| Στιχουργοί | |
| Συνθέτες |
Είνας θείαν, είνας θείαν έχ̌’ έμορφον κορτσόπον Φορίζ’ και -ν- αναλλάζ’ α̤το και τυρα̤ννίζ’ το ψ̌όπο μ’ Τ’ αρνί μ’ εσ’κώθεν να χορεύ’ απάν’ σην τραγωδία μ’ Να είχα και να εφίλ’να ’το αρ’ μίαν κι αλλομίαν Τ’ αρνί μ’ εσέβεν σο χορόν, σεβτι͜άν καπατεμένον Με τη Χριστού το δάχτυλον πώς έν’ ζωγραφισμένον! Τα ψ̌ήα τ’ς άμον το γάλαν ντο ’κχ̌ύν’νε σο καρσάνι Και μετ’ ατό που ξημερών’ τη μάναν ατ’ νασάν -ι Το πόι σ’ απ’ αδά κι απάν’ ίσον άμον ιτέαν Ατού σ’ άσπρα τα ψ̌όπα σου θα χτίζω έναν φωλέαν/ χρωστώ έναν δοντέαν Η ψ̌η μ’ απάν’ ι-μ’ ’κ’ εχωρεί, σ’ έναν τόπον ’κι στέκω Συντρομάζ’νε τα γόνατα μ’ εσέν όντες ελέπω
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| αδά | εδώ | ||
| αλλομίαν | άλλη μια φορά | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναλλάζ’ | φοράει τα καλά/γιορτινά ρούχα | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατού | εκεί (σε τόπο ή σημείο που βρίσκεται σε κάποιο απόσταση) | ||
| δοντέαν | ίχνος δαγκώματος, δάγκωμα | ||
| είνας | ένας/μία | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εσέβεν | μπήκε | ||
| εσ’κώθεν | σηκώθηκε | ||
| εφίλ’να | φιλούσα | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| εχωρεί | χωράει | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καπατεμένον | σκεπασμένο/η, καλυμμένο/η, κλεισμένο/η σε κτ | kapatmak | |
| καρσάνι | αβαθής σκάφη που έριχναν το γάλα και μάζευαν μετά το καϊμάκι | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| ’κχ̌ύν’νε | εκχύνουν, χύνουν, εκβάλλουν | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| νασάν | χαρά σε | ||
| όντες | όταν | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| σεβτι͜άν | έρωτα, αγάπη | sevda/sevdā | |
| συντρομάζ’νε | τρέμουνε ολόκληροι/ες/α | ||
| ’το | αυτό, το (προσωπική αντωνυμία) | ||
| τραγωδία | τραγούδι | ||
| τυρα̤ννίζ’ | τυραννάω/ει, ταλαιπωρώ/εί | ||
| φορίζ’ | φοράει κτ σε κπ, ντύνει | ||
| φωλέαν | φωλιά | ||
| χορεύ’ | χορεύω/ει | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα | ||
| ψ̌όπα | ψυχούλες | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλ. |
|---|---|---|---|
| αδά | εδώ | ||
| αλλομίαν | άλλη μια φορά | ||
| άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
| αναλλάζ’ | φοράει τα καλά/γιορτινά ρούχα | ||
| απάν’ | πάνω | ||
| αρ’ | εισάγει ή τονίζει πρόταση με ποικίλες σημασιολογικές αποχρώσεις: λοιπόν, άρα, έτσι, επομένως, δηλαδή, τέλος πάντων, τώρα, άντε, με χροιά παρότρυνσης ή επίγνωσης, όπως το τουρκ. ha | ἄρα | |
| ατού | εκεί (σε τόπο ή σημείο που βρίσκεται σε κάποιο απόσταση) | ||
| δοντέαν | ίχνος δαγκώματος, δάγκωμα | ||
| είνας | ένας/μία | ||
| ελέπω | βλέπω | ||
| έμορφον | όμορφο | ||
| έν’ | είναι | ||
| εσέβεν | μπήκε | ||
| εσ’κώθεν | σηκώθηκε | ||
| εφίλ’να | φιλούσα | ||
| έχ̌’ | έχει | ||
| εχωρεί | χωράει | ||
| ’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| καπατεμένον | σκεπασμένο/η, καλυμμένο/η, κλεισμένο/η σε κτ | kapatmak | |
| καρσάνι | αβαθής σκάφη που έριχναν το γάλα και μάζευαν μετά το καϊμάκι | ||
| ’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
| κορτσόπον | κοριτσάκι | ||
| ’κχ̌ύν’νε | εκχύνουν, χύνουν, εκβάλλουν | εκχύνω<ἐγχέω< ἐν + χέω | |
| μετ’ | μαζί με (με αιτιατική), με (τρόπος) | ||
| μίαν | μια φορά | ||
| νασάν | χαρά σε | ||
| όντες | όταν | ||
| πόι | ύψος, μπόι (ανάστημα) | boy | |
| σεβτι͜άν | έρωτα, αγάπη | sevda/sevdā | |
| συντρομάζ’νε | τρέμουνε ολόκληροι/ες/α | ||
| ’το | αυτό, το (προσωπική αντωνυμία) | ||
| τραγωδία | τραγούδι | ||
| τυρα̤ννίζ’ | τυραννάω/ει, ταλαιπωρώ/εί | ||
| φορίζ’ | φοράει κτ σε κπ, ντύνει | ||
| φωλέαν | φωλιά | ||
| χορεύ’ | χορεύω/ει | ||
| ψ̌η | ψυχή | ||
| ψ̌ήα | ψυχές, η περιοχή του στέρνου, τα εσώψυχα | ||
| ψ̌όπα | ψυχούλες | ||
| ψ̌όπο | ψυχούλα |
