούλια | πουλιά του δάσους | orman + πουλί | |
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| χλωροφοράτεν | είστε γεμάτα χλωρίδα, είστε καταπράσινα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| απάν’ | πάνω | ||
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| αρνόπον | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| αφκά | κάτω | ||
| γεράτεν | γερνάτε | ||
| γούλα | λαιμός | gula | |
| δι͜αβαίν’νε | (για τόπο) περνούν, διασχίζουν, (για χρόνο) περνούν (γενικότερα) περνούν, παύουν, τελειώνουν | διαβαίνω | |
| επέραν | πήραν | ||
| επέρανε | πήραν | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| Καμένα | περιοχή κοντά στην Παναγία Σουμελά | ||
| καμίαν | ποτέ | ||
| καφούλια | θάμνοι | κατάφυλλον<καταφύλλιον<κατ’φούλλιν | |
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| λάσκουμαι | περιφέρομαι, τριγυρίζω, περιπλανώμαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
| νασάν | χαρά σε | ||
| όλια | όλα | ||
| ορμάνια | δάση | orman | |
| ορμανοπούλια | πουλιά του δάσους | orman + πουλί | |
| ραχ̌ι͜ά | ράχες, βουνά | ||
| ραχ̌ίν | βουνό, ράχη | ||
| χλωροφοράτεν | είστε γεμάτα χλωρίδα, είστε καταπράσινα |
¹ Ορεινή περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα στη Χαντζούκα (τοποθεσία Παναγίας Σουμελά) και το Μετζίτ’ (βοσκότοπος της Κρώμνης). Για την ονομασία «Καμένα» υπάρχουν μόνο στοιχεία από την παράδοση. Λέγεται πως, κάποτε, αλλόθρησκοι πήγαν να ληστέψουν το μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Οι ληστές, ανάμεσα στα άλλα, θέλησαν να πάρουν και το Εικόνισμα, να το κομματιάσουν, για να πάρει ο καθένας από ένα κομμάτι. Με το πρώτο όμως χτύπημά τους το Εικόνισμα έβαλε φωτιά, θανατώθηκαν οι ιερόσυλοι και κάηκε ο τόπος. Έτσι, ονομάστηκε από τότε Καμένα, και δε βλάστησε η περιοχή ποτέ ύστερα από το γεγονός αυτό. Η ερημιά του χώρου αυτού προκαλεί δέος. Κυκλοφορούν εκεί διάφορα αγρίμια και προπαντός λύκοι, γεγονός που έχει αποτυπωθεί από την ποντιακή μούσα στο παραπάνω δίστιχο.
