Προβολή Τραγουδιού
Έναν βούραν τσατσόπα |
Τα καλύτερα ποντιακά τραγούδιαΣτιχουργοί: Παραδοσιακό
Συνθέτες: Παραδοσιακό
Καλλιτέχνες: Κώστας Ιωακειμίδης, Χαρά Μελίδου
Έναν βούραν τσατσόπα, λεφτοκαρί’ καντζόπα Βάλλ’ ατα σην τσ̌όπι͜α μου, καντουρεύω κορτσόπα Εχ̌ι͜ονίγα, εχ̌ι͜ονίγα, αρ’ εγώ -ν- επατουλίγα Ση Σουμελά την Παναγιάν τ’ αρνόπο μ’ ετυλίγα Ατός για τ’ εμέν επλάστεν κι εγώ είμαι για τ’ ατόν Για τ’ ατόν θα τραγωδώ, τη γερὰς ι-μ’ ο γιατρόν Εχ̌ι͜ονίγα, εχ̌ι͜ονίγα, αρ’ εγώ -ν- επατουλίγα Ση Σουμελά την Παναγιάν τ’ αρνόπο μ’ ετυλίγα Όι/Ωχ! ν’ αηλί εμέν, ν’ αηλί, σο κιφάλι μ’ κάτ’ λαλεί! Έμορφον που θα φιλεί, πάντα θα παρακαλεί Άσ̌κεμον που θα φιλεί, τη μανίτσαν ατ’ ν’ αηλί Εχ̌ι͜ονίγα, εχ̌ι͜ονίγα, αρ’ εγώ -ν- επατουλίγα Ση Σουμελά την Παναγιάν τ’ αρνόπο μ’ ετυλίγα
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| αρνόπο | αρνάκι, χαϊδευτική προσφώνηση γυναίκας | ||
| άσ̌κεμον | άσχημο, κακότροπο | ||
| ατα | αυτά | ||
| ατός | αυτός | ||
| βάλλ’ | βάζω/ει | ||
| βούραν | χούφτα | vola=η παλάμη του χεριού ή το πέλμα του ποδιού | |
| γερὰς | πληγής | yara | |
| έμορφον | όμορφο | ||
| επατουλίγα | σκεπάστηκα με νιφάδες χιονιού (πατούλια), χιονίστηκα | ||
| επλάστεν | πλάστηκε, δημιουργήθηκε, εμφανίστηκε | ||
| ετυλίγα | τυλίχθηκα | ||
| εχ̌ι͜ονίγα | χιονίστηκα | ||
| καντζόπα | καρποί | ||
| καντουρεύω | ξεγελάω, εξαπατάω, κοροϊδεύω | kandırmak | |
| κιφάλι | κεφάλι | ||
| κορτσόπα | κοριτσάκια | ||
| λαλεί | βγάζει λαλιά, καλεί, αποκαλεί, προσκαλεί, οδηγεί | ||
| λεφτοκαρί’ | λεπτοκαρυάς, φουντουκιάς | λεπτο- + κάρυον | |
| ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
| τραγωδώ | τραγουδάω | ||
| τσατσόπα | ξεροκλάδια θάμνων, φρύγανα | ||
| τσ̌όπι͜α | τσέπη | cep/ceyb |
