Προβολή Τραγουδιού
Το τραγούδι των κυνηγών |

Στιχουργοί: Γιώργος Κεμανετζίδης
Συνθέτες: Γιώργος Κεμανετζίδης
Καλλιτέχνες: Γιώργος Κεμανετζίδης, Μπάμπης Μακρίδης, Νίκος Μουρατίδης
Αληθινόν η τραγωδία για τη Δάφνης¹ τα παιδία Ας λέω σας έναν-έναν τα ονόματα γραμμένα Βάλλ’νε το ρολόι και κρούει, σ’κούνταν σαβαχτάν πρωί Παίρ’νε αζούχα και σ̌κυλία και γομούνταν σα ραχ̌ία ’Κι φογούντανε τ’ αγιάζα̤, Γιορδάν’, εξέρτς τα πογάζα̤ Το γουρούν’ πάει ση γιαμάν, σύρ’ ο Γιώργον παίρ’ α̤’ αμὰν Ο Γιαννάκης μερακλής «Μίμη» κουίζ’ ο Ηρακλής Τα σ̌κυλία «γάου-γάου», απάν’ εσουν έρ’ται ο λαγόν Σα βουνά και σύναυγα γουρούνα̤ και κουτάβα̤ Αλέκον σύρ’ σο κοπάδ’, δύο εντώκεν σο κιφάλ’ Ο Δημήτρης κι ο Λευτέρτς λένε «Το τρακτέρ να φέρτς! Λαγούδα̤, πολλά πουλία ας φορτώνουμε παιδία» Καϊμάκτσαλαν, Βέρμιον ο Τάσον κι ο Θύμιον Τα όπλα εγόμωσαν, σα γουρούνα̤ εσούμωσαν Ο Λουκάς πάει να τσ̌ακλίζ’, δυνατά «Σωτήρ’,» τσ̌αΐζ’ »εχάθανε τα σ̌κυλία, έφυγανε τα πουλία» Αχ! Ση Δράμας τα βουνά κρύα χ̌ι͜όνι͜α και νερά Ο Σταύρον με τα σ̌κυλία κρούει γουρούν’, σκοτών’ πουλία Αχ! Ο Χρήστον τη Τσ̌αβτάρ’ με το Nάκη σο ποδάρ’ Ατός νόστιμα σ̌υρίζ’ Θεού πουλία πα μεθύζ’ Ση Τζένα² και σο Πάικον³ ελάστεν ο Κυρά̤κον Ένα σφαίραν ’κ’ έσυρεν, ούτε φτερόν ’κ’ έφερεν Ο Κώστας και ο Βασίλτς λένε «Μουχαήλ’, μη σύρτς!» Περιπτερά, ντό ρωτάς; σκότωσον τα πέρδικας Ο Αντώντς και ο Νίκον εσκότωσαν τον λύκον Τα μαλλία τ’ ερρούξαν, το Σπύρον εκούιξαν Ο Λάκης απέσ’ σον κάμπον, σο δέντρον απάν’ ο Λάμπον Έχασεν ο εις τον άλλον, κρίμαν έφυγεν ο λαγόν Ο Γιωσήφ’ς λέει «είδα ’τον, σο κεφάλ’ εντώκα ’τον» Γούλης αραεύ’ α̤τον Παντελής ευρήκ’ α̤τον Ο Σάκης έν’ ειδικός και κυνηγά μοναχός Ατός λάσ̌κεται τον κάμπον, πρωί, βράδον κρούει τον λαγόν Κυνηγά ο Βαρελάς, λέν’ ατονε «Ντό γελάς; Εσύ έ͜εις τρανόν κοιλία, ’κ’ επορείς να κρού’ς πουλία» Ο Γούλης με τα σ̌κυλία πάντα κρούει και φέρ’ πουλία Φέρ’ α̤τα σα καφενεία, τρώ͜ει ατα με τα παιδία Δέκα ημέρες σα ραχ̌ία ’πέσ’ σα κρύα σα βρεχ̌ία Ένα σφαίραν ’κ’ έσυραν, κανείς κυνήγιν ’κ’ έφεραν Λένε «επέρασαμ’ καλά», ψέματα λένε πολλά Τα σ̌κυλία εχάθανε, την άλλη μέρα έρθανε Οι κυνηγοί κουρφεύκουνταν, αέτσ’ αναπάουνταν Σα καφενεία τσ̌αΐζ’νε, τρώνε, πίν’νε και μεθύζ’νε Ο Γιάννες ο Τσ̌ακμακίδης έν’ ασ’ ούλτς εμουν τρανός Πογάζα̤ εξέρ’ πολλά, σα γουρούνα̤ σύρ’ καλά «Χρήστο,» λέει με η γαρή μ’ »τσ̌άπα λάσ̌κεσαι τ’ ορμίν Συ εχάσες τα σ̌κυλία, λαγόν ’κ’ έφερες, πουλία» Σην ομίχλην τα σ̌κυλία, εχάθανε τα παιδία Ας σα δέντρα φύλλα ρούζ’νε ο εις τον άλλον κουίζ’νε Ο Ηλίας με το Λάζο πάντα τερούν το καιρόν Πότε θα ρούζ’ πολλά χ̌ι͜όν’, πώς να κρού’ν το μουχτερόν Ο Γιωρίκας έγραψεν, την κεμεντζ̌έν έπαιξεν και ο Νίκον τραγωδεί, άμον αηδόν’ κελαηδεί
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
α̤’ | (α̤τό) αυτό, το | ||
αέτσ’ | έτσι | ||
αζούχα | φαγητά, κολατσιό (που παίρνει κπ για τον δρόμο), προμήθειες | azık | |
αμὰν | αμέσως, ευθύς, μονομιάς | hemen/hemān | |
άμον | σαν, όπως, καθώς | ἅμα | |
αναπάουνταν | αναπαύονται, ξεκουράζονται | ||
απάν’ | πάνω | ||
απέσ’ | μέσα | ||
αραεύ’ | ψάχνω/ει, αναζητώ/άει, γυρεύω/ει | aramak | |
ασ’ | από | ||
ατα | αυτά | ||
ατονε | αυτόν | ||
ατός | αυτός | ||
βάλλ’νε | βάζουν | ||
βράδον | βράδυ | ||
βρεχ̌ία | βροχές | ||
γαρή | σύζυγος, γυναίκα | karı | |
γομούνταν | γεμίζουν, βουρκώνουν, κομπιάζουν | ||
έ͜εις | έχεις | ||
εγόμωσαν | γέμισαν | ||
εκούιξαν | φώναξαν, λάλησαν, κάλεσαν κπ ονομαστικά | ||
ελάστεν | τριγύρισε | ||
εμουν | μας | ||
έν’ | είναι | ||
εντώκα | χτύπησα | ||
εντώκεν | χτύπησε | ||
εξέρ’ | ξέρω/ει, γνωρίζω/ει | ||
εξέρτς | ξέρεις, γνωρίζεις | ||
επέρασαμ’ | περάσαμε | ||
επορείς | μπορείς | ||
έρθανε | ήρθαν | ||
ερρούξαν | έπεσαν | ||
έρ’ται | έρχεται | ||
εσούμωσαν | σίμωσαν, πλησίασαν | ||
εσουν | σας | ||
έσυραν | έσυραν, τράβηξαν, έριξαν | ||
έσυρεν | έσυρε, τράβηξε, έριξε | ||
ευρήκ’ | βρίσκω/ει | ||
εχάθανε | χάθηκαν | ||
έχασεν | έχασε, έδιωξε, πέταξε κτ | ||
’κ’ | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κεμεντζ̌έν | λύρα | kemençe/kemānçe | |
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κιφάλ’ | κεφάλι | ||
κουίζ’ | φωνάζω/ει, λαλώ/εί, καλώ/εί κπ ονομαστικά | ||
κουίζ’νε | φωνάζουν, λαλούνε, καλούνε κπ ονομαστικά | ||
κρούει | χτυπάει | κρούω | |
κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
κρού’ς | χτυπάς | κρούω | |
λάσ̌κεσαι | περιφέρεσαι, τριγυρνάς, περιπλανιέσαι | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
λάσ̌κεται | περιφέρεται, τριγυρνά, περιπλανιέται | ἀλάομαι/ηλάσκω | |
μεθύζ’ | μεθάει | ||
μεθύζ’νε | μεθούνε | ||
μουχτερόν | αγριόχοιρος, γουρούνι, μτφ. (επίθ.) ρωμαλέος, ανάγωγος, αγροίκος | μοχθηρός<μοχθέω | |
ορμίν | ρυάκι, ρεματιά | ||
ούλτς | όλους | ||
πα | πάλι, επίσης, ακόμα | ||
παιδία | παιδιά | ||
παίρ’ | παίρνω/ει | ||
παίρ’νε | παίρνουν | ||
πέρδικας | (ον. πληθ.,τα) πέρδικες | ||
’πέσ’ | (απέσ’) μέσα | ||
πίν’νε | πίνουν | ||
πογάζα̤ | στενά περάσματα ανάμεσα σε βουνά | boğaz | |
ποδάρ’ | πόδι | ||
πολλά | (επίθ.) πολλά, (επίρρ.) πολύ | ||
ραχ̌ία | ράχες, βουνά | ||
ρούζ’ | πέφτει, ρίχνει | ||
ρούζ’νε | πέφτουν | ||
σαβαχτάν | το πρωί, πρωινιάτικα | sabahtan<ṣabāḥ | |
σκότωσον | (προστ.) σκότωσε | ||
σ’κούνταν | σηκώνονται | ||
σύναυγα | χαράματα, την αυγή | ||
σύρ’ | σύρω/ει, τραβάω/ει, ρίχνω/ει | ||
σ̌υρίζ’ | σφυρίζω/ει | σῦριγξ | |
σύρτς | σέρνεις, τραβάς, ρίχνεις | ||
τερούν | κοιτούν | ||
’τον | αυτόν | ||
τραγωδεί | τραγουδάει | ||
τραγωδία | τραγούδι | ||
τσ̌αΐζ’ | φωνάζω/ει, επιπλήττω/ει | ||
τσ̌αΐζ’νε | φωνάζουν, επιπλήττουν | ||
φέρ’ | φέρνω/ει | ||
φέρτς | φέρεις, φέρνεις | ||
φογούντανε | φοβούνται | ||
χ̌ι͜όν’ | χιόνι |
¹ Δάφνη Πέλλας, το χωριό καταγωγής των συντελεστών ² Τζένα ή Ζώνα: βουνό που βρίσκεται στα σύνορα της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας. Το ελληνικό τμήμα του βουνού βρίσκεται στο νομό Πέλλας ³ Πάικο: βουνό που βρίσκεται στη Μακεδονία στα σύνορα των περιφερειακών ενοτήτων Πέλλας και Κιλκίς με κορυφή την Γκόλα-Τσούκα σε υψόμετρο 1.650 μέτρα. Συνδέεται στα δυτικά με το Καϊμακτσαλάν ή Βόρα ενώ στα ανατολικά του έχει την κοιλάδα του Αξιού