Ο γονέον παλληκάρ’

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Ανδρέας Μαυρόπουλος, Σταύρος Σαββίδης

Ο γονέον παλληκάρ’
μέρα-νύχταν σο ποδάρ’
και σ’ έναν χατάν καικά
ο πατέρας εμπροστά

Νύχτα-ημέρα σο ποδάρ’
τ’ οσπιτί’ έν’ το στουλάρ’
Απέσ’ σα κάσ̌ι͜α πορπατεί
κι αν ματούται ’κι πονεί

Με βρεχ̌ία και ποράνι͜α
ση μεσ̌ά̤ν απέσ’ σ’ ορμάνι͜α
Τα παιδία τ’ θα τρανύν’
και ο κύρ’ φαρμάκ’ ας πίν’

Νύχτα-ημέρα σο ποδάρ’
τ’ οσπιτί’ έν’ το στουλάρ’
Απέσ’ σα κάσ̌ι͜α πορπατεί
κι αν ματούται ’κι πονεί

«Νε, πουλόπο μ’, νε, γιαβρόπο μ’,
και τη καρδι͜άς ι-μ’ κλαδόπον»
ο γονέον πάντα λέει
και το ψ̌όπον ατ’ ας κλαίει

Νύχτα-ημέρα σο ποδάρ’
τ’ οσπιτί’ έν’ το στουλάρ’
Απέσ’ σα κάσ̌ι͜α πορπατεί
κι αν ματούται ’κι πονεί

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
απέσ’	μέσα
βρεχ̌ία	βροχές
γιαβρόπο	μωράκι, μικρούλι, παιδάκι	yavru + -όπον
γονέον	γονιός
εμπροστά	μπροστά, πρωτύτερα
έν’	είναι
καικά	προς τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά
κάσ̌ι͜α	απότομοι βράχοι, γκρεμοί	kaş
’κι	δεν	οὐκί<οὐχί
κλαδόπον	κλαδάκι, μτφ. απόγονος
κύρ’	πατέρα
ματούται	ματώνει
μεσ̌ά̤ν	δρυς, δάσος (περσ.)	meşe/bīşe
ορμάνι͜α	δάση	orman
οσπιτί’	σπιτιού	hospitium<hospes
παιδία	παιδιά
πίν’	πίνει
ποδάρ’	πόδι
ποράνι͜α	μπόρες, καταιγίδες	boran<βενετ. bora<λατ. Boreas <Βορέας (αντιδάνειο)
πορπατεί	περπατάει
πουλόπο	πουλάκι
στουλάρ’	στύλος που βαστάζει την στέγη οικίας, μτφ. στήριγμα
τρανύν’	μεγαλώνω/ει, αναθρέφω/ει	τρανόω-ῶ
χατάν	κακό, συμφορά	قضاء (qaḍāʾ)=κρίση, διάταγμα, απόφαση, πεπρωμένο, μοίρα
ψ̌όπον	ψυχούλα