Προβολή Τραγουδιού
Καλαμαριά |
Τα ποντιακά του Τσανάκαλη Νο3Στιχουργοί: Χρήστος Παναγιωτίδης
Συνθέτες: Γιάννης Τσανάκαλης
Καλλιτέχνες: Γιάννης Τσανάκαλης, Νίκος Παυλίδης
Καλαμαριά, Καλαμαριά, πού είν’ τα μεγαλεία σ’; Εχάθανε τα τσ̌αμούρι͜α σ’, εκόπεν η λαλία σ’ Εθάψαν τα θαλάμους ι-σ’¹ τα πολυκατοικίας Ε! μαύρα χρόνι͜α και παλαιά καιρούς! Η παράγκα του Τσ̌ιτάκ’ με το πλατάν’ το τρανόν Η ταβέρνα του Κοσμά, τριγύλ’-τριγύλ’ τσ̌ιτσ̌έκια Με κοχλίδι͜α πιπερλία και σ̌εσ̌λίκια μερακλία Πού είσαι Σταύρη να ελέπ’ς, μαζί με την παρέα σ’; Γιάνα-γιάνα μουρδουλιστά ση στράταν να σύρτς τα τοξαρέας Και σα γλυκοχαράματα να λες τα τραγωδίας Τα παραθύρι͜α ν’ ανοίγ’νε ν’ ακούνε τη λαλία σ’ Ε! Μαύρα χρόνι͜α και παλαιά καιρούς! Η παράγκα του Τσ̌ιτάκ’ με το πλατάν’ το τρανόν Η ταβέρνα του Κοσμά, τριγύλ’-τριγύλ’ τσ̌ιτσ̌έκια Με κοχλίδι͜α πιπερλία και σ̌εσ̌λίκια μερακλία
| Κείμενο | Επεξήγηση | Ετυμ. Ρίζα | Προέλευση |
|---|---|---|---|
| ανοίγ’νε | ανοίγουν | ||
| γιάνα-γιάνα | δίπλα - δίπλα | yana | |
| είν’ | (για πληθ.) είναι | ||
| εκόπεν | κόπηκε | ||
| ελέπ’ς | βλέπεις | ||
| εχάθανε | χάθηκαν | ||
| κοχλίδι͜α | σαλιγκάρια | κοχλίας | |
| λαλία | λαλιά, φωνή | ||
| μερακλία | με μεράκι, με ιδιαίτερο ζήλο | meraklı/merāḳ | |
| μουρδουλιστά | μουρμουριστά, υπόκωφα | ||
| πιπερλία | πιπεράτα | ||
| σ̌εσ̌λίκια | σουβλάκια | şişlik (şaşlık)<sış | |
| σύρτς | σέρνεις, τραβάς, ρίχνεις | ||
| τοξαρέας | δοξαριές | ||
| τραγωδίας | τραγούδια | ||
| τριγύλ’ | τριγύρω | ||
| τσ̌αμούρι͜α | λάσπες | çamur | |
| τσ̌ιτσ̌έκια | λουλούδια | çiçek |
¹ Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου το κέντρο της Καλαμαριάς είχε καταληφθεί από τα συμμαχικά στρατεύματα της Αντάντ, κυρίως των Άγγλων και των Γάλλων, οι οποίοι είχαν εγκαταστήσει παραπήγματα που αργότερα έγιναν οι θάλαμοι της Καλαμαριάς. Τα ξύλινα παραπήγματα του συμμαχικού στρατού μετατράπηκαν σε θαλάμους απολυμαντηρίων αρχικά για τους πρόσφυγες που κατέφθασαν στην Καλαμαριά από τη Νότια Ρωσία, τον Καύκασο και το Καρς.
