Ποντιακός Στίχος

Προβολή Τραγουδιού

Κατεβάστε τους στίχους σε PDF

Οι συμβουλές της πεθεράς

ΠοντιακάΠοντιακά

Στιχουργοί: Γιώργος Κεσίδης

Συνθέτες: Γιώργος Κεσίδης

Καλλιτέχνες: Γιώργος Κεσίδης


Έλεγεν η πεθερά
το γέρον ατ’ς σα κρυφά
Το κορίτσ’ όντες θ’ αντρίζ’
όλα̤ ντο λες θα νουνίζ’
Τον άντραν ατ’ς θ’ αγαπά,
τον πεθερόν θα τιμά
την πεθερά θα στυμνών’
τ’ οφρύδ’ν ατ’ς να μη τσ̌ιλών’
Το μάχ̌’ θα κρατεί καλά
να μη λέει μας παλαλά
Τ’ αντραδέλφι͜α τ’ς θα σαεύ’
να μη λέει ’κι γιαραεύ’
κι όντες θα χ̌εροφιλεί
τη γην πάντα θα τερεί

Η νύφε αραία-αραία
πρέπ’ να καλατσ̌εύ’ βαρέα
Η νύφ’ όλι͜α θα νουνίζ’
θα γελάει κι όντες σπογγίζ’
Το σ̌κοινίν πάντα σ’ ωμία
θα πάει κι έρ’ται σα κεπία
Κι όταν έρ’ται αποβραδής
θα λέγ’ν’ έρθεν ενωρίς
Κι όντες το σ̌ελέκ’ θέκ’ κα’
θα λέγ’ν’ ατην «έλα αδά»
Θ’ αρχινά να πλύν’ ποδάρι͜α
κι αμὰν θα σκαλών’ σ’ ορτάρι͜α
Άντρας ατ’ς απέσ’ εμπαίν’
τερεί γιάνι͜α και δι͜αβαίν’

Η νύφ’ επαρενεγκάστεν
ους το μεσανύχτ’ ’κ’ εκάτσεν
Όλτς φογάται, όλτς τρομάζ’
καν’νάν ’κι θέλ’ να νεγκάζ’
μουρμουρίζ’ λαφρά-λαφρά
και λέει ατο φανερά
’Πουσ̌μανεύ’ ντο έντρισεν
και τ’ οσπίτ’ ντο ένοιξεν
’χάσεν την υπομονήν
και σον ύπνον τον βαθύν
τα παιδία σειραδι͜άζ’
ατουκά ’κι λογαρι͜άζ’
κι ατή παίρ’ α̤τα απάν’ κέσ’
έν’ ο κόσμος τ’ ατεινές

Ατώρα όλι͜α επελλάγαν
άνθρωποι και κόσμοι ελλάγαν
Ατωριζ’νοί οι νυφάδες
έχ’νε -ν- αΐκα πελι͜άδες
Εχωρίγουν πλάν καικά
κι ας σα πεθερ’κά μακρά
Όλα̤ ευτάει ατα η μόδα
οπίσ’ ’κι απομέν’ χειρόν
να σ̌ασ̌εύ’ς και να τερείς
’δέν να λες πα ’κ’ επορείς
Όλ’ εγέμ’νες έναν γέλος
λες και τη κοσμί’ το τέλος
’φορέσταν μίνι και μάξι
κι όλι͜α εγέντανε εντάξει
Γλωσσάρι
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
αδάεδώ
αΐκατέτοια/ες
αμὰναμέσως, ευθύς, μονομιάς hemen/hemān
αντραδέλφι͜ακουνιάδοι/ες της νύφης
αντρίζ’παντρεύει, παντρεύεται
απάν’πάνω
απέσ’μέσα
αποβραδήςαπ’ το βράδυ, κατά το βράδυ, βραδιάτικα
απομέν’απομένει
ας σααπ’ τα ασό σα (από τα)
ατααυτά
ατεινέςαυτηνής
ατουκάεδώ κοντά
ατ’ςαυτής, της
ατώρατώρα
βαρέαβαριά, συχνά, πολύ
γέλοςγέλιο, περίγελος
γιάνι͜αστο πλάι, δίπλα, πλαγιαστά, λοξά yana
γιαραεύ’χρησιμεύω/ει yaramak
’δέντίποτα
δι͜αβαίν’(για τόπο) περνάει/ώ, διασχίζει/ω, (για χρόνο) περνάει/ώ διαβαίνω
εγέντανεέγιναν
εκάτσενκάθισε
ελλάγανάλλαξαν
εμπαίν’μπαίνει
έν’είναι
ένοιξενάνοιξε
έντρισενπαντρεύτηκε, βρήκε άντρα (για γυναίκα)
επορείςμπορείς
έρθενήρθε
έρ’ταιέρχεται
ευτάεικάνει, φτιάχνει εὐθειάζω
έχ’νεέχουνε
θέκ’θέτω/ει, τοποθετώ/εί, βάζω/ει
’κ’δεν οὐκί<οὐχί
κα’κάτω
καικάπρος τα κάτω, εκεί ακριβώς, κοντά
καλατσ̌εύ’μιλάω/ει, συνομιλώ/ει, συζητώ/άει keleci=καλός λόγος (Παλαιά Τουρκική Ανατολίας)
καν’νάνκανέναν
κεπία(ον.) κήποι, (αιτ.) κήπους
κέσ’προς τα εκεί, προς το μέρος εκείνο κέσου<κεῖσ’<κεῖσε<ἐκεῖσε
’κιδεν οὐκί<οὐχί
κοσμί’κόσμου
κρατείκρατάει, βαστάει, στέκει, αντέχει
λέγ’ν’λένε
μακρά(επιρρ.) μακριά, (επιθ.) μακρινά, απομακρυσμένα
μεσανύχτ’μεσάνυχτα
νεγκάζ’κουράζω/ει
νουνίζ’σκέφτεται
νυφάδεςνύφες
νύφενύφη
όλ’όλοι/α
όλτςόλους
όντεςόταν
οπίσ’πίσω
ορτάρι͜αμάλλινες κάλτσες ἀορτήρ
οσπίτ’σπίτι hospitium<hospes
ουςως, μέχρι
οφρύδ’νφρύδι
παπάλι, επίσης, ακόμα
παιδίαπαιδιά
παίρ’παίρνω/ει
παλαλάτρελά, τρέλες
πεθερ’κάπεθερικά
πελι͜άδεςβάσανα, σκοτούρες bela
πλάνπλάι, πλαϊνό/ παρακείμενο μέρος, παραπέρα
πλύν’πλένω/ει
ποδάρι͜απόδια
πρέπ’ταιριάζει/ω
σαεύ’υπολογίζω/ει, εκτιμώ/άει, λογαριάζω/ει saymak
σ̌ασ̌εύ’ςσαστίζεις, τα έχεις χαμένα şaşmak
σ̌ελέκ’φορτίο ξύλων ή χόρτων που φέρεται στη ράχη ανθρώπου şelek<շալակ (shalag)=πλάτη, ράχη, μτφ. φορτίο
σκαλών’αρχινώ/ά, ξεκινώ/άει, εκκινώ/εί ένα έργο/δουλειά
σπογγίζ’σκουπίζω/ει
στυμνών’συγκλείει τα χείλη με χάρη, (για νεόνυμφη) δεν μιλάει κατά το έθιμο με τα πεθερικά για κπ χρονικό διάστημα, αντιμάχεται κπ και σταματάει να του μιλάει, σκυθρωπιάζει, κατσουφιάζει
τερείκοιτάει
τερείςκοιτάς
τρομάζ’τρέμει
τσ̌ιλών’σκυθρωπιάζει, συνοφρυώνεται (φρύδια)
φογάταιφοβάται
’χάσενέχασε
ωμίαώμοι

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2025

Τραγούδια: 10156 | Albums/Singles: 1947 | Συντελεστές: 2163 | Λήμματα: 16837
Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr