Ποντιακός Στίχος

Προβολή Τραγουδιού

Κατεβάστε τους στίχους σε PDF

Πεταλήτρα

Ο Μιχάλης Καλιοντζίδης παίζει και τραγουδάει ΠαρυάδρηΟ Μιχάλης Καλιοντζίδης παίζει και τραγουδάει Παρυάδρη

Στιχουργοί: Δημήτριος Παπαδόπουλος

Συνθέτες: Μιχάλης Καλιοντζίδης

Καλλιτέχνες: Μιχάλης Καλιοντζίδης


Πεταλήτρα ’πέτανεν,
μάνα, απάν’ σο μανουσ̌άκ’
’θάρρεσα η καρδι͜ά μ’ έν’
και -ν- ελύεν σο σοκάκ’

Μίαν είδ’ ατεν σ’ ορμίν
κι αλλομίαν σο κρενίν
Εψαλάφεσα ποτήν
και -ν- εδώκε με φιλήν

Έν’ περή η νισ̌αλού
και -ν- επέρε με τ’ ακούλ’
Μάνα, ποίσον την πατήν¹
κι υστερνά σπάξον τ’ αρλίν²

Πέτ’ α̤τεν την Καρτερήν
σο νερόν την Κερεκήν
Μ’ έναν τέρεμαν γλυκύν
μέλ’ ευτάγω και κερίν
Γλωσσάρι
ΚείμενοΕπεξήγησηΕτυμ. ΡίζαΠροέλευση
ακούλ’μυαλό akıl
αλλομίανάλλη μια φορά
απάν’πάνω
αρλίναυτό που το πιάνει εύκολα το παράπονο arlı
ατεναυτήν
α̤τεναυτήν
γλυκύνγλυκιά/ό
εδώκεέδωσε
ελύενλύθηκε, έλιωσε
έν’είναι
επέρεπήρε
ευτάγωκάνω, φτιάχνω εὐθειάζω
εψαλάφεσαζήτησα, αιτήθηκα
’θάρρεσα(εθάρρεσα) θάρρησα, πίστεψα, νόμισα
ΚαρτερήνΚατερίνα
ΚερεκήνΚυριακή
κρενίνξύλινος οχετός ύδατος, βρύση, κρήνη
μανουσ̌άκ’μενεξές/βιολέτα մանուշակ (manušak)<manafšak
μέλ’μέλι
μίανμια φορά
νισ̌αλούαρραβωνιαστικιά, σημαδεμένη nişanlı<nişān
ορμίνρυάκι, ρεματιά
πατήνπαλιά τελετή που τελούταν για επίκληση υγείας προσώπου
περήξωτικό peri/perī
πεταλήτραπεταλούδα
’πέτανεν(επέτανεν) πετούσε
ποίσον(προστ.) κάνε, φτιάξε ποιέω, ποιῶ
ποτήνκάθε οινοπνευματώδες ποτό, πιοτί
σοκάκ’σοκάκι, στενό δρομάκι ανάμεσα σε κτίσματα sokak/zuḳāḳ
σπάξον(προστ.) σφάξε
τέρεμανβλέμμα, κοίταγμα, μτφ. φροντίδα
υστερνάκατοπινά, τελευταία
φιλήνφίλημα
Σημειώσεις
¹ Η πατή είναι τελετή που τελούσαν παλιά οι συγγενείς κακοπαθημένου (δεν μιλούσε, δεν άκουγε, δεν περπατούσε) κατά την οποία έλιωναν μολύβι πάνω σε σταυροδρόμι και εν συνεχεία έριχναν κρύο νερό προκειμένου να παγώσει και να στερεοποιηθεί. Από το σχήμα που έπαιρνε το μολύβι κατά την πήξη, και ανάλογα με ποιο ζώο αυτό προσομοίαζε, έπρεπε αυτό το ζώο να θυσιαστεί προκειμένου να εκδιωχθούν τα κακά πνεύματα και να γίνει καλά ο «πατημένος». Η τελετή αυτή καθαυτή αποτελεί ξεκάθαρα προϊόν δεισιδαιμονικών αντιλήψεων της εποχής.

² Πιθ. εκ παραδρομής αντί του ορθότερου νοηματικά «αρνίν»

Ποντιακός Στίχος - Pontian Lyrics 2024

Τραγούδια: 8907 | Albums/Singles: 1390 | Συντελεστές: 1799 | Λήμματα: 15444
Επικοινωνία: infoDUMMY@pontianlyrics.gr