Ν’ αηλί τον κύρ’ και τη μάναν

Προβολή Τραγουδιού

Καλλιτέχνες: Γιάννης Τσανάκαλης, Τάκης Παπαδόπουλος

expand_content

Ν’ αηλί τον κύρ’ και την μάναν
τ’ εγέρασαν με το κλάμαν
Ας σα πέντε και έξ’ παιδία
έναν ’κ’ έν’ παρηγορίαν

Σα γεράματα ατείν’
επέμ’ναν χωρίς παιδίν
Τη ξενιτείας το γράμμαν
δεβάζ’νε και κλαίν’ εντάμαν

Ομούτ’ είχαν σα παιδία
άμον παλατί’ κλειδία
Έλεγαν κι εγέλαναν
κι έλεγαν θ’ εγεράναν

Τη βραδί’ όντες κοιμούνταν
εις τον άλλον αφουκρούνταν
Κρούει ο ένας, κρούει ο άλλος
έχ’ν’ α’ σην καρδίαν βάρος

Τόσα εμέκια, τόσα τέρτα̤
επέμ’νανε με τα δά̤κρα̤
’Τράνυναν τόσα παιδία
χαίρεται τα η ξενιτεία

Τ’ άλλα αδά και τ’ άλλα ακεί
επέμ’νανε μοναχοί
Τερούν τα φωτογραφίας
σα τουβάρι͜α τ’ οσπιτί’

Γλωσσάρι

Κείμενο	Επεξήγηση	Ετυμ. Ρίζα
α’	(ατό) αυτό, το
αδά	εδώ
αηλί	αλίμονο	ἀ- + μεσαιωνική ελληνική ἠλί < εβραϊκά אל (θεός)
ακεί	εκεί
άμον	σαν, όπως, καθώς	ἅμα
ατείν’	αυτοί
αφουκρούνταν	αφουγκράζονται
βραδί’	βραδιού
δά̤κρα̤	δάκρυα
δεβάζ’νε	διαβάζουν, περνούν, πηγαίνουν κπ/κτ κάπου
εγέλαναν	γελούσαν
εγεράναν	γερνούσαν
εμέκια	κόποι, μόχθοι, προσπάθειες	emek
έν’	είναι
εντάμαν	μαζί
έξ’	έξω ή ο αριθμός έξι
επέμ’ναν	απόμειναν
επέμ’νανε	απόμειναν
έχ’ν’	έχουνε
’κ’	δεν	οὐκί<οὐχί
κοιμούνταν	κοιμούνται
κρούει	χτυπάει	κρούω
κύρ’	πατέρα
ν’ αηλί	αλίμονο	μεσαιων. ελλ. ἀλί<ἀ- + ἠλί (εβραϊκά אל)= θεός
ομούτ’	ελπίδα	umut
όντες	όταν
οσπιτί’	σπιτιού	hospitium<hospes
παιδία	παιδιά
παλατί’	παλατιού
παρηγορίαν	παρηγοριά
τερούν	κοιτούν
τέρτα̤	καημοί, βάσανα, στενοχώριες	dert
τουβάρι͜α	τοίχοι	duvar/dīvār
’τράνυναν	(ετράνυναν) μεγάλωσαν, ανέθρεψαν	τρανόω-ῶ
φωτογραφίας	(ον.πληθ.,τα) φωτογραφίες