Αχπαστόν

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Μπάμπης Κεμανετζίδης, Χρήστος Παπαδόπουλος

Χαράντας στεφανώματα,
χ̌αίρουνταν δύο ψ̌όπα
κι ’ίν’ντανε ζευγάρ’
κι άμον τα πουλόπα
απάν’ σο παρχάρ’

Να είναι πάντα ευτυχισμέν’
να λέν’ και να γελούνε
Χαράντας σ’ όλεν την ζωήν
εντάμαν να γερούνε

Εχπάστεν όλον το αλὰι
τη νύφε για να παίρ’νε
ας σα κυρουκά τ’ς
και ση γαμπρού θα φέρ’νε
σα πεθερικά τ’ς

Ελάτε -ν- ας χορεύομε
δύο-τρία ημέρας
κι ας τραγωδούμε όλ’ μαζί
χατίρ’ τη περιστέρας

Με τ’ αχπαστόν εχπάστανε,
με τ’ αχπαστόν ξαν έρθαν
είναι χαρεμέν’
και ολ’ μαζί ευρέθανε
στεφανωμέν’

Τίμα, κόρη, την πεθερά σ’
να είσαι τιμημέντσα
Τίμα κόρη τον πεθερό σ’
να είσαι χαρεμέντσα

Σήμερον άλλος ουρανός,
σήμερα -ν- άλλη ημέρα,
σουμαδέματα
Αητέντς και περιστέρα,
στεφανώματα

Και να κλαδών’
και ν’ αμπελών’
αγάλα̤ και ληγάρα̤
και να γομών’ όλεν την γην
ρωμαίικα παλληκάρα̤

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
αγάλα̤	αργά
αητέντς	αητός
αλὰι	πομπή (γαμήλια), συνοδεία, ακολουθία	alay<ἀλλάγι/ἀλλάι<αλλάγιον<ἀλλάσσω
άμον	σαν, όπως, καθώς	ἅμα
απάν’	πάνω
αχπαστόν	χορός του γάμου	αχπάσκουμαι: αναχωρώ, φεύγω, κινώ για
γερούνε	γερνάνε
γομών’	γεμίζω/ει
εντάμαν	μαζί
έρθαν	ήρθαν
ευρέθανε	βρέθηκαν
ευτυχισμέν’	ευτυχισμένοι
εχπάστανε	αναχώρησαν, κίνησαν για
εχπάστεν	αναχώρησε, κίνησε για
’ίν’ντανε	γίνονται
κλαδών’	βγάζει κλαδιά
κυρουκά	γονείς
ληγάρα̤	γρήγορα
νύφε	νύφη
ξαν	πάλι, ξανά
όλ’	όλοι/α
όλεν	όλη/ο, ολόκληρη/ο
παίρ’νε	παίρνουν
παλληκάρα̤	παλληκάρια	παλληκάριον<πάλληξ, πάλλαξ
παρχάρ’	ορεινός τόπος θερινής βοσκής
πουλόπα	πουλάκια
ρωμαίικα	(τουρκ. Rumca) η γλώσσα των Ρωμιών, η ποντιακή γλώσσα, αυτά που είναι των Ρωμιών γενικά
σουμαδέματα	αρραβώνες
τιμημέντσα	τιμημένη
τραγωδούμε	τραγουδάμε
φέρ’νε	φέρνουν
χ̌αίρουνταν	χαίρονται
χαράντας	χαρές, γάμοι
χαρεμέν’	χαρούμενοι
χαρεμέντσα	χαρούμενη
χατίρ’	χάρη, σεβασμός, υπόληψη	hatır/ḫāṭir
χορεύομε	χορεύουμε
ψ̌όπα	ψυχούλες