Προβολή Τραγουδιού
Εβρούλτσανε τα μέρι͜α μουν |

Στιχουργοί: Κώστας Αμανατίδης
Συνθέτες: Λευτέρης Καμενίδης
Καλλιτέχνες: Λευτέρης Καμενίδης, Μπάμπης Σιδηρόπουλος
Ο ουρανόν ελίβωσεν, τα λίβι͜α εταράγαν Ο ήλ’ κι ο φέγγον σον κόσμον άλλο ξαν ’κι ’χπαράγαν Ν’ αηλί εμέν, νε μάνα μου, ση πατρίδας τον τόπον Εβρούλτσανε τα μέρι͜α μουν, λύεται το καρδόπο μ’ Τουσ̌μάν’ Τουρκάντ’ εκόνεψαν ση πατρίδας το μέρος κι ο κομμενόχρονος Κεμάλ κουρσεύ’ γουτουρεμένος Ν’ αηλί εμέν, νε μάνα μου, ση πατρίδας τον τόπον Εβρούλτσανε τα μέρι͜α μουν, λύεται το καρδόπο μ’ Πασ̌άς έχασεν την πατσήν, μανάδες τα παιδία Μωρά αραεύ’νε γονικά, ρούζ’νε σην ορφανίαν Ν’ αηλί εμέν, νε μάνα μου, ση πατρίδας τον τόπον Εβρούλτσανε τα μέρι͜α μουν, λύεται το καρδόπο μ’ Καμπάνες κρού’ν λυπητερά σου Πόντου την καρδίαν Πατεύ’νε το βασιλοσκάμ’ σην αιματολουσίαν Ν’ αηλί εμέν, νε μάνα μου, ση πατρίδας τον τόπον Εβρούλτσανε τα μέρι͜α μουν, λύεται το καρδόπο μ’
Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
---|---|---|---|
αηλί | αλίμονο | ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός) | |
αραεύ’νε | ψάχνουν, αναζητούν, γυρεύουν | aramak | |
βασιλοσκάμ’ | θρόνος | ||
γουτουρεμένος | λυσσασμένος, άτακτος, ξεσαλωμένος | kudurmak | |
εβρούλτσανε | τυλίχθηκαν στις φλόγες, φλογίστηκαν | brûler | |
εκόνεψαν | εγκαταστάθηκαν, φώλιασαν, (επί πτηνών) προσγειώθηκαν | konmak | |
ελίβωσεν | συννέφιασε | ||
εταράγαν | ταράχθηκαν, ανακατεύτηκαν, αναμίχθηκαν | ταράσσω | |
έχασεν | έχασε, έδιωξε, πέταξε κτ | ||
ήλ’ | ήλιου | ||
καρδόπο | καρδούλα | ||
’κι | δεν | οὐκί<οὐχί | |
κρού’ν | χτυπούν | κρούω | |
λίβι͜α | σύννεφα | λίβος<λείβω | |
λύεται | λιώνει | ||
μέρι͜α | μέρη | ||
μουν | μας | ||
ν’ αηλί | αλίμονο | μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός | |
ξαν | πάλι, ξανά | ||
παιδία | παιδιά | ||
πασ̌άς | πασάς (βαθμός ή τίτλος τιμητικός ανώτατου πολιτικού ή στρατιωτικού επί Οθωμ. Αυτοκρατορίας), (καθομ.) άρχοντας, τιμητική προσφώνηση μεγαλύτερου αδελφού | paşa | |
πατεύ’νε | βυθίζονται, βουλιάζουν, μτφ. δύουν, μτφ. καταρρέουν, μτφ. χρεωκοπούν | batmak | |
πατσήν | αδελφή, κόρη (ως προσφώνηση γυναίκας γενικά) | ||
ρούζ’νε | πέφτουν | ||
τουρκάντ’ | Τούρκοι | ||
τουσ̌μάν’ | εχθροί | düşman/duşmān | |
φέγγον | φεγγάρι | ||
’χπαράγαν | (εχπαράγαν) τρόμαξαν, ξαφνιάστηκαν |